Το φως και τα αναρίθμητα χρώματά του αντανακλούν την απειροσύνη της Δημιουργίας. Τα χρώματα είναι η γλώσσα του Φωτός[1]. Γεμίζουν τον κόσμο, γιατί όλα είναι χρώμα, μέσα μας και γύρω μας. Αν και αποτελούν το επακόλουθο ενός φυσικού φαινομένου, των ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων διαφορετικού μήκους, η αληθινή φύση των χρωμάτων είναι κυρίως πνευματική. Καθένα τους αποτελεί εκδήλωση του Πνεύματος και κατέχει την ικανότητα να επηρεάζει την καθημερινή ζωή μας.

Σύμφωνα με την παράδοση ο Ζαρατούστρα ρώτησε τον θεό Άχουρα Μάζντα πώς τρεφόταν ο πρώτος άνθρωπος και ο θεός του απάντησε: «Έτρωγε φωτιά και έπινε φως». Ο ήλιος είναι η πρώτη μορφή που είναι ορατή για τα μάτια και είναι η αρχή και η πηγή όλων των μορφών του αντικειμενικού κόσμου. Ως τέτοιος λατρεύτηκε από τους αρχαίους και μπορούμε να ανιχνεύσουμε την προέλευση όλων των θρησκειών από μία μητέρα-θρησκεία. Όπως αναφέρει το αρχαίο σχόλιο: «Όταν ο Ήλιος έδειξε το πρόσωπό του, τότε εμφανίστηκαν τα πρόσωπα και οι μορφές όλων των κόσμων. Η Ομορφιά Του έδειξε την δική τους ομορφιά· στη δική Του λαμπρότητα έλαμψαν· έτσι μέσω των ακτίνων Του τους είδαμε, τους γνωρίσαμε και τους ονομάσαμε».

Τα χρώματα της κοσμικής ακτινοβολίας δεν είναι παρά διαβαθμίσεις και αποχρώσεις του φωτός. Ο ήλιος, η σελήνη, οι πλανήτες και τα άστρα, η ακτινοβολία του ηλεκτρισμού, το αμυδρότερο φως του γκαζιού, της λάμπας, του κεριού, του άνθρακα και του ξύλου όλα δείχνουν τον ήλιο που εμφανίζεται με διαφορετικές μορφές. Ο ήλιος αντανακλάται σε όλα τα πράγματα, είτε είναι θολά βότσαλα είτε ακτινοβόλα διαμάντια, και η ακτινοβολία τους είναι ανάλογη με την αντανακλαστική τους ικανότητα. Αυτό δείχνει ότι το φως είναι η μία μοναδική πηγή και είναι η αιτία της δημιουργίας.

Ο άνθρωπος, όντας πολυσύνθετο κέντρο ενέργειας, μοναδική ακτίνα του πανταχού παρόντος Θεϊκού Φωτός, είναι το πνευματικό παιδί του μεγάλου Πνευματικού Ήλιου. Και όπως οι ακτίνες του ήλιου γίνονται ορατά ενεργειακές σε συνδυασμό με την σκόνη, έτσι και η θεϊκή ακτίνα απορροφάται και αντανακλάται από την ύλη.

Τα Επτά Χρώματα του Φάσματος

Το ηλιακό σύστημα[2] είναι ένα οργανικό έμψυχο συνειδητό σύνολο και υπάρχουν εκατομμύρια τέτοια συστήματα, άλλα μικρότερα, άλλα μεγαλύτερα στο σύμπαν. Δέχεται έναν ιδιαίτερο τύπο ζωής και συνείδησης μέσω του Ηλιακού Λόγου, που βρίσκεται σε συνειδητή ένωση με το ευρύτερο σύμπαν, δεχόμενος και επιστρέφοντας ζωή, ακριβώς όπως κάθε πλανήτης εκπέμπει και δέχεται μέσα στο σύστημά του.

Η ζωή που γίνεται δεκτή μπορεί να συγκριθεί με ακτίνα λευκού φωτός, μοναδική και ομοιόμορφη καθεαυτού. Αυτή η μοναδιαία ακτίνα διασπάται αμέσως στα τρία θεμελιώδη βασικά χρώματα που αντιστοιχούν στις τρεις όψεις ή πρόσωπα του Ηλιακού Λόγου και ύστερα αναλύεται στα επτά χρώματα του φάσματος, που αντιστοιχούν στους επτά Πλανητικούς Λόγους. Κάθε Πλανητικός Λόγος δέχεται από τον Ηλιακό Λόγο ένα διαφορετικό τύπο ζωής και συνείδησης, που προκύπτει από αυτή την διάσπαση και ανάλυση.

Ακριβώς όπως οι ακτίνες του Ήλιου φωτίζουν και ζωοποιούν κάθε μοίρα του ζωδιακού, έτσι και οι ακτίνες της Μονάδας, περνώντας μέσα από την μήτρα του γήινου σύμπαντος, δίνουν στο κάθε Εγώ την δική του ιδιαίτερη νότα και χρώμα. Κάθε ατομικοποιημένος εαυτός που έρχεται σε χωριστή ύπαρξη είναι μια αγνή ακτίνα του θείου Φωτός, κλεισμένη σε μια άχρωμη μεμβράνη άσπιλης ουσίας.

Ένας σπόρος που, για να φτάσει σε αυτούς τους κόσμους, πρέπει να περάσει μέσα από εκείνες τις ακτίνες που συνδέονται άμεσα με τους Κυρίους των σημείων του ζωδιακού, γιατί χωρίς αυτόν τον συνδετικό κρίκο καμιά νοήμων είσοδος δεν μπορεί να γίνει στο γήινο σύμπαν. Οι ακτίνες αυτές είναι γνωστές σαν «Γιοι του Νου» και καθεμιά διαθέτει ιδιαίτερο ήχο και χρώμα. Λειτουργούν ως αιθερικοί κρίκοι ανάμεσα στο πνεύμα και την ύλη. Συνεπώς, η πνευματική κληρονομιά του ανθρώπου προέρχεται από αυτούς τους επτά Κυρίους του Φωτός, οι οποίοι είναι τα επτά πνεύματα έμπροσθεν του Θρόνου του Θεού.

