Το Τάι Τσι Τσουάν (Tai Chi Chuan) είναι μια τέχνη δοκιμασμένη από το χρόνο που μας παρέχει τη δυνατότητα να εξασκούμε με ήπιο τρόπο το σώμα και το νου μέσω της ροής των ενεργειακών ρευμάτων. Βασίζεται στον έλεγχο της εσωτερικής ενέργειας σύμφωνα με τις αρχές του Ταό, ενώ η ομορφιά και η χάρη του, σαν πολεμική τέχνη, έχει περιγραφεί με τον όρο «ποίηση σε κίνηση».

Η Τέχνη του Τάι Τσι Τσουάν

Το Τάι Τσι Τσουάν αποτελεί μέρος της πλούσιας κουλτούρας της Κίνας εδώ και εκατοντάδες χρόνια και σαν τέτοιο θα το προσεγγίσουμε με τον ανάλογο σεβασμό.

Είναι μια παραδοσιακή κινέζικη πολεμική τέχνη αλλά και μια μέθοδος δυναμικού διαλογισμού, μια τέχνη που δίνει έμφαση σε χαρακτηριστικά όπως, η καθαρότητα της σκέψης, η χαλαρή διάθεση και η ισορροπία της ύπαρξης μέσα και έξω, πάνω και κάτω, που απευθύνεται σε όλους ανεξάρτητα από φύλο ή ηλικία, εθνικότητα ή θρήσκευμα.

Σαν πολεμική τέχνη τη χαρακτηρίζει η αρμονική ρευστή κίνηση που συνδυάζει κινήσεις μαλακές και σκληρές, γρήγορες και αργές με έναν ισορροπημένο φυσικό τρόπο, οι οποίες εκτελούνται ταυτόχρονα από όλα τα μέρη του σώματος. Παρότι όμως οι κινήσεις, είναι αργές και απαλές κρύβουν μεγάλη δύναμη και ζωντάνια.

Εκτός από την αποτελεσματικότητα στην αυτοάμυνα, βοηθά στην αυτοσυγκέντρωση και στην καλλιέργεια της ύπαρξης ενώ ασκώντας την συντελεί στην ενεργειακή εξισορρόπηση προωθεί την υγεία του σώματος και του πνεύματος. Αυξάνει το επίπεδο βιοενέργειάς του οργανισμού, αποκαθιστά τη συναισθηματική ισορροπία και αναπτύσσει την «ευαισθησία», προλαμβάνοντας την εμφάνιση αρνητικών συμπτωμάτων στο φυσικό μας σώμα.

Λέγεται ότι ο δάσκαλος Γιανγκ Λου Τσιάν Yang Lu Chian επιδείκνυε την ικανότητά του στο Τάι Τσι κρατώντας ένα σπουργίτι στη παλάμη του. Το χέρι ήταν τόσο ευαίσθητο στο άγγιγμα του πουλιού που κάθε φορά που το πουλί έσπρωχνε με τα πόδια του για να πετάξει, αυτός μαλάκωνε το χέρι του και το πουλί παρ' όλο που κουνούσε τα φτερά του, δεν έβρισκε σταθερό έδαφος για να πηδήξει προς τα πάνω.

Το Τάι Τσι συμβολίζει το Γιν (Yin) και το Γιανγκ (Yang) ως ενότητα δύο αντίθετων δυνάμεων, που κυλούν η μια μέσα στην άλλη, κινούμενες από την ενέργεια. Είναι η σωματική ερμηνεία της φιλοσοφίας του Γιν-Γιανγκ, η μικροκοσμική αντανάκλαση του νόμου της φύσης. Είναι η αλληλεπίδραση της Δύσης και της Ανατολής, του Ουρανού και της Γης. Το Γιν και το Γιανγκ είναι η διαδικασία της συνεχούς εναρμόνισης των πάντων που εξασφαλίζει την απόλυτη ισορροπία.

Προέλευση και Ιστορική Εξέλιξη

Για πολλά χρόνια η πρακτική του ήταν επτασφράγιστο μυστικό. Η εσωτερική δύναμη και η δεξιότητα που προσέφερε στους ασκούμενους έγινε όπλο επιβίωσης και λόγω αυτής της ιδιότητας περιφρουρήθηκε με τη μυστικότητα.

