Δυτική Εσωτερική Παράδοση

Το Θέλημα και η Ανανέωση του Ο.Τ.Ο.

Ο Έντουαρντ Αλεξάντερ Κρόουλι (Edward Alexander Crowley) γεννήθηκε στο Leamington Spa το 1875. Σπούδασε στα κολλέγια Malvern και Trinity, του Καίμπριτζ, όπου άλλαξε και το όνομά του σε 'Aλιστερ. Υπήρξε λυρικός και δραματικός ποιητής, συγγραφέας πολλών βιβλίων και συνεργάστηκε με τον Αύγουστο Ροντέν (Auguste Rodin).

Ο Κρόουλι ήταν φυσικός πολυμαθής και ασχολήθηκε ενεργά με πολλές δραστηριότητες. Ο κόσμος τον γνώρισε ως ποιητή, μυθιστοριογράφο, δημοσιογράφο, ορειβάτη, εξερευνητή, σκακιστή, σχεδιαστή, εραστή γυναικών, γιόγκι, του μάγο, προφήτη, μαχητή της ελευθερίας και των ανθρώπινων δικαιωμάτων, φιλόσοφο και καλλιτέχνη. Σήμερα, ο Κρόουλι είναι πιθανώς περισσότερο γνωστός ως συγγραφέας έργων αποκρυφισμού του εικοστού αιώνα και ως ο πρώτος άγγλος που εγκαθίδρυσε θρησκεία, το Θέλημα.

OTO mΉταν το φοβερό παιδί της πρωτοπορίας του Λονδίνου και του Παρισιού. Πνευματώδης και επιδεικτικός, υπήρξε ταυτόχρονα πρωτοπόρος και υπερασπιστής των αισθητικών απολαύσεων του έρωτα, της μουσικής και του χορού. Τον έλκυαν συνήθως οι πολιτισμικές κοινότητες εξόριστων: Νέα Υόρκη στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η Χαμένη Γενιά του Παρισιού το 1920 και το παρακμιακό Βερολίνο του 1930. Εκείνοι που διασταυρώθηκαν μαζί του βίωσαν αξέχαστη εμπειρία. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο βρίσκεται σε αναρίθμητα απομνημονεύματα, και έγινε η βάση για φανταστικούς χαρακτήρες, που κυμαίνονται από τον Μάγο του Σόμερσετ Μώγκαμ (Somerset Maugham), ως τον κακοποιό του Casino Royale του Ian Fleming (Ίαν Φλέμινγκ).

Τον ανακάλυψαν και τον επανερμήνευσαν τόσο πολύ -Μπήκτνικ, Χίππις, Πανκ και θιασώτες του «βιομηχανικού πολιτισμού»- ώστε έγινε εικόνα-σύμβολο μιας αντι-πολιτιστικής εξέγερσης. Η Sunday Times τον καταχώρησε ως μία από τις 1000 φυσιογνωμίες που διαμόρφωσαν τον 20ο αιώνα.

Το 1919 έφυγε από τη Νέα Υόρκη με προορισμό την Κεφαλού της Σικελίας, όπου άρχισε να ζωγραφίζει τοπία. Μεταμόρφωσε τη νοικιασμένη βίλα του, ζωγραφίζοντας ερωτικές τοιχογραφίες κατά το παράδειγμα του Πολ Γκογκέν (Paul Gauguin) -ένας από τους ήρωες του Κρόουλι, τον οποίο μάλιστα αγιοποίησε στη Γνωστική Καθολική Εκκλησία του. Αυτό ήταν το αβαείο του Θελήματος, ένα πείραμα πνευματικού μοναχισμού που εμπνεύστηκε εν μέρει από τον Ραμπελαί (François Rabelais). Εκεί σπουδαστές του εσωτερικού έργου ασκούσαν τη θρησκευτική φιλοσοφία του Κρόουλι, το Θέλημα. Συνόψισε τη φιλοσοφία στο «Κάνε αυτό που θέλεις, αυτό θα είναι το σύνολο του νόμου» με το παρεπόμενο «Η αγάπη είναι ο νόμος, η αγάπη κάτω από τη θέληση» -και οι δύο αναφορές από το Βιβλίο του Νόμου. Αυτό το βιβλίο είναι το ιδρυτικό κείμενο ουσιαστικά της θρησκείας του Θελήματος και υπαγορεύθηκε στον Κρόουλι στην Αίγυπτο το 1904, από αυτό που περιέγραψε ως προανθρώπινη διάνοια, ((praeterhuman intelligence)).