Αυτά τα πλανητικά πνεύματα είναι Ακτίνες του ενός Μεγάλου Φωτός και στέκουν επικεφαλής του δικού τους τμήματος στο σύμπαν, επηρεάζοντας τόσο τις βασικές αρχές, όσο και τις μικρές λεπτομέρειες της ζωής. Κάθε φυλή και υποφυλή, κάθε έθνος και αποικία αυτού του έθνους, καθώς και κάθε θρησκεία, με τις υποδιαιρέσεις της, επηρεάζεται από κάποια από αυτές τις πανίσχυρες Διάνοιες. Αυτές γνωρίζουν την θέληση του Θεού και επιζητούν να συνεργαστούν με αυτήν την θέληση στην καθοδήγηση των πεπρωμένων του κόσμου.

Καθένα από τα χρώματα του κοσμικού και του ανθρώπινου πρίσματος είναι συνδεδεμένο με μια αρετή, με μια ποιότητα, με ένα πνεύμα, με μια ειδική ιεραρχία, με ένα καθορισμένο ήχο.

Ο Ήχος και το Χρώμα ως Βασικές Μορφές της Πρωταρχικής Δόνησης του Λόγου

«Η φωνή, το Πνεύμα και ο Λόγος, αυτά είναι το Άγιο Πνεύμα.
Οι είκοσι δύο ήχοι είναι το θεμέλιο όλων των πραγμάτων».
                                                                                                 Βίβλος της Δημιουργίας

Ο ήχος και το φως αποτελούν φαινόμενα μεταφοράς ενέργειας και έχουν μελετηθεί από την φυσική. Και τα δύο διαδίδονται μέσω κυμάτων. Τα ηχητικά κύματα χρειάζονται ένα υλικό μέσο για να διαδοθούν, ενώ τα ηλεκτρομαγνητικά κύματα, όπως το φως, μπορούν να διαδοθούν στο κενό.

«Αν θέλετε να βρείτε τα μυστικά του σύμπαντος, σκεφτείτε τα σαν ενέργεια, συχνότητα και δονήσεις».
                                                                                                                                                 Νίκολα Τέσλα

Ο Ιναγιάτ Χαν (Inayat Khan), Σούφι δάσκαλος και μουσικός αναφέρει: «Η Απόλυτη Ζωή απ’ όπου ξεπήδησε καθετί αισθητό, ορατό και αντιληπτό και στην οποία όλα με τον καιρό συγχωνεύονται, είναι μια σιωπηλή, ακίνητη και αιώνια ζωή. Κάθε κίνηση που ξεπηδάει από αυτή την σιωπηλή ζωή είναι ένας κραδασμός και ένας δημιουργός κραδασμών. Μέσα σε έναν κραδασμό παράγονται πολλοί επιμέρους κραδασμοί. Όπως η κίνηση παράγει κίνηση, έτσι και η σιωπηλή ζωή γίνεται ενεργός σε ένα ορισμένο σημείο και δημιουργεί κάθε στιγμή όλο και περισσότερη δραστηριότητα, χάνοντας έτσι την αταραξία της αρχικής σιωπηλής ζωής. Ακριβώς αυτός ο βαθμός δραστηριότητας των κραδασμών ευθύνεται για τα διάφορα πεδία της ύπαρξης. Τα πεδία αυτά τα φανταζόμαστε να διαφέρουν μεταξύ τους, αλλά στην πραγματικότητα δεν μπορούν να αποσπασθούν πλήρως και να χωριστούν. Η δραστηριότητα των κραδασμών τα κάνει παχυλότερα και έτσι γεννιέται η γη από τον Ουρανό». Σύμφωνα με τον ΄Αλμπερτ Αϊνστάιν (Albert Einstein) «Αυτό που ονομάζουμε ύλη είναι ενέργεια, της οποίας η δόνηση έχει μειωθεί τόσο, ώστε να είναι αντιληπτή στις αισθήσεις. Δεν υπάρχει ύλη».

Το ορυκτό, το φυτικό, το ζωικό και το ανθρώπινο βασίλειο είναι βαθμιαίες μεταβολές των κραδασμών και οι κραδασμοί τού κάθε πεδίου διαφέρουν μεταξύ τους ως προς το βάρος, το πλάτος, το μήκος, το χρώμα, την επίδραση, τον ήχο και τον ρυθμό.

Ο άνθρωπος όχι μόνο αποτελείται από κραδασμούς, αλλά ζει και κινείται μέσα σε αυτούς. Τον περιβάλλουν όπως το ψάρι περιβάλλεται από το νερό και τους περιέχει μέσα του όπως η δεξαμενή περιέχει το νερό. Οι διάφορες ψυχικές διαθέσεις του, οι τάσεις, οι ασχολίες, οι επιτυχίες, και οι αποτυχίες του και όλες οι συνθήκες της ζωής του εξαρτώνται από μια ορισμένη δραστηριότητα κραδασμών, είτε αυτοί είναι σκέψεις, συναισθήματα, είτε αισθήματα. Αυτή η κραδασμική δραστηριότητα είναι η βάση της αίσθησης και η πηγή κάθε ικανοποίησης ή πόνου. Η απουσία της είναι το αντίθετο της αίσθησης. Όλες οι αισθήσεις προκαλούνται από έναν ορισμένο βαθμό κραδασμικής δραστηριότητας.