Μια σημαντική εξέλιξη στην ιστορία των πολεμικών τεχνών συνέβη το 527, όταν το Σαολίν Κουνγκ Φου (Shaolin Kung Fu) θεσμοθετήθηκε στο φημισμένο μοναστήρι των Σαολίν στην Κίνα. 'Aρχισαν τότε οι μαχητικές μέθοδοι να διδάσκονται συστηματικά ως τέχνη και οι μαθητές να μυούνται σε γνώσεις που είχαν συγκεντρωθεί κατά τη διάρκεια αιώνων. Οι μαχητικές ικανότητες στο Ται Τσι Τσουάν αναπτύσσονται και βελτιώνονται επί δεκαπέντε αιώνες! Έτσι οι τεχνικές του λειάνθηκαν μέσα στο χρόνο, δουλεύτηκαν ως την παραμικρή τους λεπτομέρεια και έγιναν τόσο ανεπαίσθητες.

Η ακριβής προέλευσή του, όμως, μας είναι σχεδόν άγνωστη ακόμη και σήμερα.

Η πρώτη γνωστή χρήση του όρου «Τάι Τσι Τσουάν» βρέθηκε σε ένα κλασσικό κείμενο με τίτλο «Η μέθοδος για την επίτευξη της Φώτισης μέσα από την τήρηση των Ιερών Κειμένων» γραμμένο από τον Τσενγκ Λινγκ Ξι (907-23).

Η δημοφιλέστερη θεωρία της προέλευσής του σχετίζεται με τον Ταοϊστή μοναχό Ζανγκ Σαν Φενγκ (Zhang San Feng) (13ος αιώνας). Αφού ολοκλήρωσε τις σπουδές του στο μοναστήρι των Σαολίν, πηγή του Σαολίν Κουνγκ Φου, του Τσι Κουνγκ (Chi Kung) και του Ζεν (Zen), συνέχισε την εξάσκησή του αλλά και την πνευματική του ανάπτυξη στον ναό της Πορφυρής Κορυφής στο όρος Βουτάνγκ (Boutang), ένα από τα σημαντικότερα Ιερά βουνά του Ταοϊσμού.

Ήταν ο πρώτος δάσκαλος που εγκατέλειψε τις εξωτερικές μεθόδους, όπως τα κτυπήματα σε αμμόσακους ή την εξάσκηση με βάρη, δίνοντας έμφαση σε εσωτερικές μεθόδους όπως ο έλεγχος της αναπνοής, η διοχέτευση του Τσι και του οραματισμού. Θεωρείται ο πατριάρχης του εσωτερικού Κουνγκ Φου, που περιλαμβάνει το Ται Τσι Τσουάν, το Πάκουα Κουνγκ Φου (Paqua Kung Fu) και το Σινγκ Γι Κουνγκ Φου (Singch Kung Fu).

Γιν Γιάνγκ

Σαν κεντρική αρχή που βρίσκεται πίσω από κάθε πτυχή αυτής της τέχνης, είναι η φιλοσοφία Γιν-Γιανγκ η οποία περιγράφει τη συνεχώς μεταβαλλόμενη φύση του Σύμπαντος.

Το Γιν, η θηλυκή παθητική αρχή και το Γιανγκ, η ενεργός αρσενική, είναι οι δυο πρωταρχικές Κοσμικές Αρχές. Ως έννοιες δεν είναι δυνατόν να τις δούμε ξεχωριστά. Η μία περικλείει ένα σπέρμα της άλλης όπως φαίνεται και από τους μικρούς κύκλους αντίθετου χρώματος που υπάρχουν στο σύμβολό τους. Αποδίδεται έτσι η σχετικότητα και των δύο καταστάσεων. Με την αλληλουχία των ενεργειών του Γιν και του Γιανγκ σχηματίζεται το λειτουργικό τρίτο, το Ταό, που σημαίνει Δρόμος ή Λόγος.

Η έννοια του, Γιν-Γιανγκ στην Ταοϊστική φιλοσοφία συμβολίζει τόσο την ύλη όσο και το πνεύμα.

