Η χρωματοθεραπεία είναι η επιστήμη που χρησιμοποιεί τα χρώματα για να αλλάξει ή να διατηρήσει τους κραδασμούς του σώματος σε μια τέτοια συχνότητα που να εκδηλώνει υγεία, ευεξία και αρμονία. Η θεραπεία μέσω χρώματος ήταν ίσως από τα πρώτα είδη θεραπείας που εφαρμόστηκε από τον άνθρωπο, δεδομένου ότι ήταν μια μέθοδος της ίδιας της φύσης και μια επινόηση για να διατηρεί ο οργανισμός το σωστό ρυθμό και την ισορροπία του.

«Όταν ο Λόγος εκφώνησε τη μεγάλη κοσμική Λέξη για τη δημιουργία του ηλιακού συστήματος πρόβαλαν τρία κύρια ρεύματα χρώματος, που διασπάσθηκαν σχεδόν ταυτόχρονα σε άλλα τέσσερα, δίνοντας τα επτά θεμελιώδη ρεύματα χρώματος, Κυανούν, Ινδικό, Πράσινο, Κίτρινο, Πορτοκαλί, Ερυθρό, Ιώδες».

                                                                                                                                Αλίκη Μπέιλη
                                                                                                      Επιστολές επί του Αποκρυφιστικού Διαλογισμού

 Από εσωτερική άποψη τα χρώματα παίζουν σημαντικό ρόλο στη δημιουργία του Σύμπαντος, καθώς θεωρούνται εκδήλωση κοσμικών δυνάμεων, υπεύθυνων για τη διαμόρφωση, διατήρηση και ανανέωση της ζωής. Αποτελούν αντανάκλαση των εκπορεύσεων του Λόγου στο πυκνότατο τμήμα του Ηλιακού μας Συστήματος, του οποίου ο Λόγος είναι ο Δημιουργός.

Τα χρώματα αναφέρονται και ως Ακτίνες, που φτάνουν στη Γη με μια ιδιαίτερη ταχύτητα δόνησης. Πρόκειται για ενεργειακούς κραδασμούς που αναπτύσσονται σε ολόκληρη την κλίμακα της ζωής, από τον Μακρόκοσμο μέχρι τον Μικρόκοσμο, σε μια αρμονική σύνθεση. Η γη, τα φυτά, τα ζώα και ο άνθρωπος, οι Πλανήτες, ο Ήλιος και κάθε ουράνιο σώμα ή σύστημα περιέχει και εκπέμπει χρώματα, ορατά και μη, συνθέτοντας μια ολότητα απίστευτης ομορφιάς.

Οι χρωματικές ακτίνες καλύπτουν όλο το εικοσιτετράωρο τον πλανήτη μας, καθώς οι επτά κυριότεροι πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος ακτινοβολούν ενέργειες των συστατικών τους που εκδηλώνονται ως χρωματική έκφραση των πλανητικών ακτινών. Επίσης και ο άνθρωπος εκπέμπει αδιόρατες ακτινοβολίες όλων των συστατικών στοιχείων του, και εκδηλώνεται σε αυτό που μας είναι γνωστό ως αύρα.

Ο Άνθρωπος, ως μικρογραφία του Σύμπαντος, λέγεται ότι ζει και κινείται σε πολλαπλά επίπεδα ύπαρξης, στα οποία εκδηλώνονται διαφορετικές κλίμακες χρωμάτων. Το φως της Καρδιάς του αναφέρεται ότι είναι το φως ενός Εσωτερικού Ήλιου, η σύνθεση όλων των χρωμάτων μέσα στον Εαυτό, τα οποία διαμορφώνουν τελικά τη ζωή και τον κόσμο που τον περιβάλλει. Από αυτή την άποψη τα εξωτερικά χρώματα του φυσικού κόσμου θα μπορούσαν να θεωρηθούν προέκταση των εσωτερικών χρωμάτων.

