Δυτική Εσωτερική Παράδοση

Ροδόσταυροι, μια Iστορία Φωτός

Η ιστορία μας εκτυλίσσεται στα σκοτεινά χρόνια του Μεσαίωνα, στην περιοχή της Ευρώπης. Η εξαθλίωση των λαών από τους πολέμους, την πείνα και τις αρρώστιες, σε συνδυασμό με τον φανατισμό, τη δεισιδαιμονία και το φόβο που έσπερνε το θρησκευτικό κατεστημένο είναι τα κυρίαρχα στοιχεία. Η ατμόσφαιρα μέσα στις πόλεις, από τα σκουπίδια, τα περιττώματα και τις λάσπες αναδύει μια μυρωδιά σαπίλας και εσωτερικής εγκατάλειψης.

Οι φτωχοί μέρα με την ημέρα γίνονται φτωχότεροι, όχι μόνον από εξωτερικής άποψης αλλά και ψυχολογικά εξαιτίας της εσωτερικής παραίτησης στην οποία τους υποχρεώνουν οι δυνάστες τους φεουδάρχες, σε αντίθεση με το ιερατείο που κοσμεί τις εκκλησίες του με έργα τέχνης, αμύθητης αξίας και τους εύπορους αριστοκράτες που μέσα στα κάστρα τους έτρωγαν και έπιναν σε βάρος του λαού. Κάθε νέα μορφή ή κίνηση που τολμά να ανυψώσει λίγο τη φωνή της καταλήγει στην πυρά της Ιεράς Εξέτασης, στη δολοφονία και τον εξανδραποδισμό (βλ. σφαγή των Αλβιγινών), ενώ η παιδεία υπό τον στιβαρό έλεγχο της πολιτείας–εκκλησίας είναι για πολύ λίγους και προνομιούχους. Ο φτωχός και ρακένδυτος λαός δεν έχει την πολυτέλεια να σκεφτεί καν να μορφωθεί και να καλλιεργηθεί. Η πείνα και ο πόνος από τις αρρώστιες, είναι τόσο ισχυρά που δεν αφήνουν χώρο για τέτοιου είδους πολυτέλειες.

Η εκκλησία, με τη σιωπηρή συναίνεση των φεουδαρχών, στο όνομα της Αγάπης και της ενότητας στέλνει στην πυρά τόσο αθώο κόσμο που το αίμα του, αν μπορούσε να γίνει ποτάμι, θα έπνιγε πόλεις ολόκληρες. Οι άνθρωποι, με το φόβο μήπως γίνουν επόμενοι που θα ριχθούν τροφή στις φλόγες της Ιεράς Εξέτασης, προσπαθούν να γίνουν αρεστοί στους δήμιους καταγγέλλοντας ως μάγους ανυποψίαστους συνανθρώπους τους. Η κατάσταση έχει ξεφύγει πια από κάθε έλεγχο, η ανάγκη να δοθεί ένα τέλος και να αφυπνιστεί ο άνθρωπος από την σκοτεινιά που έχει πέσει είναι κυρίαρχη.

Πώς όμως μπορούσε να γίνει κάτι τέτοιο, όταν όλα ελέγχονταν ως επί το πλείστον από τις δυνάμεις του σκότους; Εδώ δόθηκε μια άλλη μάχη σε επίπεδα πέρα από την ύλη. Το Φως χρειαζόταν να ρίξει τις θεραπευτικές του αχτίδες και να φωτίσει κάθε σκοτεινή πλευρά της Ευρώπης. Η ανθρωπότητα χρειαζόταν μία νέα κατάσταση συνείδησης που θα μπορούσε να ελιχθεί μέσα στα σκοτάδια της Ιεράς Εξέτασης και χωρίς να γίνει αντιληπτή, να σκαλίσει τα κάρβουνα, ώστε οι σπίθες που βρίσκονταν κρυμμένες μέσα τους να ανάψουν, να γίνουν πυρκαγιά και να φωτίσουν ζεσταίνοντας με τη σοφία τους τον κόσμο όλο.