Τάι Τσι Τσουάν και Υγεία

Η εξάσκηση στο Ται Τσι ως πολεμική τέχνη, έχει κάποια ευεργετήματα τόσο σε σωματικές όσο και σε συναισθηματικές καταστάσεις της ύπαρξής μας. Μας παρέχει τη δυνατότητα μιας ποιοτικής εξέλιξης και εξισορρόπησης, όπως η απόκτηση φυσικής αντοχής και ενέργειας, καθώς και αισθήματα ηρεμίας, ευτυχίας, εσωτερικής ειρήνης και καθαρού νου κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες.

Η βάση της υγείας πάνω στην οποία στηρίζεται η ιατρική στην Κίνα είναι το Τσι η ενέργεια. Όλες οι κινέζικες ιατρικές πρακτικές, βοτανοθεραπεία, βελονισμός, μασάζ, Τσι Κουνγκ, είναι προσανατολισμένες στη διόρθωση της ενεργειακής δυσαρμονίας. Αν η ζωτική ενέργεια ρέει αρμονικά στους μεσημβρινούς του σώματος, τότε η ασθένεια απλούστατα δεν μπορεί να προκύψει.

Από τις πολυάριθμες θεραπευτικές προσεγγίσεις, το Τσι Κουνγκ, μέρος του Τάι Τσι Τσουάν, είναι άμεσο και αποτελεσματικό. Επενεργεί στους βελονιστικούς μας μεσημβρινούς και εξισορροπεί την ροή της ενέργειας.

Είναι κατάλληλο για τους ηλικιωμένους καθώς και για τους νέους, τους δυνατούς και τους αδύναμους. Ένα ειδικό χαρακτηριστικό του είναι ότι μπορεί να ασκηθεί ακόμη και από ασθενείς που αναρρώνουν.

Οι κινήσεις ασκούν αποτελεσματικά ολόκληρο το σώμα, η βαθιά αναπνοή κανονίζει την λειτουργία της καρδιάς και την κυκλοφορία του αίματος. Ο επικεντρωμένος και χαλαρωμένος νους βελτιώνει το νευρικό σύστημα και διεγείρει τις αυτο-αναπλαστικές λειτουργίες του οργανισμού. Επίσης η έμφαση στη χάρη, την ηπιότητα και την αρμονική ροή της ενέργειας είναι εγγενής στην ανάπτυξη της νοητικής φρεσκάδας, της απόκτησης αρμονίας, τόσο με τον εαυτό όσο και με τους άλλους, αλλά και με την κοσμική αρμονία.

Το Γιν - Γιανγκ στη Φόρμα

Το σήκωμα του νερού.

Οι κινήσεις του Τάι Τσι Τσουάν είναι απαλές και γεμάτες χάρη. Εκτελούνται αργά ώστε να αναπτύσσεται η ροή της εσωτερικής ενέργειας. Μόλις όμως αποκτηθεί ικανότητα, οι κινήσεις μπορούν να γίνουν γρήγορες και δυναμικές ολοκληρώνοντας έτσι τον αρμονικό κύκλο του Γιν (αργά και ήπια) και του Γιανγκ (γρήγορα και δυναμικά).

Ορισμένοι μαθητές των πολεμικών τεχνών δίνουν έμφαση μόνο στη μαχητική πλευρά της τέχνης. Γίνονται επιθετικοί και νιώθουν περήφανοι όταν τιμωρούν τους αντιπάλους τους. Οι διδάσκαλοι του Ται Τσι θεωρούν τέτοιου είδους πρακτικές νοσηρές με υπερβολική έμφαση στην Γιανγκ άποψη της μάχης.

Από την άλλη πλευρά πολλοί εκπαιδευτές υπερβάλουν στην έμφαση που δίνουν στην υγεία. Οι μαθητές τους δεν μαθαίνουν πως να εφαρμόσουν την τέχνη για αυτοάμυνα. Ασκώντας όμως μια πολεμική τέχνη δίχως κατανόηση της λειτουργικότητάς της χάνουν τελικά την ουσία της. Αυτή είναι μια υπερβολή Γιν. Αν ασκείτε το Τάι Τσι Τσουάν μόνο για λόγους υγείας, θα έχετε σίγουρα μια αίσθηση ευεξίας, αλλά είναι απίθανο να αναπτύξετε την ταχύτητα του ελαφιού, την ηρεμία του γερανού, την υπομονή του βοδιού, το θάρρος της τίγρης ή την μακροζωία της χελώνας -χαρακτηριστικά που αναπτύσσονται από τη σωστή εκμάθηση αυτής της πολεμικής τέχνης.