Σπουδαστές ταξίδευαν στη Σικελία από όλο τον κόσμο για «να βρούν τις αληθινές θελήσεις τους» ή το σκοπό τους στη ζωή. Η θεραπευτική αγωγή του Κρόουλι περιελάμβανε τη ρήξη με όλα τα τεχνητά και κοινωνικά εμπόδια, προκειμένου απελευθερωθεί ο ουσιαστικός εαυτός, ενώ την ίδια στιγμή παρείχε μαθητεία στη γιόγκα, την αυτοσυγκέντρωση, και την ψυχανάλυση. Το αβαείο και οι ένοικοί του ευημερούσε, αλλά όταν πέθανε ένας προπτυχιακός φοιτητής της Οξφόρδης στο αβαείο (πίνοντας τοπικό νερό παρά τις συμβουλές του Κρόουλι), ο βρετανικός τύπος του επιτέθηκε ανελέητα, δαιμονοποιώντας τον. Τον αποκάλεσε ως «Το πιο κακό άτομο στον κόσμο» και «Ο άνθρωπος που θα θέλαμε να κρεμάσουμε». Ηχεί σαν ειρωνία το γεγονός ότι αυτή η εκστρατεία του τύπου εξασφάλισε τη διαρκή φήμη του Κρόουλι, καθώς επίσης και τη διαρκή παρανόηση της ζωής και του έργου του.

 

Η Ανανέωση του Ο.Τ.Ο.

Στην ιστορία του Ο.Τ.Ο., με την οποία έχουμε ήδη ασχοληθεί, φαίνεται πως η φυσιογνωμία του Άλιστερ Κρόουλι έπαιξε σημαντικό και ανανεωτικό ρόλο. Θεωρούσε πως το Ο.Τ.Ο. έμενε προσκολλημένο σε παραδοσιακές αρχές του Τεκτονισμού, γεγονός που εμπόδιζε οποιασδήποτε μορφής ανανέωση και κυρίως απαγόρευε τη συμμετοχή των γυναικών στην τελετουργία. Μεγάλο μέρος του ανανεωτικού έργου του Κρόουλι, όμως, σχετιζόταν με την εισαγωγή και την ενεργό συμμετοχή του θηλυκού στοιχείου στο τελετουργικό έργο. Για εκείνον κάθε άνθρωπος ήταν ένα άστρο, έκφραση που με έκπληξη ανακαλύψαμε ότι στο γνωστικό κείμενο του ευαγγελίου του Ιούδα αποδίδεται στον ίδιο τον Χριστό από το συγγραφέα του κειμένου. Ο ίδιος δίνει έμφαση στον Γνωστικισμό. Ωστόσο, το πληρέστερο σώμα Γνωστικών κειμένων της βιβλιοθήκης του Ναγκ Χαμαντί (Nag Hammadi) ανακαλύφθηκε το 1945, δηλαδή μόλις 2 χρόνια πριν από το θάνατό του. Ωστόσο, η Καθολική Γνωστική Εκκλησία του, υποδεικνύει μια τάση έρευνας προς αυτή την κατεύθυνση, ιδιαίτερα μετά την καθοδήγηση που φέρεται ότι έλαβε στην Αίγυπτο.

Για αυτούς τους λόγους, ο Κρόουλι ανέλαβε να προετοιμάσει τα αναθεωρημένα τελετουργικά που θα μεταβίβαζαν τη σημασία της τέχνης και των υψηλών βαθμών συνοπτικά και εντυπωσιακά, τα οποία θα ήταν κατάλληλα για μύηση και των ανδρών και των γυναικών -δίχως όμως να παραβιάζει τα δεδομένα της Ενωμένης Μεγάλης Στοάς της Αγγλίας- και τα οποία θα μεταβίβαζαν τις βασικές διδασκαλίες του Θελήματος. Ο ίδιος περίπου το 1915 υιοθέτησε τα αναθεωρημένα τυπικά για χρήση στο δικό του τμήμα του O.T.O.