Υπάρχουν δύο όψεις των κραδασμών, η λεπτοφυής και η χονδροειδής, εκδηλωμένες σε διαφορετικές βαθμίδες. Ορισμένοι κραδασμοί γίνονται αντιληπτοί από την ψυχή, ορισμένοι από τον νου και άλλοι από τα μάτια. Ό,τι αντιλαμβάνεται η ψυχή είναι της φύσης του αισθήματος· ό,τι αντιλαμβάνεται ο νους είναι της φύσης των σκέψεων· ό,τι βλέπουν τα μάτια είναι κραδασμοί που έχουν στερεοποιηθεί από την αιθερική τους κατάσταση και έχουν μετατραπεί σε άτομα, τα οποία εμφανίζονται στον υλικό κόσμο, διαμορφώνοντας τα διαφορετικά στοιχεία: αιθέρα, αέρα, πυρ, νερό και γη. Οι λεπτοφυέστεροι κραδασμοί είναι ασύλληπτοι ακόμα και από την ψυχή. Η ίδια η ψυχή αποτελείται από αυτούς τους κραδασμούς και η δική τους δραστηριότητα είναι που την κάνει συνειδητή.

Η δημιουργία αρχίζει με τη δραστηριότητα της συνείδησης, η οποία μπορεί να ονομαστεί κραδασμός και κάθε κραδασμός που ξεκινάει από την αρχική πηγή του είναι ίδιος, διαφέροντας μόνο στον τόνο και στο ρυθμό. Στο πεδίο του ήχου ο κραδασμός προκαλεί την διαφορετικότητα του τόνου και στον κόσμο των ατόμων την διαφορετικότητα του χρώματος. Όταν συσσωρεύονται πολλοί μαζί, τότε οι κραδασμοί γίνονται ακουστοί, αλλά με κάθε βήμα προς την επιφάνεια πολλαπλασιάζονται και καθώς προχωρούν, υλοποιούνται.

Ο ήχος δίνει στην συνείδηση μια μαρτυρία της ύπαρξής της, αν και στην πραγματικότητα εκείνο που μετατρέπεται σε ήχο είναι το ενεργό μέρος της συνείδησης της ίδιας. Έτσι κατά κάποιο τρόπο ο γνώστης γίνεται γνωστός στον εαυτό του· με άλλα λόγια η συνείδηση μαρτυρεί τη δική της φωνή. Ακριβώς γι’ αυτό το λόγο ο ήχος γοητεύει τον άνθρωπο. Αφού όλα τα πράγματα προέρχονται και σχηματίζονται από κραδασμούς, έχουν τον ήχο κρυμμένο μέσα τους και κάθε άτομο του σύμπαντος ομολογεί με τον δικό του τόνο: «Η μοναδική πηγή μου δεν είναι παρά ο ήχος». Αν κρουσθεί οποιοδήποτε στερεό ή ηχηρό σώμα, μπορεί θαυμάσια να απαντήσει: «Είμαι ήχος».

Ο ήχος έχει γέννηση, θάνατο, φύλο, μορφή, πλανήτη, θεό, χρώμα, παιδική ηλικία, νεότητα και γηρατειά, αλλά εκείνος ο όγκος του ήχου που βρίσκεται στο αφηρημένο, πέρα από την σφαίρα του συγκεκριμένου, είναι η πηγή και η βάση όλων των ήχων.

Τόσο ο ήχος, όσο και το χρώμα, ασκούν την επίδρασή τους πάνω στην ανθρώπινη ψυχή σύμφωνα με τον νόμο της αρμονίας. Μία λεπτή ψυχή ελκύεται από το χρώμα και μια ακόμα λεπτότερη ελκύεται από τον ήχο. Ο τόνος έχει μια θερμή ή ψυχρή επίδραση, σύμφωνα με το στοιχείο του, αφού όλα τα στοιχεία αποτελούνται από διαφορετικές βαθμίδες κραδασμού. Επομένως ο ήχος και το χρώμα μπορούν να παράγουν ευχάριστη ή δυσάρεστη επίδραση πάνω στο νου και στο σώμα του ανθρώπου και ασκούν θεραπευτικήθεραπευτική δράση, ακόμα και χωρίς βότανα και φάρμακα, τα οποία επίσης έχουν την προέλευσή τους στους διαφορετικούς κραδασμούς.

Η γη διαθέτει εκπληκτική ποικιλία όψεων, όπως επίσης και ποικιλία ήχων. Οι ήχοι της γης είναι ασθενείς και αμβλείς και προκαλούν ρίγος, δραστηριότητα και κίνηση στο σώμα. Όλα τα έγχορδα, καθώς και τα κρουστά, όπως το τύμπανο, τα κύμβαλα κ.λπ., αντιπροσωπεύουν τον ήχο της γης.

Ο ήχος του νερού είναι βαθύς και μπορεί κανείς καλύτερα να τον ακούσει στον βρυχηθμό της θάλασσας. Ο ήχος του τρεχούμενου νερού, των ορεινών ρυακιών, το ψιχάλισμα και ο κτύπος της βροχής, ο ήχος του νερού που πέφτει από μία στάμνα σε ένα δοχείο, από ένα αγωγό σε ένα σωλήνα , από ένα μπουκάλι σε ένα ποτήρι, όλοι αυτοί οι ήχοι έχουν μια απαλή και ζωηρή επίδραση και την τάση να προκαλούν την δημιουργία εικόνων, ξαφνικές επιθυμίες, όνειρα, στοργή και συγκίνηση.

Ο ήχος του πυρός είναι υπερβολικά οξύς. Γίνεται ακουστός κατά την πτώση των κεραυνών και τις ηφαιστειακές εκρήξεις, στον θόρυβο της φωτιάς που λαμπαδιάζει, στον θόρυβο των πυροτεχνημάτων, των κροτίδων, των τουφεκιών, των όπλων και των κανονιών. Όλα αυτοί οι ήχοι έχουν την τάση να προκαλούν συνειρμικά φόβο.