Μια σημαντική αρχή του Τάι Τσι Τσουάν είναι: Αν ο αντίπαλός μου δεν κινηθεί, δεν κινούμαι ούτε εγώ. Αν ο αντίπαλός μου κινηθεί, εγώ κινούμαι ταχύτερα. Παράδειγμα: Ο αντίπαλός μου ετοιμάζεται για επίθεση. Παραμένω ακίνητος προκειμένου να εκτιμήσω το άλλο άτομο, να εστιάσω το νου και την ενέργειά μου. Μόλις εκείνος κινηθεί εναντίον μου, κινούμαι ταχύτερα για να ανατρέψω την επίθεση και να αντεπιτεθώ. Αυτή η τακτική περιλαμβάνει ακινησία και κίνηση που αντιπροσωπεύονται από το Γιν και το Γιανγκ. Συμβολικά θα μπορούσε να εκφραστεί ως εξής: «Εάν Γιν, τότε Γιανγκ. Εάν Γιανγκ, τότε Γιν».

Η ολοκληρωμένη εξάσκηση αυτής της τέχνης χωρίζεται σε πέντε ενότητες:

α) Φόρμα: Είναι ένα μεγάλο σύνολο κινήσεων που εκτελείται με πολύ αργή ταχύτητα, αποτελούμενο από ολοκληρωμένα σχήματα επίθεσης και άμυνας, τα οποία ρέουν απαλά και κυκλικά το ένα μέσα από το άλλο.

«Γίνεται με αργές, συνεχείς και σταθερές κινήσεις. Ο νους ησυχάζει, νιώθει κανείς όλο το σώμα και δε χρησιμοποιεί μυϊκή δύναμη. Η ενέργεια είναι μαλακή αλλά δυνατή εσωτερικά, φαίνεται ρευστή και έχει πολύ δύναμη μέσα της. Το πνεύμα είναι ήρεμο παρ' όλα αυτά είναι συγκεντρωμένο και σε εγρήγορση. Ένας πολύ καλός τρόπος διαλογισμού. Το σώμα χαλαρώνει και βελτιώνεται η κυκλοφορία του Τσι. Ο νους καθαρίζει και συγκεντρώνεται. Αναπτύσσεται η υπομονή και τα συναισθήματα ησυχάζουν. Η διαύγεια είναι το κλειδί και η απλότητα οδηγεί στην διαύγεια. Οι κλειδώσεις ανοίγουν σαν να αποσυνδέονται στην κίνηση, αλλά το σώμα κινείται σε συγχρονισμό σαν μια ενότητα. Στο τέλος κάθε κίνησης η ενέργεια επεκτείνεται μπροστά και ριζώνει στα πόδια. Η ενέργεια αλλάζει στην κάθε κίνηση και στάση αλλά κανείς κινείται σαν να κάνει καλλιγραφία. Οι αρχάριοι στην αρχή είναι σαν να μαθαίνουν να γράφουν».

Κάθε ακολουθία κινήσεων έχει ένα ιδιαίτερο όνομα. Τα ονόματα των 24 κινήσεων της απλοποιημένης φόρμας είναι κατά σειρά τα παρακάτω:

Σήκωμα του Νερού, Διαγώνιο Πέταγμα, Ο Λευκός Γερανός Χτυπά τα Φτερά, Ο Πράσινος Δράκοντας Εκτοξεύει Μαργαριτάρι, Παίζοντας το Λαούτο, Ο Πίθηκος που Αποκρούει, Αρπάζοντας την Ουρά του Σπουργίτι, Χέρια σαν Σύννεφα, Μονό Μαστίγιο, Χάιδεψε το 'Aλογο Ψηλά, Σταύρωσε τα Χέρια Κάρφωσε την Κλωτσιά, Δύο Μέλισσες Βουίζουν στα Αυτιά, Χαμηλή Στάση Μονό Μαστίγιο, Ο Χρυσός Κόκορας Στέκει Μόνος, Η 'Aπιστη Γυναίκα Περνά Κλωστή στη Σαΐτα, Βελόνα στο Βυθό της Θάλασσας, Κτύπημα με τον Αγκώνα, Κτύπημα με τον Ώμο, Απόφυγε, Κατόπιν 'Aπλωσε το Χέρι, Περιστρεφόμενη Γροθιά, Κινήσου-Αναχαίτισε-Κτύπα με Γροθιά, Σφραγισμένο σαν Κλειστό, Σταυρωμένα Χέρια, Στάση του 'Aπειρου Απόλυτου.