Στη βοήθεια αυτής της αφύπνισης και της επαναγέννησης του Φωτός η φύση ανέλαβε το δικό της ενεργό ρόλο. Γνωρίζουμε ότι από το 1300 έως και τα μέσα ή και αργότερα του 15ου αιώνα ενέσκηψαν θεομηνίες σε ολόκληρη τη δυτική Ευρώπη, οι οποίες σε ορισμένες περιοχές αφάνισαν έως και το 60% του πληθυσμού. Σε αυτή την ίδια Ευρώπη, ωστόσο, γεννήθηκαν Ψυχές οι οποίες διέθεταν τα χαρακτηριστικά εκείνα που θα έβαζαν τα θεμέλια, για να δημιουργήσουν τη νέα συνείδηση που θα μπορούσε να δώσει την ευκαιρία στην ανθρωπότητα, να βγει από τη σκοτεινιά που την κατέκλυζε. Μελετητές όπως ο ο Ζεράρ ντε Καρμονέ (Gerardus Cremonensis 1114-1187) στην Ανδαλουσία, ο πρώτος μεταφραστής του Αριστοτέλη και του Πτολεμαίου, ο Μέγας Αλβέρτος (1193-1288) διάσημος καθηγητής Πανεπιστημίου, αλλά και ο Θωμάς ο Ακινάτης (1225-1274) μαθητής του Αλβέρτου εισάγουν την αριστοτέλεια αστρονομία στη χριστιανική παράδοση και αρχίζουν να αφυπνίζουν και να προσφέρουν τα φώτα του αρχαίο-ελληνικού πολιτισμού στη μεσαιωνική Ευρώπη. Όσον αφορά στη Θεία Κωμωδία του Δάντη (1265-1321), στην οποία εμφανίζεται αλληγορικά η πνευματική αναζήτηση του ανθρώπου, είναι πολλοί εκείνοι που υποστηρίζουν ότι στο έργο αυτό ενυπάρχουν τα μεταβατικά εκείνα στοιχεία που, μέσω της μελέτης της αρχαιότητας, οδήγησαν στην Αναγέννηση του 16ου αιώνα. Στην Ευρώπη γεννήθηκε και ο Κρίστιαν Ροζενκρόιτς, ο οποίος λέγεται ότι ήταν Γερμανός και έζησε στην Ευρώπη του 14ου αιώνα. Ο Βίτεμαν αναφέρει μια παράδοση σύμφωνα με την οποία ο Ροζενκρόιτς υπήρξε γόνος μίας οικογένειας Αλβιγηνών. Λέγεται λοιπόν ότι μετά την εξόντωση της οικογένειάς του από τους Δομινικανούς, εκείνος υπήρξε ο μόνος επιζών και φυγαδεύτηκε σε μοναστήρι Αυγουστινιανού Τάγματος κοντά στο Τσβόλε της Ολλανδίας κατά τον Ζέλμερ, ιστορικό του Ροδοσταυρισμού. Παιδί ακόμα έμαθε Ελληνικά και Λατινικά και συνδέθηκε στενά με κάποιον αδελφό και καθοδηγητή του, με τον οποίο αποφασίσε να μεταβεί στους Αγίους Τόπους.


Τα Ταξίδια

Ξεκίνησε, λοιπόν, μαζί αυτό το δύσκολο και επίπονο ταξίδι, αν αναλογιστούμε τις συνθήκες και τα μέσα που υπήρχαν εκείνη την εποχή, αλλά ο φύλακας και προστάτης του έφηβου ακόμα Κρίστιαν πέθανε στην Κύπρο, με αποτέλεσμα να συνεχίσει μόνος του. Φθάνει στη Δαμασκό της Συρίας, σχεδιάζοντας να συνεχίσει από εκεί για Ιερουσαλήμ. Η σωματική εξάντληση, όμως, τον αναγκάζει να παραμείνει περισσότερο χρόνο εκεί, όπου και κατακτά με τις γνώσεις του στη φυσική επιστήμη την εύνοια των Τούρκων.