Ο Κρόουλι έγραψε για τα αναθεωρημένα τυπικά του στον Άρνολντ Κραμ-Χέλερ (Arnold Krumm-Heller) στις 22 Ιουνίου του 1930:

Ο Ρέους (Reuss) είχε τη συνήθεια να μυεί με τα τελετουργικά του Τεκτονισμού. Δεν υπήρχε, για να το θέσουμε απλά, καμία τάξη ή ευπρέπεια στη διαδικασία της μύησης. Φαίνεται πως αυτό το συνειδητοποίησε καλά, και ήταν ένας από τους λόγους για τους οποίους μου ζήτησε να αναθεωρήσω ολόκληρο το σύστημα της μύησης.

Έκανα μια συγκριτική μελέτη πολλών τελετουργικών στα οποία είχα πρόσβαση, και έφτιαξα μια σειρά νέων, συμπεριλαμβανομένου του 6ου βαθμού, (αντίστοιχο του Kadosh) και χρησιμοποιήθηκαν στο Λονδίνο με μεγάλη επιτυχία.

Πρέπει εδώ να σταματήσω για να επισημάνω ότι η θεμελιώδης και ουσιαστική αλλαγή, που θεωρώ απαραίτητη σε οποιαδήποτε τελετουργικά με τα οποία ασχολήθηκα, είναι η πλήρης εγκατάλειψη της λατρείας των σκλάβων-Θεών. Είναι αδύνατο για ελεύθερους ανθρώπους να αναγνωρίσουν οποιοδήποτε σύστημα δένεται με τα φετίχ των αγρίων, των οποίων μόνη κινητήρια δύναμη για δράση είναι ο φόβος που γεννιέται από την άγνοιά τους.

Το 1916 ο Ρέους ταξίδεψε στη Βασιλεία, της Ελβετίας. Κατά την εκεί παραμονή του καθιέρωσε τη «Μεγάλη Ανατολική Στοά και Απόκρυφο Ναό» του O.T.O. και την Ερμητική Αδελφότητα του Φωτός στο Monte Veritΰ, την ουτοπιστική κοινότητα που ιδρύθηκε κοντά στην Ασκόνα το 1900 από τον Χέντρι Έντενκόβεν (Henri Oedenkoven) και την Ίντα Χόφμαν (Ida Hofmann). Στις 22 Ιανουαρίου του 1917, ο Ρέους δημοσίευσε ένα μανιφέστο για την Μεγάλη Ανατολική Στοά, που ονομάστηκε Verità Mystica. Εκείνο που έχει σημασία στην παρούσα φάση διερεύνησης της αναθεώρησης του Ο.Τ.Ο., είναι το γεγονός ότι κατά την ίδια ημερομηνία, δημοσίευσε μια αναθεωρημένη έκδοση του καταστατικού του O.T.O. του 1906, με μια «Σύνοψη των Βαθμών» και μια επιτομή του μηνύματος του Διδάσκαλου Θηρίον.

 

Liber II το Θέλημα

Μήνυμα του Διδάσκαλου Θηρίον
«Το να κάνεις αυτό που θέλεις, θα είναι το σύνολο του νόμου».
«Δεν υπάρχει Νόμος πέρα από το Κάνε αυτό που θέλεις».
«Η λέξη για τον Νόμο είναι Θέλημα».
«Θέλημα - Thelema – σημαίνει Θέληση».

Το κλειδί για αυτό το μήνυμα είναι αυτή η λέξη -Θέληση. Η πρώτη προφανής έννοια αυτού του νόμου επιβεβαιώνεται από την αντίθεση, «Η λέξη της αμαρτίας είναι περιορισμός».

Πάλι: «Δεν έχεις άλλο δικαίωμα από το να πράττεις σύμφωνα με τη θέλησή σου. Έτσι πράξε και κανείς δε θα πει όχι. Γιατί η αγνή θέληση, ανεπηρέαστη από σκοπούς, αποσπασμένη από την επιθυμία για αποτελέσματα, είναι με κάθε τρόπο τέλεια».