Ο ήχος του αέρα είναι κυμαινόμενος. Η φωνή του ακούγεται στις θύελλες, όταν φυσάει ο αέρας και στον ψίθυρο της πρωινής αύρας. Η επίδρασή του είναι διασπαστική, σαρωτική και διεισδυτική. Ο ήχος του αέρα εκφράζεται με όλα τα όργανα τα φτιαγμένα από ξύλο, χαλκό και μπαμπού. Έχει την τάση να αναφλέγει το πυρ της καρδιάς, όπως γράφει ο Ρουμί (Jalaluddin Rumi) στο Μαθναβί του σχετικά με το φλάουτο. «Ο αέρινος ήχος υπερισχύει όλων των άλλων ήχων, γιατί είναι ζωντανός και στην κάθε όψη του η επίδρασή του προκαλεί έκσταση».

Ο ήχος του αιθέρα είναι αυτοτελής και περιέχει όλες τις μορφές και τα χρώματα. Είναι η βάση όλων των ήχων και αποτελεί το ηχητικό υπόστρωμα που συνεχίζει πάντα. Το όργανό του είναι το ανθρώπινο σώμα, επειδή μπορεί να ακουστεί μέσω αυτού. Παρόλο που εμποτίζει τα πάντα, ωστόσο δεν είναι ακουστός. Εμφανίζεται στον άνθρωπο, καθώς καθαρίζει το σώμα του από τα υλικά χαρακτηριστικά. Το σώμα μπορεί να γίνει το κατάλληλο εργαλείο του όταν ο εσωτερικός του χώρος ανοίγει, όταν όλοι οι αγωγοί και οι αρτηρίες είναι ελεύθερα. Τότε ο ήχος που υπάρχει εξωτερικά στο διάστημα, εκδηλώνεται και εσωτερικά. Τα αποτελέσματα αυτού του ήχου είναι η έκσταση, η φώτιση, η γαλήνη, η αφοβία, η αγαλλίαση, η χαρά και η αποκάλυψη.

Ο Ήχος ως Βασική Αρχή της Ανθρώπινης Ζωής

«Χρωμάτισε τον ήχο. Ήχησε το χρώμα. Φτιάξε τους φθόγγους και δες τους να περνούν στις σκιές,
που με την σειρά τους φτιάχνουν τους ήχους. Έτσι όλα διακρίνονται σαν ένα».
                                                                                                                                                  Αρχαίο Σχόλιο

Στο Κατά Ιωάννη απαντάται η φράση: «Εν αρχή ην ο Λόγος και ο Λόγος ην προς τον Θεόν και Θεός ην ο Λόγος». Επίσης διαβάζουμε πως ο λόγος είναι φως και πως όταν αναδύθηκε το φως, εκδηλώθηκε όλη η δημιουργία.

Η πρώτη φράση υποδεικνύει πως αν υφίσταται κάτι που μπορούμε να εκφράσουμε, μπορούμε να το εκφράσουμε με τον όρο «λόγος». Η δεύτερη φράση εξηγεί μια διαφορετική όψη αυτού του μυστηρίου. Δηλαδή, για να μπορέσει η ψυχή να έλθει στο φως, πρώτα ήταν αναγκαίος ο λόγος. Αυτό σημαίνει ότι το αρχέγονο πνεύμα κρυβόταν στο μυστήριο του λόγου, και ότι στο μυστήριο του λόγου μπορεί να βρεθεί το μυστήριο του πνεύματος.

Σε όλους τους αιώνες, οι γιόγκι και οι ενορατικοί της Ινδίας λάτρευαν τον λόγο-θεό, ή ήχο-θεό. Γύρω από αυτήν την ιδέα συγκεντρώνεται όλος ο μυστικισμός του ήχου ή της ομιλίας. Οι Ζωροαστριστές, με τη σειρά τους, πάντα διατηρούν τον ιερό λόγο τους. Οι απεριόριστες χρήσεις της δύναμης του ήχου ήταν αρκετά γνωστές στους αρχαίους Έλληνες. Ευρύτατα διαδεδομένη ήταν η χρήση επωδών, που θεωρούνταν ιαματικά άσματα ή λόγοι, που αποδίδονταν στον Ασκληπιό. Με αυτά πίστευαν, ότι θεραπεύονταν τραύματα και κάθε νόσος.

Η ελληνική μυθολογία και η ιστορία είναι γεμάτη από παραδείγματα ατόμων, που έκαναν χρήση των απόκρυφων δυνάμεων του ήχου. Ο θεός Πάνας με την άγρια φωνή του τρομοκρατούσε τους εχθρούς του και τους έτρεπε σε φυγή (πανικός), ενώ με την μουσική του αυλού του προσέλκυε τις νύμφες, που δεν μπορούσαν να αντισταθούν στο άκουσμά της.

Με την δύναμη της μουσικής του ο φιλόσοφος Εμπεδοκλής γαλήνεψε έναν εξαγριωμένο νέο, που ήταν έτοιμος να επιτεθεί στον συκοφάντη του πατέρα του. Ο Αμφίονας, γιος της Αντιόπης, γνώριζε την τέχνη εμψύχωσης των λίθων και με αυτή τη γνώση που κατείχε, κατάφερε να οικοδομήσει τα τείχη των Θηβών. Στο άκουσμα της λύρας και του τραγουδιού του οι πέτρες κινούνταν και τα δέντρα άφηναν τις ρίζες τους στο χώμα και παραδίνονταν στους ξυλουργούς. Οι κινούμενες πέτρες έμπαιναν σε τάξη με τον ήχο της λύρας και έτσι υψώθηκε το τείχος με τις επτά πύλες, γιατί η λύρα του είχε επτά χορδές. Μ' αυτό τον τρόπο η Θήβα έγινε ισχυρή πόλη. Ο θεός Απόλλων με τη δύναμη των μελωδιών της λύρας του έχτισε τα τείχη της Τροίας.

Ο Ορφέας με την μουσική του μάγευε θεούς και ανθρώπους. Ψέλνοντας με την συνοδεία ενός μουσικού οργάνου είχε την δύναμη να επιδρά στην συναισθηματική και νοητική σφαίρα των ανθρώπων, εξαγνίζοντάς την και βοηθώντας στην εξέλιξή τους. Οι ορφικοί ύμνοι με τη σωστή χρήση και εκφορά τους μπορούσαν να επιταχύνουν τους ρυθμούς της πνευματικής και νοητικής εξέλιξης του ψαλμωδού.