Στο μεταξύ γνωρίζεται με άραβες σοφούς και με μια ιδιαίτερη μορφή, η οποία έπαιξε σημαντικό ρόλο στο έργο του ,γιατί ήταν αυτή που τον μύησε στα μυστικά της Καββάλα και της τελετουργικής μαγείας. Μετά τις επαφές του, αντί να πάει στην Ιερουσαλήμ που ήταν ο αρχικός του σκοπός, λαμβάνει οδηγίες να συνεχίσει το ταξίδι του και να πάει στη Δαμασκό της Νοτίου Αραβίας, τη σημερινή Υεμένη. Εκεί οι Σοφοί τον δέχτηκαν όχι ως ξένο, αλλά ως κάποιον από καιρό αναμενόμενο. Κοντά τους έμαθε καλύτερα την αραβική γλώσσα και τελειοποίησε τις γνώσεις του πάνω στη φυσική και τα μαθηματικά.

Ύστερα από τρία χρόνια και κατόπιν οδηγιών λέγεται πως πήγε στην Αίγυπτο, όπου παρέμεινε όσο χρειαζόταν για να μελετήσει και να διδαχθεί από τα μυστηριακά σύμβολα φυτών και ζώων του τόπου. Κατόπιν μετέβη στο Φεζ του Μαρόκου, ένα κέντρο μάθησης των μαθηματικών, της φυσικής και της μυστηριακής σοφίας. Εκεί ήλθε σε επαφή με τον στοιχειακό κόσμο, ο οποίος λέγεται ότι του αποκάλυψε πολλά από τα μυστικά του. Από εκεί πέρασε πια στην Ισπανία, έχοντας αλλάξει το όνομά του σε Κρίστιαν Ροζενκρόιτς, που σημαίνει Χριστιανός Ροδόσταυρος. Ενδείξεις υποδεικνύουν ότι μέσα από αυτό το μυητικό του ταξίδι ο Ροζενκρόιτς ήλθε σε επαφή με υψηλές οντότητες, κάτι που υποδηλώνεται και από το όνομα που του δόθηκε, το οποίο συμβολίζει τον σταυρό των τεσσάρων στοιχείων, πάνω στον οποίο θυσιάζεται η προσωπικότητα για να απελευθερωθεί. Στο κέντρο του σταυρού στο σημείο της ελάσσονος αντίστασης των στοιχείων αναπτύσσεται το ρόδο, δηλαδή η ίδια η Ψυχή, η οποία ανθίζοντας συμβολίζει την πλήρη της έκφραση για υπηρεσία.

Ο Κρίστιαν Ροζενκρόιτς, ερχόμενος στην Ευρώπη, έφερε μαζί του έναν πολιτισμό, ο οποίος ήταν σε θέση να δυναμιτίσει και να αφυπνίσει όλες εκείνες τις Ψυχές που ασφυκτιούσαν κάτω από τον φεουδαρχικό ζυγό και την απειλή της Ιεράς Εξέτασης. Ήλπιζε πως οι μορφωμένοι της Ευρώπης θα αγκάλιαζαν τα ισχυρά και υγιή θεμέλια που ήταν αποτέλεσμα του καρποφόρου και δημιουργικού ταξιδιού του. Συζήτησε με τους μορφωμένους της Ισπανίας υποδεικνύοντας όχι μόνο τα λάθη, αλλά και τις πηγές από τις οποίες θα αντλούσαν τα αληθινά σημάδια, ώστε εστιαζόμενοι σε αυτά να εξελιχθούν στο μέλλον. Παρουσίασε νέες μεθόδους καλλιέργειας του εαυτού σύμφωνα με την φιλοσοφία που είχε διαμορφώσει διδασκόμενος στο ταξίδι του και τέλος όρισε σύγχρονα αξιώματα, με τα οποία θα αποκαθίσταντο εντελώς τα πράγματα.


Η Αντίδραση

Αλλά οι σοφοί γέλασαν και δε δέχτηκαν κανένα νεωτερισμό και φοβήθηκαν ότι θα μειωνόταν η φήμη τους αν άρχιζαν να διδάσκονται ξανά και να αναγνώριζαν τα πολύχρονα σφάλματά τους, στα οποία είχαν άλλωστε επαναπαυτεί. Το ίδιο τραγούδι του τραγούδησαν και τα άλλα έθνη της Ευρώπης που τον απογοήτευσαν περισσότερο. Ήταν έτοιμος να μοιραστεί γενναιόδωρα όλες τις τέχνες και τα μυστικά που του είχαν δοθεί με τους διανοούμενους, αν αυτοί αναλάμβαναν να διακηρύξουν τις αλήθειες αυτές στις σχολές, στις επιστήμες και τις τέχνες.