Είναι, άλλωστε, γεγονός ότι η επαφή με τα φυσικά χρώματα επηρέαζε ανέκαθεν την ψυχοσύνθεση του ανθρώπου, που αναγνώριζε στο φως και τα χρώματα μια υψηλή προέλευση, σημαντική για τη ζωή του. Πρόκειται για μια πραγματικότητα που καταμαρτυρείται σε ιερά κείμενα διαφόρων λαών. Το φως και τα χρώματα που απορρέουν από αυτό είχαν για τους πρόγονούς μας θεϊκή διάσταση και αρμονία. Εξού και οι διάφορες μαρτυρίες για τη χρήση τους σε ιερές τελετουργίες και θεραπείες, από πολλούς μεγάλους πολιτισμούς, όπως της Βαβυλωνίας, της Κίνας, της Αιγύπτου, της Ελλάδας, της Ινδίας και του Ιράν. 

Χαρακτηριστικό παράδειγμα μιας τέτοιας σχέσης υπήρχε στον αρχαίο ελληνικό κόσμο, στην ταύτιση του φωτός, του ουράνιου τόξου και των χρωμάτων του με τη θεά Ίρις. Αυτή η φτερωτή θεά, η αγγελιαφόρος των θεών και ψυχοπομπός, απεικονιζόταν να φορά λαμπερά χρώματα. Η ταύτισή της με το ουράνιο τόξο μοιάζει να συνδέει τη Γη με τον Ουρανό, τον αέρα με τη θάλασσα και η Ίριδα ως μαντατοφόρος κινείται μεταξύ θεών και ανθρώπων, καθώς και μέχρι τα βάθη της θάλασσας και τον Κάτω Κόσμο, με την ταχύτητα του ανέμου.

Η Εσωτερική Διάσταση των Χρωμάτων

Η θεραπευτική χρήση των χρωμάτων και η βαθειά επίδρασή τους στην ανθρώπινη ψυχή φαίνεται πως ακολουθεί τον άνθρωπο διαχρονικά, σε όλη την εξελικτική του πορεία. Πρόκειται για μια γνώση που υποστηρίχθηκε από διάφορους ερευνητές και εξαπλώθηκε σε κάθε χρονική περίοδο.

Ο Γιόχαν Βόλφγκανγκ Γκαίτε (Johann W. Goethe)[1], αναφέρει ότι: «τα χρώματα διεγείρουν τις αισθήσεις και αφυπνίζουν βαθύτερες συγκινήσεις και συναισθήματα, εικόνες, πεποιθήσεις και παρορμήσεις». Το 1810 είχε δημοσιεύσει τη «Θεωρία των Χρωμάτων» (Theory of Colours), ανοίγοντας τότε το δρόμο για την έρευνα της επιρροής των χρωμάτων στην ανθρώπινη ψυχολογία.

Μια άλλη ιδιαίτερη παρουσία, ο Ρώσος ζωγράφος Βασίλι Καντίσκι (Vasily Kandisky), ένας από τους ιδρυτές του σύγχρονου κινήματος στην τέχνη, πίστευε ότι το χρώμα έχει έναν πνευματικό κραδασμό που επηρεάζει βαθειά την ανθρώπινη ψυχή, διεγείρει σε πολλαπλά επίπεδα και ωθεί τον άνθρωπο σε φυσικές, ψυχικές, και πνευματικές καταστάσεις. Δεν είναι, λοιπόν, τυχαίο ότι το χρώμα έχει αναφερθεί ως η «γλώσσα της ψυχής».

Η σχέση του χρώματος με την ψυχή και το πνεύμα υποδηλώνει, ωστόσο, μια βαθύτερη πραγματικότητα, πέρα από τα όρια του φυσικού κόσμου. Η Εσωτερική Παράδοση της Δύσης αναφέρει ότι κάθε χρώμα που εκδηλώνεται στη Φύση αντιπροσωπεύει μια διαφορετική Πνευματική Ρίζα, μια Ρίζα από την οποία το κάθε χρώμα προέρχεται[2].

Το γεγονός αυτό αποτυπώνεται στο Καββαλιστικό Δέντρο της Ζωής, όπου τα χρώματα ταξινομημένα σε έντεκα Σφαίρες, είκοσι δύο Ατραπούς και τέσσερις διαφορετικούς Κόσμους Ύπαρξης, εκφράζουν διαφορετικές ενέργειες και δυνάμεις. Το Δέντρο της Ζωής, ως ζωντανό αρχέτυπο της ψυχής του Ανθρώπου και του Σύμπαντος (Μικρόκοσμου-Μακρόκοσμου), μας επισημαίνει τόσο την εσωτερική σχέση των χρωμάτων με την ανθρώπινη ψυχή, όσο και τη Συμπαντική διάστασή τους.  