Υπάρχουν περιπτώσεις στην αρχαία παράδοση όπου πουλιά και ζώα γοητεύονταν από το φλάουτο του Κρίσνα, βράχοι έλιωναν από το τραγούδι του Ορφέα και ο Ντιπάκ Ράγκα που τραγουδήθηκε από τον Τανσέν (Tansen) άναψε όλους τους πυρσούς, ενώ ο ίδιος κάηκε εξαιτίας της εσωτερικής φωτιάς που προκάλεσε το τραγούδι του. Ακόμα και σήμερα τα φίδια γοητεύονται από τα Πούνγκι του γόη των φιδιών στην Ινδία.

Ήχος, Λόγος, Ομιλία, Γλώσσα

Στην αρχή της ανθρώπινης δημιουργίας δεν υπήρχε γλώσσα σαν αυτή που έχουμε σήμερα, αλλά μόνο μουσική. Ο άνθρωπος αρχικά εξέφραζε τις σκέψεις και τα αισθήματά του με χαμηλούς και ψηλούς, αργούς και παρατεταμένους ήχους. Το βάθος του τόνου έδειχνε την δύναμη και την ισχύ του. Ο ήχος του τόνου έκφραζε την αγάπη και την σοφία. Ο άνθρωπος μετέδιδε την ειλικρίνεια, την ανειλικρίνεια, την προτίμηση, την αποστροφή, την ευχαρίστηση ή την δυσαρέσκειά μέσω της ποικιλίας των μουσικών του εκφράσεων.

Η γλώσσα αγγίζοντας διάφορα σημεία στο στόμα, μαζί με το άνοιγμα και το κλείσιμο των χειλιών με διαφορετικούς τρόπους, παρήγαγε την ποικιλία των ήχων. Η ομαδοποίηση των ήχων δημιουργούσε λέξεις που μετέδιδαν ένα διαφορετικό νόημα με τους διάφορους τρόπους έκφρασης. Αυτό βαθμιαία μεταμόρφωσε την μουσική σε γλώσσα, αλλά η γλώσσα ποτέ δεν μπόρεσε να απαλλαγεί από την μουσική.

Μία λέξη που προφέρεται με καθορισμένο τόνο μπορεί να δείχνει υποταγή, ενώ η ίδια λέξη προφερόμενη με διαφορετικό τόνο εκφράζει διαταγή. Μια λέξη που προφέρεται σε ένα ορισμένο ύψος δείχνει ευγένεια, ενώ η ίδια λέξη προφερόμενη με διαφορετική οξύτητα εκφράζει ψυχρότητα. Λέξεις που προφέρονται με καθορισμένο ρυθμό, δείχνουν προθυμία και οι ίδιες λέξεις εκφράζουν απροθυμία όταν προφέρονται με διαφορετική ταχύτητα.

Μέχρι κάποια ορισμένη εποχή οι αρχαίες γλώσσες Σανσκριτική, Αραβική και Εβραϊκή δεν μπορούσαν να μελετηθούν με το απλό άκουσμα των λέξεων, της προφοράς και της γραμματικής, επειδή ήταν αναγκαία μια ιδιαιτέρως ρυθμική και τονική έκφραση. Σε καμιά γλώσσα οι λέξεις δεν μπορούν να προφερθούν με τον ίδιο τρόπο, χωρίς διάκριση στον τόνο, το ύψος, τον ρυθμό, τον τονισμό και την παύση. Συνεπώς η γλώσσα είναι δυνατόν να οριστεί ως απλοποίηση της μουσικής. Η μουσική κρύβεται μέσα της, όπως η ψυχή κρύβεται στο σώμα. Η μελέτη των αρχαίων παραδόσεων αποκαλύπτει ότι τα πρώτα θεία μηνύματα δόθηκαν με την μορφή τραγουδιού, όπως οι Ψαλμοί του Δαβίδ, το Άσμα του Σολομώντα, οι Γκάτα του Ζωροάστρη και η Γκίτα του Κρίσνα. Στους αρχαίους χρόνους, λοιπόν, οι θρησκείες, οι φιλοσοφίες, οι επιστήμες και οι τέχνες εκφράζονταν μέσω της ποίησης. Οι Βέντα, τα Πουρανά, η Ραμαγιάνα, η Μαχαμπαράτα, η Ζεντ Αβέστα, η Καββάλα και η Βίβλος είναι γραμμένα σε στίχους, όπως επίσης και διάφορα καλλιτεχνικά και επιστημονικά έργα στις αρχαίες γλώσσες.

Ο Καρλ Γιουνγκ (C.G. Jung) αναφέρει ότι η συμβολή των εννοιών των λέξεων «ηχώ», «μιλώ», «φωτίζω», «φωτιά», εκφράζεται -φυσιολογικά μάλιστα- στο φαινόμενο της έγχρωμης ακοής, δηλαδή της εμφάνισης στη συνείδηση ενός χρώματος στο άκουσμα ενός ήχου και αντίστροφα. Η συνάφεια αυτή μας επιτρέπει να συμπεράνουμε ότι υπάρχει κάποια προσυνειδητή ταυτότητα χρώματος και ήχου. Τούτο σημαίνει ότι τα δυο φαινόμενα (του ήχου και του χρώματος) έχουν κάτι κοινό, παρ’ όλες τις ουσιαστικές διαφορές τους. Πρόκειται για ψυχική ομοιογένεια η οποία αφορά, πιθανότατα όχι τυχαία, τις δυο σημαντικότερες επινοήσεις που ξεχωρίζουν τον άνθρωπο από τα υπόλοιπα ζώα, δηλαδή την γλώσσα και την χρησιμοποίηση της φωτιάς. Και τα δύο είναι προϊόντα της ψυχικής ενέργειας, της λίμπιντο ή του Μάνα[3].