Οραματιζόταν μία κοινότητα στην Ευρώπη, όμοια με τα μαντεία των αρχαίων Ελλήνων, όπου θα μπορούσε να αναθρέψει άξιους ανθρώπους που σε κρίσιμες εποχές θα παρέχουν τη συμβουλή τους σε όσους τη ζητούσαν. Όμως οι «Σοφοί» των Εθνών της Ευρώπης είχαν ερμητικά κλειστές τις πόρτες τους σε οτιδήποτε θεωρούσαν ότι θα τάραζε τα λιμνάζοντα ύδατα του κατεστημένου τους. Έτσι μετά από πολλά οδυνηρά ταξίδια και άκαρπες διδαχές, ο Κρίστιαν Ρόζενκρόϊτς επέστρεψε στη Γερμανία, την οποία διαβάζουμε ότι αγαπούσε με όλη του την καρδιά.

Εκεί πήρε οδηγίες να λειτουργήσει εντελώς διαφορετικά και να ιδρύσει το Τάγμα του Ρόδου και του Σταυρού, μέσω του οποίου θα διοχετεύονταν στην ανθρωπότητα οι ιδέες εκείνες που οι μορφωμένοι της εποχής αρνούνταν να διδαχτούν και να εξαπλώσουν. Έχτισε, λοιπόν, μια κατοικία, στα υπόγεια της οποίας δημιούργησε ένα ναό στον οποίο απεικονιζόταν όλη η φιλοσοφία που του έχει δοθεί. Στο ναό αυτό διαβάζουμε ότι αποσύρθηκε για τα επόμενα πέντε χρόνια, για να μελετήσει μαθηματικά, φυσική και αστρονομία και να κατασκευάσει πολλά εξαιρετικά όργανα. Η μεγάλες του αγάπες ήταν ο Ουρανός και ο Άνθρωπος. Το πώς ο άνθρωπος θα ανακαλύψει το σύμπαν που κρύβει μέσα του είναι ένα στοιχείο που κυριάρχησε στις μελέτες του. Όταν μέσα σε αυτά τα πέντε έτη ετοίμασε και εξέλιξε το έργο του ώστε να είναι πιο προσιτό στον κόσμο, του δόθηκε η εντολή να προχωρήσει στο δρόμο για την μεταρρύθμιση που είχε αναλάβει να φέρει σε πέρας.

Έτσι κάλεσε από το πρώτο του μοναστήρι τρεις αδελφούς του. Οι τρεις αδελφοί ανέλαβαν να καταγράψουν προσεκτικά όλα αυτά που του είχαν δοθεί μέσα σε πέντε χρόνια αφοσιωμένης και επίμονης εργασίας. Έτσι, όσοι θα έρχονταν και θα γίνονταν δεκτοί στην αδελφότητα του Ροδόσταυρου δε θα μπορούσαν να παρανοήσουν και την παραμικρή συλλαβή. Αυτή ήταν λοιπόν η αρχή της αδελφότητας του Ρόδου και του Σταυρού, τέσσερα άτομα, όπως τα τέσσερα Στοιχεία, από τα οποία δημιουργήθηκε η γλώσσα και η γραφή που θα έφερνε την επαναγέννηση του Φωτός στη σκοτεινή τότε Ευρώπη.

Περατώνοντας ένα μέρος από το πλούσιο συγγραφικό έργο τους, οι τέσσερις δέχθηκαν άλλους τέσσερις, συμπληρώνοντας την οκτάδα, τον αριθμό του πνεύματος. Από όσα γνωρίζουμε ένας μόνον από αυτούς δεν ήταν Γερμανός, ενώ υπήρχε ανάμεσά τους και ένας ταλαντούχος ζωγράφος. Όταν λοιπόν αυτοί οι οκτώ τακτοποίησαν και διευθέτησαν όλα τα πράγματα με τρόπο που να μην απαιτείται πλέον μεγάλος μόχθος, αποφάσισαν να διασκορπιστούν σε διάφορες χώρες, σύμφωνα με τον αρχικό τους στόχο. Με αυτόν τον τρόπο η φιλοσοφία τους θα μπορούσε να παρουσιαστεί και να γνωριστεί από τους λόγιους, αλλά και οι ίδιοι θα είχαν τη δυνατότητα να παρατηρούν τα γεγονότα σε κάθε χώρα, να αντιλαμβάνονται τα αρνητικά της στοιχεία και να μεταφέρουν τις πληροφορίες τους αυτές στους υπόλοιπους αδελφούς προς επεξεργασία και καλύτερη κατανόηση του δυναμικού που έπρεπε να μετουσιωθεί.