Σε πολλές Εσωτερικές Παραδόσεις φαίνεται το χρώμα αφενός να επηρεάζει την κατάσταση της ανθρώπινης συνείδησης, αφετέρου να λειτουργεί ως μέσο μετάβασης της εσώτερης δύναμης στον εκδηλωμένο κόσμο. Η προσέγγιση των χρωμάτων μέσω του Δέντρου της Ζωής προσδίδει, επομένως, στον άνθρωπο τη δυνατότητα να μεταβιβάζει στον κόσμο των ανθρώπων ανώτερες ενέργειες και για θεραπευτικούς σκοπούς μέσα από αυτά.

Σε ανατολικές και δυτικές παραδόσεις, αναφέρεται ότι κάθε άνθρωπος περιβάλλεται από ένα λεπτοφυές σώμα ποικίλλων χρωμάτων και ενεργειών, δυναμικό και μεταβαλλόμενο, μια αύρα, που σαν φωτεινό ωοειδές περιβάλει και διαπερνά το φυσικό-υλικό σώμα. Είναι το αποτύπωμα της βιοενέργειας, το άθροισμα των ηλεκτρομαγνητικών πεδίων των κυττάρων οποιουδήποτε ζώντος σώματος. Η αύρα απεικονίζει τη ζωτική μας δύναμη, τα ενεργειακά μας αποθέματα και ίσως κάποιες από τις πολύ προσωπικές μας ιδιότητες.

Τα χρώματα που εκδηλώνονται στο φυσικό πεδίο διαφέρουν, ωστόσο, από τα χρώματα των λεπτότερων πεδίων ύπαρξης -αιθερικό, συναισθηματικό, νοητικό, ψυχικό και πνευματικό. Με κάθε μετάβαση σε ολοένα και ανώτερα πεδία, καθώς ο άνθρωπος εξαγνίζει το φυσικό σώμα, εκλεπτύνει το αιθερικό και διευρύνει το νοητικό, τα χρώματα της αύρας του αλλάζουν. Λέγεται πως στα υψηλότερα πεδία ύπαρξης η εκλεπτυσμένη ομορφιά των χρωμάτων υπερβαίνει κάθε σύλληψη.

Ας σημειωθεί ότι το αιθερικό σώμα βρίσκεται πλησιέστερα στο φυσικό σώμα, επηρεάζοντας άμεσα την κατάσταση της υγείας του. Κατά την ανατολική παράδοση, στο αιθερικό σώμα και κατά μήκος της σπονδυλικής στήλης, τοποθετούνται τα επτά ενεργειακά κέντρα ή τσάκρα, που διοχετεύουν τη ζωτική δύναμη της ζωής με αρμονικό τρόπο, ακτινοβολώντας τα ιδιαίτερα χρώματά τους.

Τυχόν δυσαρμονία στη λειτουργία των ενεργειακών κέντρων είναι δυνατόν να προκαλέσει νόσο. Ωστόσο, τα τσάκρα, όπως ακριβώς και το αιθερικό σώμα, ανταποκρίνονται στις δονήσεις των χρωμάτων, κατά τη χρωματοθεραπεία, με αποτέλεσμα την αποκατάσταση της ισορροπίας τους και την επακόλουθη υγεία στο φυσικό σώμα.

Στο έργο της «Αρχές Εσωτερικής Θεραπευτικής», η Ντίον Φόρτσιουν (Dion Fortune), μία από τις πλέον σημαντικές μορφές πνευματικής αναζήτησης στον χώρο του Δυτικού Εσωτερισμού, αναφέρει σχετικά: «Το αιθερικό διπλό είναι ο φορέας που ανταποκρίνεται περισσότερο στην χρωματοθεραπεία. Το χρωματιστό φως αποτελεί έναν ισχυρό φυσικό θεραπευτικό παράγοντα και η εφαρμογή χρωμάτων, μέσω διαφορετικών μεθόδων, κατά τη χρωματοθεραπεία επηρεάζει άμεσα το αιθερικό σώμα, με αντίστοιχα αποτελέσματα και στο φυσικό σώμα».