Η ποικιλία των πραγμάτων και των όντων και οι ιδιαιτερότητες που τα κάνει να διαφέρουν, δημιούργησαν την αναγκαιότητα του ονόματος. Το όνομα γεννά την εικόνα μιας μορφής, ενός σχήματος, χρώματος, μεγέθους, ποιότητας, αισθήματος και μιας έννοιας των πραγμάτων και των όντων, όχι μόνο των αντιληπτών και κατανοητών, αλλά και εκείνων που βρίσκονται πέραν της αντίληψης και της κατανόησης. Το κάθε όνομα αποκαλύπτει στον ενορατικό νου, το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον εκείνου του πράγματος που υποκρύπτεται από το όνομα.

Το όνομα δεν υποδηλώνει μόνο την μορφή αλλά και τον χαρακτήρα. Το νόημα του ονόματος παίζει σημαντικό ρόλο στην ζωή του ανθρώπου και ο ήχος, τα φωνήεντα του ονόματος, ο ρυθμός, ο αριθμός και η φύση των γραμμάτων που το αποτελούν, οι μυστικοί αριθμοί, το σύμβολο και ο πλανήτης, καθώς και η ρίζα από την οποία προέρχεται και το αποτέλεσμα που προκαλεί, όλα αυτά αποκαλύπτουν στον ενορατικό νου το μυστικό του. Όλα τα μυστήρια κρύβονται στο όνομα. Η γνώση κάθε πράγματος βασίζεται στην γνώση του ονόματός του και καμιά γνώση δεν είναι πλήρης, αν δεν περιλαμβάνει το όνομα. Η κυριαρχία εξαρτάται από την γνώση. Ο άνθρωπος δεν μπορεί να κυριαρχήσει σε ένα πράγμα για το οποίο δεν έχει καμία γνώση.

Μάντραμ, η Ψυχολογική Ανάπτυξη μέσω του Λόγου

Μάντραμ, στα σανσκριτικά σημαίνει «λέξη». Στην ορολογία της εσωτερικής φιλοσοφίας μάντραμ είναι ο λόγος που έγινε σάρκα, είναι ο δημιουργικός ήχος, η ίδια η δύναμη της Δημιουργίας. Η δύναμη υπάρχει στον ήχο της λέξης. Τα μάντραμ είναι μια σειρά ήχων και λέξεων ή συλλογές φράσεων, που τοποθετούνται με συγκεκριμένο τρόπο, ώστε να παράγονται συγκεκριμένα αποτελέσματα.

Αυτοί οι ήχοι, επαναλαμβανόμενοι ρυθμικά, πάντα με την ίδια σειρά, συγχρονίζουν τις δονήσεις σε μια συγκεκριμένη κατεύθυνση, ανάλογα με τον επιθυμητό στόχο. Είναι, επίσης, το μέσο για να σταματούν κάποιες προβληματικές δονήσεις και να δημιουργούνται νέες λεπτοφυέστερες. Με την εκφώνηση ενός μάντραμ κραδασμός εκτείνεται στο χώρο, εξαγνίζοντας, ηλεκτρίζοντας και κάνοντας τον άνθρωπο έναν επικλητικό σταθμό δύναμης. Υπό αυτή την έννοια η επίκληση είναι μια δομημένη μορφή σκέψης που διαθέτει την αντίστοιχη δύναμη ανάλογα με το επίπεδο κατασκευής της.

Σε προγενέστερες περιόδους οι επτά μουσικές νότες αντιστοιχήθηκαν με τα επτά ουράνια σώματα σε διάφορες συμβολικές διατάξεις. Ο Κέπλερ (Johannes Kepler) έπειτα από ενδελεχή μελέτη προσπάθησε να υπολογίσει με ακρίβεια αυτές τις Harmoniae Mundi (κοσμικές αρμονίες). Παρατήρησε με ιδιαίτερο ενδιαφέρον ότι οι λόγοι μεταξύ των μεγίστων γωνιακών ταχυτήτων των πλανητών, ήταν όλοι αρμονικά διαστήματα. Πιο πρόσφατα, το 1968, έρευνες του Α. Μ. Μολχάνοφ αποκάλυψαν ότι όλο το ηλιακό σύστημα είναι μια «καλοκουρδισμένη», κβαντική ηχητική δομή, με τον Δία μαέστρο.

Μουσική Αρμονία

Ο όρος αρμονία σήμαινε στην αρχαία Ελλάδα γενικά την αρμογή, τη σύνδεση, το ταίριασμα των μερών ενός δομημένου συνόλου (π.χ. των λίθων ενός οικοδομήματος, των ουράνιων σωμάτων στο σύμπαν) και ταυτόχρονα αξιολογούσε θετικά την συμμετρία, την ευρυθμία, τις σωστές αναλογίες, την τέλεια εφαρμογή των δομικών στοιχείων. Αποτέλεσμα της αρμονίας ήταν σύμφωνα με τις αισθητικές αντιλήψεις της αρχαιότητας, η ομορφιά. Στην μουσική χρησιμοποιήθηκε η λέξη ευρύτατα και με διαφορετικές σημασίες:

• για το δομημένο σύνολο ήχων που προέκυπτε από το αρμονικό ταίριασμά τους, αυτό που λέμε σήμερα τρόπο
  (δωρική αρμονία, φρυγική αρμονία, λυδική αρμονία κ.λπ.),
• για το εναρμόνιο γένος,
• για το διάστημα της όγδοης, αλλά και γενικά
• για την μουσική ως τέχνη του αρμονικού συνταιριάσματος των ήχων[4].

Ο Πλάτων κατονόμαζε την μουσική ως ομορφιά του Σύμπαντος και έλεγε ότι «η Μουσική είναι η κίνηση του ήχου για να φτάσει την ψυχή και να τής διδάξει την αρετή», ότι «η μουσική είναι ένας ηθικός κανόνας. Δίνει ψυχή στο σύμπαν, φτερά στην σκέψη, απογειώνει την φαντασία, χαρίζει χαρά στην λύπη και ζωή στα πάντα”.