Η Συμφωνία

Συνήψαν μεταξύ τους λοιπόν την εξής συμφωνία, την οποία ορκίστηκαν να τηρούν:

1. Κανένας δε θα ασκεί τίποτε άλλο εκτός από τη θεραπεία των ασθενών και αυτή χωρίς φράγματα.
2. Κανένας δεν πρέπει να έχει ιδιαίτερες συνήθειες ή ρούχα που θα τον κάνουν να ξεχωρίζει, αλλά θα ακολουθεί τις συνήθειες της χώρας όπου ζει.
3. Θα συναντιούνται κάθε χρόνο στον οίκο του Αγίου Πνεύματος κατά την ημέρα Χ. (του Χριστού), διαφορετικά θα πρέπει να δικαιολογούν την απουσία τους.
4. Καθένας οφείλει να βρει κάποιο άξιο άτομο για διάδοχό του στην Αδελφότητα, ο οποίος θα τον αντικαταστήσει μετά το θάνατό του.
5. Η λέξη Κ.Ρ. είναι η σφραγίδα, το σημείο και το χαρακτηριστικό γνώρισμα της Αδελφότητας.
6. Η Αδελφότητα θα παραμείνει μυστική για εκατό χρόνια.

Φυσικά και έπρεπε να μείνει μυστική η παρουσία τους, αφού διέτρεχαν μεγάλο κίνδυνο να τους εξαφανίσει η Ιερά Εξέταση και το φεουδαρχικό κατεστημένο που ήθελε τις μάζες αμαθείς. Οι πέντε αναχώρησαν, ενώ έμεινε στη βάση του ο Κρίστιαν με δύο από τους αδελφούς του. Κάθε χρόνο συναθροίζονταν με χαρά και υπέβαλλαν μία πλήρη έκθεση των πράξεων τους, σύμφωνα με τις ανάγκες του έργου τους. Το έργο αυτό το ονόμαζαν Μικρόκοσμο και περιείχε μέσα του όλη τη φιλοσοφία του Ροδοσταυρισμού. Το έργο, τα όνειρά, τους σκοπούς και τους στόχους του στο να αλλάξει η ροή της ιστορίας της Ευρώπης. Εργαζόμενος κάποιος πάνω σε αυτό το σύστημα θα άλλαζε τον εαυτό του και σιγά–σιγά τη συνείδηση της ανθρωπότητας. Ήταν η βάση και ο σκελετός για να μετουσιωθούν οι λαοί της Ευρώπης. Για να πάρει όμως σάρκα και οστά η φιλοσοφία αυτή χρειαζόταν η αρμονική επικοινωνία με τις πνευματικές δυνάμεις και ένας χάρτης που θα οριοθετούσε το έργο τους.

Σε αυτόν τον χάρτη είχαν χαρτογραφήσει τους πλανήτες και το ευρύτερο σύμπαν, ώστε να μελετούν και να γνωρίζουν τις επιδράσεις του ουρανού προς τη γη, ανάλογα με τη χρονική περίοδο. Για την κατασκευή του χάρτη τούς είχαν δοθεί κάποια στοιχεία-κλειδιά, μέσω των οποίων μπορούσαν να δουν την κίνηση των αστερισμών σε σχέση με το χρόνο και έτσι να προετοιμάζουν τη Γη και τον άνθρωπο να είναι σε θέση να αφομοιώσει τις ενέργειες που έρχονταν από το διάστημα. Ο Rota Mundi ήταν ένα είδος κοσμικού «ρολογιού» ή «τροχού» για τις επινοήσεις όπως και ο Πρωτέας, η προσωποποίηση της αρχής της μεταμόρφωσης, ήταν στοιχεία τα οποία διατήρησαν και εξέλιξαν, φέρνοντας σε επαφή την ανθρωπότητα με τους αστερισμούς της Ανδρομέδας και τον Σείριο.