Σκεφθείτε το αυτό προσεκτικά. Φαίνεται να υπονοεί την ιδέ ότι εάν κάθε άνδρας και κάθε γυναίκα έπραττε σύμφωνα με τη θέλησή του -την αληθινή θέλησή του- δε θα υπήρχε καμία διαφωνία. «Κάθε άνδρας και κάθε γυναίκα είναι ένα αστέρι», και κάθε αστέρι κινείται σε μια προσδιορισμένη πορεία χωρίς παρεμβάσεις. Υπάρχει άφθονος χώρος για όλους, είναι μόνον η αναταραχή που δημιουργεί τη σύγχυση.

Από αυτές τις εκτιμήσεις θα έπρεπε να είναι σαφές ότι το «Κάνε αυτό που θέλεις» δε σημαίνει «Κάνε αυτό που σου αρέσει». Είναι η αποθέωση της ελευθερίας, αλλά είναι επίσης ο δυνατότερος δεσμός.

Κάνε αυτό που θέλεις –κατόπιν μην κάνεις τίποτα άλλο. Μην αφήσεις τίποτα να σε εκτρέψει από αυτόν τον αυστηρό και ιερό στόχο. Η ελευθερία είναι η απόλυτη άσκηση της θέλησής σου. Αν προσπαθήσεις να κάνεις οτιδήποτε άλλο, αμέσως θα εγερθούν εμπόδια. Κάθε πράξη που δε βρίσκεται στην καθορισμένη πορεία εκείνης της μίας τροχιάς, είναι ακανόνιστη, ένα εμπόδιο. Δεν υπάρχουν δύο θελήσεις, παρά μόνο μία.

Σημείωσε επιπλέον ότι χρειάζεται όχι μόνο να είναι καθαρή αυτή η θέληση, δηλαδή μοναδική, όπως σημειώθηκε πιο πάνω, αλλά επίσης «απαλλαγμένη σκοπού». Αυτή η παράξενη φράση προκαλεί ένα μικρό κενό. Πιθανώς σημαίνει ότι οποιοσδήποτε σκοπός στη θέληση θα την μετρίαζε. Σαφώς η «σφοδρή επιθυμία του αποτελέσματος» είναι κάτι από το οποίο η θέληση πρέπει να απαλλαγεί.

Αλλά η φράση μπορεί επίσης να ερμηνευθεί «με σκοπό ακατάπαυστο» -δηλ. με ανεξάντλητη ενέργεια. Συνεπώς πρόκειται για την ιδέα μιας αιώνιας κίνησης, άπειρης και αναλλοίωτης. Είναι η Νιρβάνα, δυναμική και όχι στατική, και έτσι γίνεται το ίδιο πράγμα στο τέλος.

Ο προφανής πρακτικός στόχος του μάγου είναι κατόπιν να ανακαλύψει ποια είναι η πραγματική του θέληση, έτσι ώστε να την ασκήσει με αυτόν τον τρόπο, και μπορεί καλύτερα να ολοκληρώσει το έργο του με τις πρακτικές του Liber Thisarb (βλ. Equinox I (7), σελ. 105) ή άλλες που πιθανώς θα υποδειχθούν στο πέρασμα του χρόνου.

Πρέπει (1) Να ανακαλύψεις ποια είναι η θέλησή σου. (2) Να ασκήσεις αυτή τη θέληση με (α) συγκέντρωση, (β) απόσπαση, (γ) ειρήνη.

Τότε, και μόνο τότε, βρίσκεσαι σε αρμονία με την Κίνηση των Πραγμάτων και η θέλησή σου γίνεται τμήμα και συνεπώς ίση με τη Θέληση του Θεού. Δεδομένου ότι η θέληση είναι μόνο η δυναμική πτυχή του εαυτού, και εφόσον δύο διαφορετικοί εαυτοί δε θα μπορούσαν να κατέχουν ταυτόσημες θελήσεις, τότε, αν η θέλησή σου είναι Θέληση του Θεού, Συ είσαι Αυτό.

Υπάρχει μόνο μια άλλη λέξη που χρειάζεται ερμηνεία. Αλλού γράφεται -σίγουρα προς μεγάλη μας ανακούφιση- «Η Αγάπη είναι ο Νόμος, η αγάπη κάτω από τη θέληση».