Στην «Τέχνη της Αληθινής Θεραπείας», ο Ίσραελ Ρεγκάρντιε (Israel Regardie) έγκριτος ψυχολόγος, συγγραφέας και βαθύς γνώστης του εσωτερισμού, επισημαίνει ότι: «όπως στο φυσικό σώμα υπάρχουν όργανα, έτσι και σε ένα λεπτότερο πνευματικό ή ψυχικό μέρος της ανθρώπινης φύσης εδρεύουν αντίστοιχα εστιακά κέντρα, για την απορρόφηση πνευματικής δύναμης από το περιβάλλον σύμπαν, τη διανομή και την κυκλοφορία της. Υπάρχει μια φυσική αντιστοιχία ανάμεσα σε αυτά τα κέντρα και στα διάφορα μέρη του σώματος».

Αναφέρει μάλιστα ότι ο οραματισμός κάθε κέντρου με ένα ιδιαίτερο χρώμα, σε συνδυασμό με τη συγκέντρωση του νου και την εκφώνηση κατάλληλων ονομάτων, αφυπνίζει και ενεργοποιεί τα κέντρα μέσα στον άνθρωπο, ξεχύνοντας ένα ρεύμα πνευματικής ενέργειας και δύναμης στο νου και στο σώμα, που μπορεί να οδηγηθεί μέσω της θέλησης για τη θεραπεία διαφόρων ασθενειών και διαταραχών, σωματικής και ψυχολογικής φύσης.

Χρώματα και Θεραπευτικές Ιδιότητες

Θεωρείται γνωστό ότι τα αισθητήρια όργανα του ανθρώπου αντιλαμβάνονται μόλις μια μικρή οκτάβα, από την απέραντη κλίμακα των ενεργειακών δονήσεων της Φύσης. Επίσης και τα οπτικά νεύρα αντιδρούν σε μια σχετικά περιορισμένη κλίμακα που αναγνωρίζουμε ως ορατό χρώμα.

Όμως τα χρώματα προκαλούν περαιτέρω αντιδράσεις στο νευρικό σύστημα, λιγότερο συνειδητές. Κρύβουν μια εσωτερική δύναμη, η οποία επηρεάζει τον τρόπο που ο άνθρωπος αισθάνεται, σκέφτεται και δραστηριοποιείται, και ακόμα βαθύτερα διεγείροντας τα βάθη της ψυχής. Τα αποτελέσματα, ωστόσο, της επίδρασης των χρωμάτων διαφέρουν από άτομο σε άτομο, σύμφωνα με τις ιδιοσυγκρασίες και ποικίλουν ως προς την ανταπόκρισή τους ενώ οι αντιδράσεις έχουν επιπλέον και μια ψυχολογική βάση.

Τα ορατά χρώματα κυμαίνονται από το κόκκινο, με την χαμηλότερη δόνηση και συνεπώς είναι το παχυλότερο, εκείνο που ζωογονεί περισσότερο σε φυσικό επίπεδο μέχρι το ιώδες, το χρώμα με τον υψηλότερο κραδασμό, με ενδιάμεσα το πορτοκαλί, το κίτρινο, το πράσινο, το μπλε και το ινδικό (λουλακί). Με αυτή τη σειρά εμφανίζονται στο ουράνιο τόξο και στο φάσμα, ενώ η σύνθεσή τους δημιουργεί το λευκό φως.

Κάθε χρώμα κατέχει μια συγκεκριμένη ενεργειακή ποιότητα, μια συχνότητα, που μεταφέρεται μέσω της χρωματοθεραπείας εξισορροπώντας την ενέργειά μας. Σε όλο μας το σώμα υπάρχουν φωτο-υποδοχείς οι οποίοι έχουν διαφορετική χημική σύσταση που αντιδρούν και ενεργοποιούνται όταν εκτεθούν στην ακτινοβολία ενός ή περισσότερων χρωμάτων. Η χρωματοθεραπεία αξιοποιεί τη δυναμική των χρωμάτων για τη βελτίωση της σωματικής και ψυχικής κατάστασης του ανθρώπου. Από τα χρώματα, το κόκκινο και το μπλε θεωρούνται ως τα πλέον βασικά στις θεραπείες.