Όταν λοιπόν έφθανε το πλήρωμα του χρόνου, μαζεύονταν όλοι στον οίκο του Αγίου Πνεύματος, όπου λέγεται ότι γινόταν γιορτή μεγάλη. Όλα αυτά που είχαν μελετήσει, μαζί με τις εμπειρίες του τόπου που είχαν αποκομίσει όλο αυτό το διάστημα, τα συγκέντρωναν και τα εγκαθίδρυαν στον Μικρόκοσμο.

Όλα αυτά αλλά και πολλά άλλα, σοφά φυλαγμένα, άρχισαν να συμβαίνουν από τα μέσα του 14ου αιώνα στην πρώτη γενεά των Ροδοσταύρων, η οποία πολώθηκε εσωτερικά για να ελκύσει διάφορες επιθυμητές κοσμικές επιδράσεις. Για τη δεύτερη γενεά γνωρίζουμε ότι ήταν πάλι οκτώ άτομα από διαφορετικά μέρη της Ευρώπης, τα οποία γίνονταν αποδεκτά μόνον όταν ο προκάτοχός τους τελείωνε την ενσάρκωσή του. Από παιδιά βρίσκονταν κοντά στην πρώτη γενεά των Ροδοσταύρων και εκπαιδεύονταν στις αρχές του Ροδοσταυρισμού, ώστε μεγαλώνοντας να είναι άξιοι συνεχιστές της φιλοσοφικής του παράδοσης. Αυτή η δεύτερη γενεά συνέχισε την προετοιμασία των λαών της Ευρώπης στο να δεχθούν τις νέες επιδράσεις. Ίδρυσαν μικρές σχολές όπου δίδασκαν τις επιστήμες τους (ζωγραφική, αρχιτεκτονική, μαθηματικά, Καββάλα), στις νέες γενιές και έτσι μέσα από το «επάγγελμά τους» αν μπορούμε να το ονομάσουμε έτσι, διέδιδαν τις ιδέες τους στον κόσμο.

Η τρίτη γενεά ήταν εκείνη που κοινοποίησε την ύπαρξη του Τάγματος του Ρόδου και του Σταυρού. Είχε κριθεί ότι είχε έρθει το πλήρωμα του χρόνου, μετά από την τόσο σκληρή εργασία των προκατόχων τους, για να γίνουν κτήμα του λαού όλες αυτές οι μορφές σκέψης, όλη αυτή η γνώση και σοφία που είχε συσσωρευθεί ώστε και εξωτερικά πια να αρχίσει η Αναγέννηση.Την εποχή λοιπόν που η ύπαρξη του Τάγματος των Ροδόσταυρων θα παρουσιάζονταν στον κόσμο της Ευρώπης, παρατηρούμε ότι υπάρχουν, κοινά σημεία στις ζωές μεγάλων μορφών της εποχής με τις θεωρίες του Ροδοσταυρικού Τάγματος.


Μορφές

Ας αναφερθούμε, λοιπόν, σε ορισμένες από αυτές, που θεωρούμε ότι η ζωή τους και το έργο τους εμπνεόταν από τη ροδοσταυρική κοσμοθεωρία ή υπήρξαν Ροδόσταυροι. Θα ξεκινήσουμε από τον μεγάλο ζωγράφο, μουσικό, αρχιτέκτονα, συγγραφέα, μηχανικό, εφευρέτη και ιδιαίτερα φιλόσοφο, τον Λεονάρντο Ντα Βίντσι (1459-1519), ο οποίος θεωρήθηκε κυριολεκτικά η προσωποποίηση του «Αναγεννησιακού Ανθρώπου». Ο Ντα Βίντσι λάτρευε τη φύση και ήταν πεισμένος για την ουσιαστική θεϊκότητα όλων των πλασμάτων. Ήταν χορτοφάγος και λέγεται ότι πήγαινε στην αγορά και αγόραζε πουλιά σε κλουβιά για να τα αφήσει ελεύθερα.