Αυτό που χρειάζεται να κατανοηθεί είναι ότι, ενώ η Θέληση είναι ο Νόμος, η φύση αυτής της Θέλησης είναι η Αγάπη. Αλλά αυτή η Αγάπη είναι παράπλευρη της Θέλησης. Δεν έρχεται σε αντίθεση ή δεν εκτοπίζει τη Θέληση. Και αν προκύψουν προφανείς αντιφάσεις σε οποιαδήποτε κρίση, είναι η Θέληση εκείνη που θα μας καθοδηγήσει σωστά. Ιδού, ενώ στο Βιβλίο του Νόμου βρίσκεται ένα μεγάλο μέρος της Αγάπης, δεν υπάρχει η λέξη Συναίσθημα. Το ίδιο το μίσος μοιάζει σχεδόν με την Αγάπη! «Καθώς μάχονται οι αδελφοί!» Όλες οι ανθρώπινες φυλές του κόσμου το κατανοούν αυτό. Η Αγάπη του Liber Legis είναι πάντα τολμηρή, ακόμα και οργιαστική. Υπάρχει ευαισθησία, αλλά είναι η ευαισθησία της δύναμης. Δυνατή και φοβερή και λαμπρή, ωστόσο, είναι μόνο το λάβαρο πάνω στην ιερή λόγχη, επιγραφή πάνω στα ξίφη των ιπποτών-μοναχών του Θελήματος.

 

Η Αγάπη είναι ο Νόμος, η Αγάπη κάτω από τη Θέληση

Όπως είναι φυσικό ένα τέτοιο μανιφέστο έφερνε τα πάνω κάτω στην παραδοσιακή ιεραρχία των πραγμάτων, εισάγοντας μια διάσταση ανήκουστη ως τότε, την υπακοή στη μία και μοναδική αληθινή θέληση. Κάτι τέτοιο βέβαια άλλαζε άρδην τα δεδομένα και τους προσανατολισμούς της εσωτερικής εκπαίδευσης και αναζήτησης. Παρά το νιτσεϊκό ύφος της αναφοράς του σε σκλάβους-θεούς, εδώ ο Κρόουλι ακολουθεί κατά γράμμα το βασικό μήνυμα που κρύβεται σε όλες τις διδασκαλίες. Δεν υπάρχει άλλος δρόμος για εξέλιξη από το να κατανοήσει κανείς ποιος είναι ο εσώτερος εαυτός και να ταυτιστεί με τη θεϊκή θέληση. Ο δρόμος για τη θεϊκή θέληση προκαθορίζεται από την αποφασιστική εμμονή στη θέληση του εσωτερικού εαυτού. Για αυτόν τον λόγο θυσιάστηκε συνειδητά ο Σωκράτης, ο Χριστός και τόσοι άλλοι μεγάλοι διδάσκαλοι της ανθρωπότητας. Για την εποχή της απόλυτης ιεράρχησης και της υπακοής σε συγκεκριμένους κανόνες, όμως, το μήνυμα του Κρόουλι ακούστηκε σχεδόν εξωφρενικό, αλλά εκείνος δε σταμάτησε εκεί.

Ακολουθεί το Liber LII: Η Διακήρυξη του O.T.O. που βασίστηκε πλήρως στη Διακήρυξη του Μ.Μ.Μ. του 1912. Προστέθηκαν θελημικοί χαιρετισμοί, αναθεωρήθηκαν οι αναφορές σε αξιωματικούς, οι αναφορές στις γκινέες που αντικαταστάθηκαν με αναφορές σε δολάρια, και διαγράφτηκαν δύο ονόματα οργανισμών (Το Ροδοσταυρικό Τάγμα και το Ερμητικό Τάγμα της Χρυσαυγής). Ο πίνακας εισφορών διαγράφτηκε και η δήλωση «Το [O.T.O.] δεν παραβιάζει από καμιά άποψη τα προνόμια των εξουσιοδοτημένων Τεκτονικών Στοών» προστέθηκε μετά από τον κατάλογο οργανώσεων, ενώ η τεκτονική αποκήρυξη που αναφέρθηκε προηγουμένως άλλαξε:

Το O.T.O., αν και Τεκτονική Ακαδημία (Academia Masonica), δεν είναι Τεκτονική Στοά όσον αφορά στα «μυστικά» της με την έννοια που γίνεται συνήθως αντιληπτή αυτή η έκφραση. Επομένως, σε καμία περίπτωση δε συγκρούεται ή παραβιάζει τα προνόμια της Ενωμένης Μεγάλης Στοάς της Αγγλίας ή οποιασδήποτε Μεγάλης Στοάς εδρεύει στην Αμερική ή όπου αλλού.