Θα μπορούσαμε ενδεικτικά να αναφέρουμε τις κινήσεις που ακολουθούνται για το Σήκωμα του Νερού:

Μείνετε ακίνητοι για μερικά δευτερόλεπτα στη Στάση του 'Aπειρου Απόλυτου. Μετακινήστε ένα από τα πόδια σας πλάγια για να πάρετε τη Στάση «Καβάλημα της Κατσίκας». Συγχρόνως σηκώστε και τα δυο χέρια, με τους αγκώνες αρκετά τεντωμένους μπροστά σας, στο ύψος του στήθους εισπνέοντας απαλά από τη μύτη σας. Μετά χαμηλώστε τα χέρια σας απαλά μπροστά σας, σαν να πιέζατε νερό με τις παλάμες σας, εκπνέοντας απαλά από το στόμα σας. Αφού έχετε σηκώσει και χαμηλώσει τα χέρια σας με την σωστή αναπνοή πέντε έως δέκα φορές, θα πρέπει να έχετε μπει σε μια Τσι Κουνγκ νοητική κατάσταση, ένα υποσυνείδητο επίπεδο. Απαλά οραματιστείτε τη θετική κοσμική ενέργεια να ρέει προς εσάς καθώς εισπνέετε και τη ζωτική ενέργεια να κυλά κάτω στα χέρια σας ως τις παλάμες, καθώς εκπνέετε.

β) Μαχητικές τεχνικές: Η φόρμα αναλύεται σε μεμονωμένες τεχνικές και σε συνδυασμό με βηματισμούς συνδέονται με πρακτικές, απλές στην εκτέλεση αλλά με πολύ ισχυρές εφαρμογές στην αυτοάμυνα.

Τεχνικές με το σπαθί του Τάι Τσί.

γ) Pushing hands (χέρια που σπρώχνουν): Αντί για ανταλλαγή γροθιών, οι μαθητές του Τάι Τσι αναπτύσσουν ικανότητες στη μονομαχία, όπου τα χέρια του ενός βρίσκονται σε χαλαρή επαφή με τα χέρια του άλλου σε μια ρυθμική κίνηση. Ο σκοπός είναι να νιώσει την αδυναμία του συναθλητή, όπως ένα άνοιγμα ή μια στιγμή ανισορροπίας, ώστε ο ένας μαθητής να σπρώξει τον άλλο, χωρίς να προκαλέσει τραυματισμό. Στα «χέρια που σπρώχνουν» κάποιος δεν κυλάει απλώς με τις κινήσεις του συναγωνιστή του, αλλά επίσης με τα συναισθήματά του. Αν κάποιος αισθανθεί ότι ο συναγωνιστής του νιώθει διστακτικός, νευρικός ή ότι έχει αποσπαστεί η προσοχή του, εκμεταλλεύεται την ευκαιρία για να ρίξει τον άλλον κάτω.

δ) Όπλα: Στα παραδοσιακά συστήματα υπάρχουν τρία βασικά όπλα: το πλατύ κυρτό σπαθί, το ίσιο σπαθί και το δόρυ. Τα τρία αυτά όπλα έχουν τις δικές τους φόρμες, οι οποίες εκτελούνται συνήθως σε γρήγορη κίνηση με δικές τους μαχητικές τεχνικές. Σκοπός της εκπαίδευσης με τα όπλα είναι να προσφέρει μια μέθοδο στους μαθητές να μεταδίδουν τη ροή της ενέργειας στην αιχμή των όπλων τους.