Μια άλλη από τις μεγαλύτερες και πλέον ανεξιχνίαστες φυσιογνωμίες της Αναγέννησης ήταν ο γιατρός, αλχημιστής, καββαλιστής και αστρολόγος Θεόφραστος Βομβάστος φον Χόχενχάιμ, ο γνωστός Παράκελσος (1493-1541), στου οποίου την ζωή ανακαλύπτουμε πολλές ομοιότητες με τον Κρίστιαν Ροζενκρόιτς. Ήταν μόλις εννέα χρόνων όταν ξεκίνησε τις μεγάλες περιπλανήσεις του από χώρα σε χώρα, για να ικανοποιήσει την άσβεστη δίψα του για μάθηση. Τα ταξίδια γι’ αυτόν ήταν μια ευκαιρία για να γνωρίσει τη μυστηριώδη φύση της ανθρώπινης Ψυχής. Με όλα όσα είδε, απέκτησε επίγνωση της τραγωδίας της ανθρώπινης ύπαρξης, αλλά και της έμφυτης ευγένειάς της. Το ενδιαφέρον του ήταν αποκλειστικά στραμμένο στην ανακούφιση αυτής της τραγωδίας. Για τον Παράκελσο η Ιατρική ήταν μία θεϊκή αποστολή, μια εκτέλεση της θεϊκής εντολής για θεραπεία.

Πίστευε ότι ο γιατρός όφειλε να γνωρίζει την παράξενη αντιστοιχία του μακρόκοσμου με το μικρόκοσμο. Να είναι φιλόσοφος και να γνωρίζει αστρολογία και αλχημεία, γιατί όπως χαρακτηριστικά έγραψε «αν δεν ξέρεις τι προκαλεί τους σεισμούς, δε γνωρίζεις την προέλευση του πυρετού». Το έργο του Παράκελσου διαπνεόταν από τη βασική ιδέα της σύνθεσης που μπορεί να ολοκληρώσει την ανθρώπινη ύπαρξη και να την οδηγήσει στην τελείωση.

Οι επόμενες δύο σημαντικές μορφές ενσαρκώθηκαν την ίδια εποχή αλλά σε διαφορετικά μέρη της Ευρώπης. Αυτό βέβαια δεν στάθηκε εμπόδιο στο να έρθουν σε επαφή στην Ισπανία και ως αδελφοί να εργαστούν για την αναγέννηση του ανθρώπου. Αναφερόμαστε, βέβαια στον Χριστιανό και συνάμα Νεοπλατωνιστή ζωγράφο Δομίνικο Θεοτοκόπουλο (1541-1614), και τον μυστικιστή Αγ. Ιωάννη του Σταυρού (1542-1591), του οποίου η ζωή υπήρξε παράδειγμα σταθερής και ακλόνητης αφοσίωσης στις πνευματικές όψεις της ύπαρξης, στην ίδια τη θεότητα. Και οι δύο μετά από αρκετές δοκιμασίες συναντήθηκαν στην Ισπανία, όπου ο Δομίνικος στρατευμένος στην όψη της τέχνης προσπάθησε να περάσει στο ευρύ κοινό, μέσω των ζωγραφικών του έργων, το σπάσιμο του κατεστημένου και την υποταγή του φυσικού κόσμου στον πνευματικό. Οι υπερφυσικά μακρόστενες φιγούρες του οι οποίες βλέποντας της νομίζεις ότι ενώνουν τον Ουρανό με τη Γη, φέρνουν συνειρμικά στο νου τους περίφημους Γοτθικούς ναούς, τα σχέδια των οποίων ήρθαν από το πουθενά και που αισθάνεσαι ότι έχουν την τάση να απογειωθούν.