Το κόκκινο διαθέτει όπως αναφέραμε πριν την χαμηλότερη δόνηση και συνεπώς βρίσκεται πιο κοντά στην ύλη. Αυξάνει τη ζωτικότητα, τη θέληση για ζωή ενώ προκαλεί ζεστασιά και διευκολύνει την έκφραση των αισθημάτων. Διεγείρει τη διάθεση για δράση και επικοινωνία, σε φυσικό αλλά και πνευματικό επίπεδο, τη φιλοδοξία, την αποφασιστικότητα, την ισχυρή θέληση. Στη χρωματοθεραπεία θεωρείται διεγερτικό του αίματος (και σε μικρότερο βαθμό των νεύρων), καθώς ενισχύει την κυκλοφορία του, προκαλώντας αύξηση της θερμότητας. Δημιουργεί αίσθημα χαράς, αναζωογόνησης και ψυχικής έξαψης. Αντιστοιχεί στο πλανήτη Άρη που είναι πλούσιος σε σίδηρο και με πύρινο κόκκινο χρώμα. Έχει ανακαλυφθεί ότι το κόκκινο είναι το κυριότερο φασματοσκοπικό χρώμα σε όλα τα βότανα που καίνε ή τονώνουν, όπως το πιπέρι καγιέν, το γαρύφαλλο και ο μόσχος. Αντιστοιχεί, μουσικά, στη χαμηλότερη από τις επτά νότες, το ντο.

Ακολουθεί το πορτοκαλί, ένας συνδυασμός κόκκινων και κίτρινων ακτίνων. Ως εκ τούτου, η θεραπευτική του δύναμη είναι μεγαλύτερη από εκείνη των δύο αυτών χρωμάτων ξεχωριστά. Είναι το χρώμα των ιδεών και της φαντασίας, διεγείρει τη δημιουργικότητα. Το πορτοκαλί συνδέεται με τον Ήλιο και προκαλεί αίσθημα θερμότητας και αναζωογόνησης. Εκεί που το κόκκινο διεγείρει το σώμα και το αίμα, το πορτοκαλί διεγείρει το συναίσθημα. Διεγείρει τη δράση του αιθερικού σώματος και των νεύρων, απομακρύνει τη συμφόρηση και δημιουργεί αίσθημα ευεξίας καθώς εκφράζει αντικαταθλιπτική λειτουργία. Θεραπεύει διάφορες μορφές παράλυσης, που οφείλονται συνήθως σε αισθηματικές αιτίες. Το μέταλλο του Ήλιου είναι ο χρυσός με βαθιά εξαγνιστική επίδραση, ενώ οι αλχημιστές πίστευαν ότι μπορούσαν να παραγάγουν το Ελιξήριο της Ζωής που θα έκανε αθάνατο τον άνθρωπο. Στη μουσική κλίμακα αντιστοιχεί στη νότε ρε.

Το κίτρινο, ως μείγμα κόκκινων και πράσινων ακτίνων, διαθέτει κατά ένα μέρος τη διεγερτική δύναμη του κόκκινου και κατά ένα άλλο την επιδιορθωτική δύναμη του πράσινου. Εκφράζει κατανόηση, νιότη, ζωντάνια, ενεργητικότητα, ευτυχία, ευελιξία, πρόοδο, επικοινωνία, έντονη διαισθητική αντίληψη, διανόηση, καθαρότητα συναισθημάτων. Ενεργοποιεί το νευρικό σύστημα και το σώμα, την πεπτική οδό και το λεμφικό σύστημα, θεραπεύοντας την αδράνεια των εσωτερικών οργάνων. Δεν θα πρέπει, ωστόσο, να χρησιμοποιείται σε ιδιαίτερα νευρικούς ανθρώπους. Λειτουργεί επίσης ως καθαρτικό, βοηθώντας στην αποβολή των άχρηστων στοιχείων από το δέρμα και το αίμα, συνίσταται δε ως εμετικό, αλλά και για βρογχικές δυσκολίες.