ε) Chi Kung - Nei Kung - Ανάπτυξη Εσωτερικής Δύναμης: η λέξη Τσι-Chi σημαίνει μυστήρια δύναμη, είναι η σπίθα της ζωής, η ενέργεια που ζωντανεύει, το λεπτό ρευστό που κινείται και εκφράζει την κατάσταση και συμπεριφορά της ζωτικότητας στον ζωντανό ανθρώπινο οργανισμό και τη λειτουργική του σχέση με τη ζωή. Η λέξη Κουνγκ-Kung σημαίνει ενέργεια και χρόνος, δηλαδή οποιαδήποτε μελέτη ή προπόνηση που απαιτεί χρόνο και ενέργεια για να μάθεις ή να επιτύχεις κάτι. Η εκπαίδευση στο Τσι Κουνγκ είναι αναπόσπαστο κομμάτι του Τάι Τσι και κατανοείται μόνο με την πρακτική εξάσκηση και την εφαρμογή του στην καθημερινή ζωή.

Οι ασκήσεις γίνονται με απαλές, αρμονικές, κινήσεις σαν να είμαστε μέσα σε νερό. Η χαλάρωση διαδέχεται αρμονικά την ένταση. Η κίνηση συνοδεύεται από βαθιά και ρυθμική αναπνοή. Με το Τσι Κουνγκ της Σιγής, ο ασκούμενος ταξιδεύει νοερά μέσα στο σώμα του, παρατηρώντας επιλεγμένα ενεργειακά κέντρα. Έτσι εξομαλύνεται και ενισχύεται η ροή της Ζωτικής Πνοής σε όλο το σώμα. Από την ελεύθερη κίνηση (Γιανγκ) της Ζωτικής Πνοής γεννιέται η γαλήνη (Γιν) του νου. Με τη βαθιά χαλάρωση που ακολουθεί απαλύνεται το άγχος και αποδεσμεύεται η δημιουργικότητα.

Τα Νέι Κουνγκ (Nei Kung) θεωρούνται η μήτρα απ΄ όπου πηγάζουν τα Τσι Κουνγκ. Είναι αρχαίες λεπτομερείς και ακριβείς κινήσεις, που δυναμώνουν το σώμα και δημιουργούν ατσάλινη υγεία, καθώς και αυτό που ονομάζεται «σιδερένιο πουκάμισο», την ικανότητα δηλαδή του σώματος να δέχεται χτυπήματα χωρίς πόνο. Είναι ασκήσεις που αποτελούν την πεμπτουσία του Ται Τσι και πολύ σπάνια μπορεί να βρεθεί δάσκαλος ικανός να τα διδάξει.

Εσωτερική Δύναμη και Όχι Ωμή Βία

Η προσέγγιση της ανάπτυξης της δύναμης στο Τάι Τσι Τσουάν είναι εσωτερική με έμφαση στη νοητική δύναμη και την εσωτερική ροή της ενέργειας.

Στην εξωτερική προπόνηση η δύναμη που αναπτύσσεται συνήθως, εντοπίζεται και είναι εξειδικευμένη. Για παράδειγμα αν χτυπάτε τις παλάμες σας πάνω σε σάκο προπόνησης η κλοτσάτε τις κνήμες σας πάνω σε στύλους θα αναπτύξετε δύναμη εντοπισμένη στις παλάμες και τις κνήμες σας. Στο Τάι Τσι, η δύναμη που αναπτύσσεται είναι συνήθως ευέλικτη και διαθέσιμη για διαφορετικές χρήσεις. Αν όμως εμπλουτίσετε την νοητική σας δύναμη με διαλογισμό και την εσωτερική σας ενέργεια με την εξάσκηση στο Τσι Κουνγκ, θα αναπτύξετε εστίαση και καθαρότητα σκέψης ώστε να παρατηρείτε με ηρεμία τις κινήσεις του αντιπάλου σας. Η ενέργεια θα ρέει αρμονικά χαρίζοντας σας σωματική και συναισθηματική υγεία.