Ο Άγιος Ιωάννης του Σταυρού ταγμένος στο μοναχισμό προσπάθησε μέσω σκληρής και κοπιαστικής εργασίας να ανανεώσει και να εξελίξει το έργο του Χριστιανισμού, ιδρύοντας νέα μοναστήρια και αποτρέποντας την εμπλοκή της εκκλησίας στις πολιτικές συνομωσίες. Αυτό το τελευταίο όμως του κόστισε δύο φορές τη φυλάκιση από αντιπρόσωπους της παπικής εκκλησίας. Τη μία αφέθηκε ελεύθερος, ενώ την άλλη δραπέτευσε από τη φυλακή του Τολέδο το 1578, με τη βοήθεια των αδελφών του και ιδιαίτερα του Δομίνικου Θεοτοκόπουλου. Ο Άγιος Ιωάννης του Σταυρού υπήρξε μεγάλη μορφή και θεμελιωτής του σύγχρονου μυστικισμού, καθιερώνοντας τις ατραπούς, οι οποίες εξισορροπούν τον άνθρωπο και καθοδηγούν την Ψυχή στην ένωσή της με το Θείο.


Η Εξωτερίκευση

Λέγεται ότι τα διαγγέλματα της Διακήρυξης και της Ομολογίας των Ροδόσταυρων εμφανίστηκαν τυπωμένα στο Κάσελ της Γερμανίας το 1614-1615, προξενώντας τεράστια εντύπωση στον διανοούμενο κόσμο της εποχής εκείνης. Ταυτόχρονα δε, μεταφράστηκαν και κυκλοφόρησαν σε πολλές χώρες της Ευρώπης. Τα αποτελέσματα της δημοσίευσης των κειμένων αυτών ήταν σημαντικά και όπως είναι φυσικό ξεσήκωσαν αρκετές έριδες. Λέγεται μάλιστα ότι όταν τα σχόλια και οι κριτικές είχαν φτάσει στο αποκορύφωμά τους γύρω στο 1622, γέμισαν οι γωνίες των κεντρικών πόλεων της Γερμανίας από την ακόλουθη προκήρυξη:

«Ημείς, Εντεταλμένοι του Υπάτου Κολλεγίου των Αδελφών του Ρόδου και του Σταυρού, διαμένομεν ορατώς τε και αοράτως εν τη πόλει ταύτη, Χάριτι Θεία. Διδάσκομεν άνευ βιβλίων και άνευ εξωτερικών μέσων, ομιλούμε δε τας γλώσσας της επικρατείας εν η θέλομεν να διαβιώμεν, με σκοπόν να εξαγάγωμεν τους ανθρώπους τους ομοίους ημών, εκ των πλανών του θανάτου».

Μεταξύ των υποστηρικτών των ροδοσταυρικών κειμένων κυριότεροι ήταν ο Μιχαήλ Μάγιερ (Michael Maier), θεράπων ιατρός του αυτοκράτορα Ροδόλφου του ΙΙου, ο φιλόσοφος Ρόμπερτ Φλουντ (Robert Fludd), ο συγγραφέας Τόμας Βόγκαν (Thomas Vaughan) και ο φιλόσοφος Ελίας Ασμόλ (Εlias Ashmole). Μάλιστα λέγεται ότι μέσω του Ελίας Ασμόλ ο Ροδοσταυρισμός πέρασε στις συντεχνίες των άγγλων ελευθεροτεκτόνων (γύρω στο 1645), ώστε μέρος της διδασκαλίας των Ροδόσταυρων να αποδοθεί με πιο απλή μορφή σε ευρύτερες μάζες.

Η θρησκεία, η τέχνη και η επιστήμη είναι πιθανώς οι τρεις θεραπαινίδες της ανθρώπινης εκπαίδευσης και εξέλιξης. Οι Ροδόσταυροι στηρίζοντας με έργα αυτές τις τρεις θεραπαινίδες αναζωπύρωσαν τη μυστηριακή φλόγα, φέρνοντας την Αναγέννηση στην Ευρώπη. Φαίνεται όμως πως οι δυνάμεις της άρνησης και της συντήρησης δεν παραιτήθηκαν από το σκοπό τους. Ανασυντάχθηκαν και οδήγησαν την ανθρωπότητα σε ένα νέο μεσαίωνα ακόμη πιο επικίνδυνο ηθικά και βιωματικά για τον άνθρωπο και τον πλανήτη ολόκληρο. Μήπως ήρθε λοιπόν η ώρα για μια νέα αντιπαράθεση του Φωτός με τη σκιά ή έχουμε να κάνουμε με τους τελευταίους σπασμούς του θηρίου. Το εγγύς μέλλον θα δείξει αμετάκλητα.


Α.Κ.