Με αυτόν τον τρόπο ο Άλιστερ Κρόουλι έκοψε τον ομφάλιο λώρο που τόσο επίμονα επιζητούσε ο Ρέους, κυρίως για λόγους νομιμοποίησης του Ο.Τ.Ο. στο τεκτονικό σώμα.

 

Οι Απόψεις του Κρόουλι για τη Μαγεία

Σε γενικές γραμμές ο Κρόουλι πέραν των θεωρητικών του διακηρύξεων και των τελετουργικών ανανεώσεων, προχώρησε σε μια βαθύτερη αναδιάρθρωση του μαγικού έργου, που στηριζόταν κυρίως στις απόψεις του για τη μαγεία, τα μαγικά φαινόμενα και τον τρόπο οργάνωσης και ταξινόμησης αυτών των φαινομένων σε σχέση με την υποκειμενική ή αντικειμενική αντίληψη του μάγου.

Εδώ χρειάζεται να δούμε τι λέει ο ίδιος στον πρόλογο του Γοητεία –Μικρή κλείδα του Σολομώντα.

«Δε με ενδιαφέρει να αρνηθώ ή να απολογηθώ για την αντικειμενική πραγματικότητα των «μαγικών» φαινομένων. Αν συνιστούν παραισθήσεις, είναι τουλάχιστον τόσο πραγματικά όσο αρκετά αδιαμφισβήτητα γεγονότα της καθημερινής μας ζωής και αν ακολουθήσουμε την άποψη του Herbert Spencer, συνιστούν τουλάχιστον αποδείξεις κάποιας αιτίας. Αυτό το γεγονός θα αποτελέσει τη βάση της έρευνάς μας. Ποια είναι η αιτία της παραίσθησης μου, έτσι ώστε να βλέπω τελικά κάποιο πνεύμα που επικαλέστηκα μέσα στο τρίγωνο της Τέχνης;

»Οποιοσδήποτε σκεπτικιστής, ή ψυχολόγος ίσως πει: Η αιτία βρίσκεται στον εγκέφαλο σου. Τα παιδιά των άγγλων μαθαίνουν ότι το Σύμπαν ανάγεται στο άπειρο Διάστημα μέσω της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Τα παιδιά των Ινδουιστών για την ΄Ακασα, που είναι το ίδιο πράγμα. Οι Ευρωπαίοι, που ψάχνουν λίγο βαθύτερα, μαθαίνουν από τον Φίχτε ότι το φαινομενικό Σύμπαν είναι η δημιουργία του Εγώ. Ινδουιστές ή Ευρωπαίοι κάτω από την επίβλεψη ενός Ινδού γκουρού μαθαίνουν ότι μέσω της Άκασα εννοείται η Τσιτάκασα. Η Τσιτάκασα τοποθετείται στο Τρίτο μάτι δηλαδή στον εγκέφαλο.

»Υποθέτοντας πως υπάρχουν υψηλότερες διαστάσεις του χώρου, μπορούμε να κατανοήσουμε αυτό το γεγονός υπό το πρίσμα του Ρεαλισμού: αλλά μάλλον θα είναι άδικος ο κόπος μας. Στο κλασικό Σύμπαν αληθεύει ότι όλες οι εντυπώσεις των αισθήσεων εξαρτώνται απο τις αλλαγές στη χημεία του εγκεφάλου, συμπεριλαμβανομένων και των παραισθήσεων, οι οποίες τελικά είναι και αυτές αισθητηριακές εντυπώσεις, τόσο όσο και τα γεγονότα που αποτελούν την «πραγματικότητα» και ανήκουν στην κατηγορία των φαινομένων που εξαρτώνται απο τη λειτουργία του εγκεφάλου. Τα Μαγικά φαινόμενα παρόλα αυτά, ανήκουν σε μία ειδική υποκατηγορία απο τη στιγμή που αποτελούν προιόντα της θέλησης, και η αιτία τους είναι μία σειρά «πραγματικών» φαινομένων, τα οποία αποκαλούνται έργα της Τελετουργικής Μαγείας.