Στον κινεζικό πολιτισμό το ιδανικό άτομο είναι επιτυχημένο τόσο στις λόγιες όσο και τις πολεμικές τέχνες. Ο ίδιος ο Κουμφούκιος, ήταν άσσος στην ξιφασκία και την τοξοβολία. Το Τάι Τσι ικανοποιεί αυτό το ιδανικό και έτσι συχνά θεωρείται ως η πολεμική τέχνη των λογίων, οι οποίοι προτιμούν το Τάι Τσι, επειδή έχει χαρακτηριστικά όπως την καθαρότητα της σκέψης, τη χαλαρή διάθεση και την αντιπάθεια για ωμότητες.

Το Τάι Τσι Τσουάν ως Πολεμική Τέχνη

Είναι μια από τις ωραιότερες πολεμικές τέχνες του κόσμου και εξαιρετικά αποτελεσματική στην μάχη. Το εκπληκτικό είναι ότι για να αμυνθείτε από οποιαδήποτε μορφή επίθεσης, χρειάζεται να γνωρίζετε μερικές μόνο ακολουθίες κινήσεων. Είναι ένα πλήρες μαχητικό σύστημα που καλύπτει όλες τις κατηγορίες επίθεσης. Το Ται Τσι δεν προέρχεται από πολέμαρχους, αλλά από ταοϊστές διδασκάλους.

Απρόσμενο όμως, είναι το γεγονός ότι, η φύση της εκπαίδευσης αναπτύσσει μια ήρεμη διάθεση και κατανόηση για τους αντιπάλους.

Η βασική στρατηγική, είναι να κυλάει κάποιος με τις κινήσεις του αντιπάλου και όχι να πηγαίνει κόντρα σε αυτές.

Ο μαθητής αυτής της τέχνης πρέπει να παραμένει ήρεμος και χαλαρός στη μάχη εφόσον η δύναμη του χτυπήματος του δεν είναι μηχανική αλλά προέρχεται από την εσωτερική ροή της ενέργειας.

Ένα άλλο χαρακτηριστικό αξίωμα του Ταί Τσι, που βασίζεται στο Ταό Τε Τσιγκ (Tao Te Ching), είναι η «μαλακότητά του» που συνδέεται με την στρατηγική αρχή ότι «το μαλακό υπερισχύει του σκληρού». Τίποτα δεν είναι πιο μαλακό από το νερό. 'Όσα σκληρά αντικείμενα βρεθούν στον δρόμο του θα νικηθούν από το νερό.

Στα Ταοϊστικά κείμενα ο όρος «νερό» συμβολίζει χαρακτηριστικά τη ροή και το άπλωμα. Έτσι οι κινήσεις του Τάι Τσι κυλούν και απλώνονται σαν νερό. Όταν επιτίθεται ο αντίπαλος, αφήνουν τις κινήσεις τους να κυλήσουν μαζί ή πάνω από την επίθεση. Όπως το νερό που κυλά, η κίνησή τους συνεχίζεται αρμονικά χωρίς διακοπή. Κάποιος αντίπαλος μπορεί να κάνει δέκα διαφορετικές κινήσεις άλλα ένας αγωνιζόμενος του Τάι Τσι θα κάνει μόνο μία. Αυτή η κίνηση όμως κυλά ασταμάτητα και τελικά κατακλύζει τον αντίπαλο.

Αυτή η ιδέα της ροής και του απλώματος του νερού είναι θεμελιώδης για την προαγωγή της υγείας γιατί σχετίζεται με την αρμονική ροή της ενέργειας.

Τάι Τσι και Πνευματική Ανάπτυξη

Το Ται Τσι Τσουάν συνδέεται άμεσα με την Ταοϊστική καλλιέργεια, γεγονός που ανυψώνει την τέχνη, πολύ πέρα από το επίπεδο των συνηθισμένων αγωνιστικών αθλημάτων. Η πνευματική ανάπτυξη που επιτυγχάνεται δεν είναι θρησκευτική αφού δεν περιλαμβάνει δόγματα και λατρεία.

«Η αξία του Ταί Tσι για τον σύγχρονο άνθρωπο είναι να φτιάξει ένα άνθρωπο παγκόσμιο σε μια κοινωνία που είναι παγκόσμια. Χωρίς φλυαρίες, χωρίς προπαγάνδα, χωρίς τίποτε, κάτι δημιουργείται σε ένα επίπεδο πολύ σημαντικό, στο υπόβαθρο στης συνείδησης. Με άσκηση καθαρά σωματική αλλάζει το επίπεδο της συνείδησης».