Οι Πυθαγόρειοι ανακάλυπταν τις αρμονικές σχέσεις των αριθμών στην μουσική και βάσει αυτών ερμήνευσαν τον Σύμπαντα Κόσμο. Η μουσική για τους Πυθαγόρειους ήταν πάνω από όλα μαθηματικά. Η ουσία της ήταν οι αριθμοί και η ομορφιά της, η έκφραση των αρμονικών σχέσεων των αριθμών, «τοὺς ἐν τοῖς ἀριθμοῖς ἁρμονικοὺς λόγους ἐννοῶν καὶ τὸ ἐν αὐτοῖς ἀκουστὸν ἀκούειν ἔλεγε τῆς ἁρμονίας».

Η μουσική ήταν ακόμα η εικόνα της ουράνιας αρμονίας. Οι αρμονικές σχέσεις των αριθμών μεταφέρονταν στους πλανήτες. Οι πλανήτες καθώς περιστρέφονται –δίδασκε ο Πυθαγόρας– παράγουν διάφορους μουσικούς ήχους, «αρμονία των σφαιρών», που δεν τους ακούμε: «Εστίν ουν η ουσία των πραγμάτων αρμονία και αριθμός σφαιρών στρεφομένων»!

Όπως αναφέρει ο Ιάμβλιχος[5], ο Πυθαγόρας χρησιμοποιώντας κάποιον άρρητο και δυσκολονόητο θεϊκό τρόπο, τέντωνε την ακοή του και προσήλωνε τον νου του στις «μεταρσίαις» (υπερκόσμιες) «τοῦ κόσμου συμφωνίαις», ακούοντας μυστικά, όπως έδειχνε, μόνον αυτός και κατανοώντας την καθολική των σφαιρών και των κατ’ αυτάς κινούμενων αστέρων αρμονία, που ήταν κάτι πληρέστερο από εκείνη των θνητών και απέδιδε «κατακορέστερον μέλος».

«Η υπερκόσμια αυτή συμφωνία», έλεγε, είναι αποτέλεσμα «εξ ανόμοιων μεν και ποικίλων ταχύτατων ήχων και μεγεθών και συνακόλουθων στοιχείων[6], που έχουν αναμεταξύ τους εναρμονισθεί με κάποια μουσική διάταξη, αποτελούμενη από κίνηση και μελωδικότητα περιστροφή άμα και ποικιλόμορφη ωραιότητα». Από την υπερκόσμια αυτή συμφωνία εμπνεόμενος, σαν να είχε βάλει σε τάξη και αυτή λογική του νου του, όπως όταν μιλούμε για άσκηση σωματική, επινοούσε όσο ήταν δυνατόν κάποιες εικόνες ίδιες με αυτές που έβλεπε, τις οποίες παρείχε στους μαθητές του μιμούμενος με τα μουσικά όργανα και την φωνή την υπερκόσμια συμφωνία. Γιατί σε αυτόν μόνον από όλους τους ανθρώπους της γης θεωρούσε, ότι ήταν κατανοητοί και μπορούσε να ακουσθούν οι κοσμικοί αυτοί φθόγγοι».

Η αρμονία αυτή, κατά τον Ιάμβλιχο, κυβερνά την μουσική των ουράνιων σφαιρών, πάνω στις οποίες, σύμφωνα με τον Πλάτωνα, στέκεται μια Σειρήνα που τραγουδά σε μια συγκεκριμένη τονικότητα. Οι σειρήνες είναι οκτώ (όσοι και οι φθόγγοι μιας οκτάβας) και το τραγούδι τους δημιουργεί μια μοναδική αρμονία[7].

Ο Κομφούκιος, αναγνώρισε σε αυτή την επιστήμη τον πλέον σίγουρο και ευχάριστο τρόπο αναμόρφωσης των δημοσίων ηθών. Πίστευε, όπως και ο Πλάτωνας, ότι η μουσική θα έπρεπε να θεωρείται ως ένα από τα πρωταρχικά στοιχεία της μόρφωσης και ότι η απώλεια ή η διαφθορά της, αποτελούσε το πιο βέβαιο σημάδι της παρακμής των αυτοκρατοριών.

Σύμφωνα με το Λι Τσι (Li Chi), η μουσική είναι η έκφραση και η εικόνα της ένωσης της Γης με τον Ουρανό. Ως αναλλοίωτη αρχή, καθορίζει την κατάσταση των πάντων, δρα άμεσα στην ψυχή και φέρνει τον άνθρωπο σε επαφή με τα ουράνια πνεύματα. Βασικός της στόχος είναι η ρύθμιση των παθών. Η μουσική είναι που διδάσκει τα αμοιβαία καθήκοντα γονέων και παιδιών, αρχόντων και υπηκόων και συζύγων. Ο σοφός βρίσκει σε αυτήν μια ανεξάντλητη πηγή καθοδήγησης, ευχαρίστησης και αμετάβλητων κανόνων συμπεριφοράς.

Το «Σου Τσινγκ», ένα βιβλίο τελετουργικών διαδικασιών, αναφέρει ότι ο αυτοκράτορας Σουν, όταν διόριζε κάποιον αξιωματούχο να προΐσταται αυτής της επιστήμης, του έλεγε: «Σε επιφορτίζω να προΐστασαι της μουσικής. Δίδαξε την στους γιους του υψηλότατου, ώστε να μάθουν να ενώνουν την δικαιοσύνη με τον οίκτο, την αβρότητα με την σοβαρότητα, την γενναιότητα με το θάρρος, τη σεμνότητα με την ευχαρίστηση των μάταιων απολαύσεων. Οι στίχοι εκφράζουν τα συναισθήματα της ψυχής, το τραγούδι φέρνει στις λέξεις το πάθος, η μουσική φέρνει τον ρυθμό, η αρμονία ενώνει όλους τους ρυθμούς και τους τόνους. Συγκινούνται ακόμη και οι λιγότερο ευαίσθητες καρδιές και ο άνθρωπος ενώνεται με το πνεύμα».