»Αυτά τα έργα συνίστανται σε:

α) Όραση: κύκλος,τετράγωνο, τρίγωνο, δοχεία, λυχνίες, μανδύες, μαγικά εργαλεία, κ.ά.
β) Ήχο: επικλήσεις
γ) Όσφρηση: θυμιάματα
δ) Γεύση: θεία κοινωνία
ε) Αφή: όπως στην Οραση (1)
στ) Νου: συνδυασμός των παραπάνω, καθώς και η αντανάκλαση της σημασίας τους.

»Τούτες οι ασυνήθιστες εντυπώσεις παράγουν ασυνήθιστες αλλαγές στον εγκέφαλο. Κατά συνέπεια η ίδια η άθροισή τους είναι ασυνήθης. Η προβολή τους πίσω στον προφανή φαινομενικό κόσμο που ζούμε είναι κατά συνέπεια ασυνήθιστη. Στα παραπάνω, λοιπόν, ανάγεται η πραγματικότητα των εργασιών και των φαινομένων της τελετουργικής Μαγείας, και τη θεωρώ επαρκή, όσο τα παραπάνω αναφέρονται σε φαινόμενα τα οποία εμφανίζονται στον ίδιο το Μάγο: η εμφάνιση του πνεύματος, ο διάλογος μαζί του, πιθανά σοκ απο παραλογισμό, ακόμα και η έκσταση ή ο θάνατος και η τρέλα. Ωστόσο, μπορεί κάποιο από τα παραπάνω φαινόμενα που περιγράφονται στο βιβλίο της Γοητείας να πραγματοποιηθούν. Αν συμβεί κάτι τέτοιο, μπορείτε να δώσετε μία λογική εξήγηση αυτών που θα ακολουθήσουν;

»Τα πνεύματα της Γοητείας (Goetia) είναι τμήματα του ανθρώπινου νου. Οι σφραγίδες τους λοιπόν είναι μέθοδοι διέγερσης ή ρύθμισης των συγκεκριμένων τμημάτων (μέσω του οφθαλμού). Τα ιερά ονόματα του Θεού στις επικλήσεις είναι δονήσεις κατάλληλες για να επιφέρουν:

1) Γενικό έλεγχο του Νου (πραγματοποίηση των σχετικών λειτουργιών με τον λεπτοφυή κόσμο)
2) Λεπτομερή έλεγχο του Νου (βαθμός ή τύπος του πνεύματος)
3) Ειδικό έλεγχο τμήματος του Νου (όνομα του πνεύματος)».

Βάσει των παραπάνω μπορούμε να κατανοήσουμε το ειδικό βάρος όλων των ανανεώσεων που επιθυμούσε και που πραγματοποίησε εντέλει ο Άλιστερ Κρόουλι στο Τάγμα του Ναού της Ανατολής. Πάνω απ' όλα πίστευε στην αποτελεσματικότητα της μαγείας, αλλά αρνιόταν να τη χαρακτηρίσει ως μεταφυσικό προϊόν. Τη θεωρούσε προϊόν της ανθρώπινης διάνοιας. Συνδυασμένη τούτη η μαγεία με την έκφραση της απόλυτης θέλησης του εσωτερικού εαυτού, θα μπορούσε να οδηγήσει το ανθρώπινο πλάσμα σε μια εκούσια έξοδο από τα δεσμά του αυτοπεριορισμού του, εντέλει σε μια υπέρβαση και ένωση με το θείο. Από αυτή την άποψη το Ο.Τ.Ο. ήταν για τον Κρόουλι ο φορέας μετάδοσης μιας διδασκαλίας, της διδασκαλίας του Θελήματος. Τα υπόλοιπα ήταν απλά τα μέσα για να κανοήσει κανείς το Θέλημα και να το εφαρμόσει στην πράξη. Πόσο το πέτυχε αυτό, παραμένει ζήτημα υπό εξέταση.


K.K.