Το Τάι Τσι επιδρά σταδιακά στην ψυχολογική συμπεριφορά του ατόμου οδηγώντας σε μια άμεση ολική αίσθηση του σώματος και του περιβάλλοντος.

«Καθώς αισθάνεσαι τον εαυτό σου, αρχίζεις να χάνεις το διαχωρισμό μέσα και έξω. Βλέπεις πάντοτε μορφές, κινήσεις αλλά δεν είναι πια κατακερματισμένες».

Με την άσκηση, ο παλμός του χώρου και της ζωής γίνεται ένα με τον παλμό της αναπνοής, της καρδιάς, του αίματος ενώ η ενέργεια κυκλοφορεί γύρω από έναν κεντρικό άξονα. Με την αναπνοή όλα τα κύτταρα δουλεύουν σπειροειδώς από τα άκρα προς το κεντρικό νευρικό σύστημα. Αποκτάται μια αίσθηση αρμονίας, ενότητας, εμπιστοσύνης στη ζωή και συμμετοχή στην συγχρονικότητα της δημιουργίας που συμβαίνει κάθε στιγμή. «Έτσι η Δημιουργία, δηλαδή η Θεότης, γίνεται απτή».

Η Ταοιστική καλλιέργεια ολοκληρώνεται μέσα σε τρία στάδια:
Η καλλιέργεια του Τζινγκ (ουσία) ώστε να γίνει Τσι (Ενέργεια).
Η καλλιέργεια του Τσι για να γίνει Σεν (Πνεύμα).
Η καλλιέργεια του Σεν για να επιστρέψει στο Σύμπαν.
Το Τσι Κουνγκ είναι η γέφυρα που οδηγεί από το Υλικό (Τζινγκ) στο Πνευματικό (Σεν).

Εντυπωσιακό είναι πως σε ένα πολύ προχωρημένο επίπεδο στην φόρμα του Βουτάνγκ Τάι Τσι Τσουάν, οι κινήσεις του σώματος δεν προκαλούνται από τους μυώνες, αλλά από την ενέργεια που κυλάει, η οποία κατευθύνεται από το νου. Αυτό είναι το υπερβατικό επίπεδο του Τάι Τσι Τσουάν.

Κια ακόμη σε ένα ανώτερο επίπεδο, «όταν αφυπνιστείτε ξαφνικά στη μεγάλη κοσμική αλήθεια ότι, δεν έχετε υλικό σώμα, αλλά στη πραγματικότητα είστε μια απεριόριστη ροή ενέργειας που βρίσκεται σε ενότητα με την ενέργεια του σύμπαντος, θα έχετε επιτύχει τον υψηλότερο στόχο του Τάι Τσι Τσουάν».

Στόχος του Τάι Τσι είναι να ρίξουμε ματιές σε κοσμικές αλήθειες και τελικά να βιώσουμε άμεσα την απόλυτη πραγματικότητα που είναι η επίτευξη του Ταό ή η επιστροφή στο μεγάλο Κενό. Με άλλα λόγια η επίτευξη της Φώτισης, της βουδικής φύσης, η επιστροφή στο Θεό ή η ένωση με το Απόλυτο.

 «Διαχώρισε το πραγματικό από το φαινομενικό.
Έλεγξε την αναπνοή.
Χρησιμοποίησε το μυαλό και όχι την ωμή δύναμη.
Διατήρησε τον εαυτό σου ήρεμο και χαλαρό
κατά τη διάρκεια των πράξεών σου».

 Βιβλιογραφία

• Wonk Kiew Kit, Το Πλήρες Εγχειρίδιο του Τάι Τσι Τσουάν, εκδόσεις Ιάμβλιχος, Αθήνα, 2007.

Σύνδεσμοι

Η αλxημική οδός των πολεμικών τεχνών
Κέντρο Tai Chi Chuan Νέας Σμύρνης
Συνέντευξη Πέτρου Κουρόπουλου 
Συνέντευξη μάστερ Alex Da De Dong
Τάι Τσι - Η Τέχνη της "Ύψιστης Αρχής"
https://www.taichi.gr

Μ.Μ.