Ο αρχαίος μύθος μας λέει πως οι άγγελοι τραγούδησαν κατ’ εντολή του Θεού για να πείσουν την απρόθυμη ψυχή να εισέλθει στο σώμα του Αδάμ. Η ψυχή, μεθυσμένη από το τραγούδι των αγγέλων, εισήλθε στο σώμα, το οποίο θεωρούσε φυλακή.

«Η Μουσική αποκαλείται θεία ή ουράνια τέχνη», αναφέρει ο Ιναγιάτ Χαν, «όχι μόνο εξαιτίας της χρησιμοποίησής της στην θρησκεία και στην λατρεία και επειδή η ίδια αποτελεί παγκόσμια θρησκεία, αλλά και εξαιτίας της λεπτότητάς της σε σύγκριση με όλες τις άλλες τέχνες και επιστήμες.

»Κάθε Ιερή Γραφή, κάθε Άγια Εικόνα ή λέξη που προφέρεται παράγει το αποτύπωμα της ταυτότητάς της πάνω στον καθρέπτη της ψυχής. Αλλά η μουσική στέκει μπροστά στην ψυχή χωρίς να δημιουργεί καμία απολύτως εντύπωση, ούτε ονόματος ούτε μορφής αυτού του αντικειμενικού κόσμου, προετοιμάζοντας έτσι την ψυχή να αντιληφθεί το Άπειρο».

«Εγώ μέσω του φωτός της Ψυχής αντιλαμβάνομαι ότι η ομορφιά των Ουρανών και το μεγαλείο της γης
είναι ένας απόηχος του δικού Σου μαγικού φλάουτου».
                                                                                                             Σερίφ

Σημειώσεις

[1]  Όπου το Φως αναφέρεται με κεφαλαίο γράμμα δηλώνει το Πρωταρχικό Φως.
[2]  Άλαν Λίο, Εσωτερική Αστρολογία, Εκδόσεις Πύρινος Κόσμος, σελ. 51.
[3]  Καρλ Γιουνγκ, Σύμβολα της Μεταμόρφωσης, Εκδόσεις Αρσενίδη, Αθήνα 1991, &237, σελ. 124.
[4]  Αρμονικοί ονομάζονταν οι θεωρητικοί της μουσικής που ασχολούνταν με την οργάνωση των ήχων στο μουσικό σύστημα, ή, θα λέγαμε σήμερα, με τη μελωδία, σε αντιδιαστολή με τους ρυθμικούς, που μελετούσαν τους ρυθμούς και τα μέτρα. Στη νεότερη μουσική ορολογία η λέξη αρμονία χαρακτηρίζει γενικά το σύνολο των κανόνων που διέπουν το ταυτόχρονο άκουσμα δύο ή περισσότερων φθόγγων, τη συνήχηση. Έτσι, ενώ η αντίστιξη ενδιαφέρεται κυρίως για τις μεμονωμένες φωνές και τη μελωδικά και ρυθμικά αυτόνομη ανάπτυξη της καθεμιάς σ' ένα πολυφωνικό μουσικό έργο, η αρμονία μελετά τις συνηχήσεις δύο ή περισσότερων φθόγγων που προκύπτουν κάθε στιγμή του ταυτόχρονου ακούσματος των διαφορετικών φωνών.
[5] «Περί Πυθαγόρειου βίου, 938-958».
[6] «ἐξ ἀνομοίων μὲν καὶ ποικίλως διαφερόντων ῥοιζημάτων ταχῶν τε καὶ μεγεθῶν καὶ ἐποχήσεων».
[7]  Πλάτωνος Πολιτεία, 617b.

Βιβλιογραφία

    • Αλίκη Μπέιλη,  Εσωτερική Ψυχολογία Ι, και ΙΙ, Αθήνα: Κέδρος, 2008.
    • Alder, V.S., Η Ανακάλυψη του Τρίτου Ματιού, Αθήνα: Ιάμβλιχος, 2002.
    • Braha, James T., Αρχαία Ινδική Αστρολογία, Αθήνα: Ασημάκης, 1997.
    • Γραμματικάκης, Γιώργος, Η Αυτοβιογραφία του Φωτός, Ηράκλειο: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις
      Κρήτης, 2016.
    • ΕΡΤ1, Σειρά Ντοκιμαντέρ Δεν είσαι Μόνος, Το σωματίδιο του Θεού.
    • Heindel, Max, Ροδοσταυρική Κοσμοθεωρία, Τόμ. 1 και 2, Αθήνα: Ιάμβλιχος, 1992.
    • Λίο, Άλαν, Εσωτερική Αστρολογία, Αθήνα: Πύρινος Κόσμος, 1990.
    • Love, J., Οι Θεοί των Κβάντα, Αθήνα: Ιάμβλιχος, 1994.
    • Μπλαβάτσκυ, Ε.Π.  Η Φωνή της Σιγής, Αθήνα: Θεοσοφικές Εκδόσεις, 2010.
    • Martineau, John,  Το Μικρό Βιβλίο των Συμπτώσεων, Αθήνα: Αλεξάνδρεια, 2009.
    • Ντ’ Ολιβέ, Φαμπρ,  Η Εσωτερική Διάσταση της Μουσικής, Αθήνα: Πύρινος Κόσμος, 1991.
    • Πέταρ Ντένωφ, Η Διαθήκη των Χρωμάτων, Αθήνα: Εκδόσεις Εσσαίων.
    • Raleigh, A.S., Η Ερμητική Επιστήμη της Κίνησης και των Αριθμών, Αθήνα: Ιάμβλιχος, 1992.
    • Χαν, Ιναγιάτ,  Η Δημιουργική Φύση των Δονήσεων και η Δύναμη του Λόγου, Αθήνα: Πύρινος
      Κόσμος, 1994.
    • Χαν, Ιναγιάτ , Ο Μυστικισμός του Ήχου, Αθήνα: Πύρινος Κόσμος, 1992.

Γ.Ε.