Λέγεται ότι αντιστοιχεί στον πλανήτη Ερμή και πως το κίτρινο χρώμα παρέχει σοφία. Γιαυτό το προτιμούσε ο Βούδας και για τους ιερείς του ως χρώμα σοφίας και ευφυίας. Το κίτρινο κυριαρχεί φασματοσκοπικά σε όλα τα βότανα και τα φάρμακα που έχουν καθαρτικές ιδιότητες ή διεγείρουν το νευρικό σύστημα. Είναι το τρίτο στη χρωματική κλίμακα και αντιστοιχεί στη μουσική νότα μι.

Στη μέση της κλίμακας των επτά χρωμάτων βρίσκεται το πράσινο, αποτελώντας το σημείο συνάντησης των θερμών, διαστελλόμενων χρωμάτων -κόκκινο, πορτοκαλί και κίτρινο- με τα ψυχρά, συστελλόμενα, χρώματα -μπλε, ινδικό και ιώδες. Επιφέρει σταθερότητα, αντοχή και ηρεμία. Δημιουργεί αρμονία στο σώμα και στο πνεύμα και βοηθάει στην εξωτερίκευση των συναισθημάτων. Εκφράζει την ενέργεια, την εκδήλωση, τη ζωή, το θάνατο, τη νιότη, την ελπίδα, τη χαρά, τη θαλπωρή, όλη τη βλάστηση, την ωριμότητα, τη συγκομιδή του καρπού και τη νέα ζωή. Είναι χρώμα κατευναστικό, επουλωτικό, ενώ χρησιμεύει και ως βάλσαμο για άτομα που είναι κουρασμένα σωματικά ή διανοητικά. Ωστόσο, αποτελεί μυστικιστικό χρώμα και εκφράζει την ένωση του ουρανού και της γης.

Το βλέπουμε άφθονο στη φύση και το λαμβάνουμε σε μεγάλες ποσότητες από την τροφή μας. Η επίδρασή του μειώνει τη θερμοκρασία του αίματος, ζωογονεί τα νεύρα και ενεργοποιεί την ανάπλαση των μυών και των ιστών. Είναι αφροδισιακό, απολυμαντικό, μικροβιοκτόνο, αντισηπτικό, και βακτηριοκτόνο. Η χρήση του σε νοσοκομειακούς θαλάμους βοηθάει στην ταχύτερη ανάρρωση των ασθενών. Αντιστοιχεί στον πλανήτη Κρόνο, μέταλλό του είναι ο μόλυβδος. Το πράσινο αντιστοιχεί στην τέταρτη νότα της μουσικής κλίμακας φα.

Μετά από τα ζεστά χρώματα ακολουθούν τα ψυχρά. Η επίδρασή τους είναι κατευναστική, ναρκωτική και αντισηπτική. Ηρεμούν το αγγειακό και το νευρικό σύστημα, κατευνάζουν τη μανία και τα οργισμένα πάθη, καταπραΰνουν τις φλεγμονές, την ηλίαση, την αϋπνία, την κούραση των ματιών και γενικά όλες τις καταστάσεις που ερεθίζουν το σώμα και το νου.

Πιο συγκεκριμένα, το μπλε σχετίζεται με τη διαπροσωπική επικοινωνία, ιδιαίτερα τη λεκτική. Ενισχύει την αυτο-έκφραση και την ικανότητά μας να επικοινωνούμε και να εκφραζόμαστε. Εμπνέει υψηλότερα ιδανικά. Είναι το χρώμα του πνεύματος, της αφοσίωσης και της θρησκευτικής μελέτης. Δρα δροσιστικά, ηρεμιστικά και χαλαρωτικά, μειώνοντας την πίεση του αίματος, μειώνει τη θερμότητα και ανακουφίζει τον πόνο, κατέχοντας αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. Έχει συσταλτική δύναμη, είναι το χρώμα που ισορροπεί και εναρμονίζει. Θεωρείται πιο ηρεμιστικό από το πράσινο σε περίπτωση συναισθηματικής αναστάτωσης. Το μπλε αντιστοιχεί στον πλανήτη Αφροδίτη, το χορηγό της αγάπης, της αφοσίωσης και της αρμονίας. Η μουσική νότα που του αντιστοιχεί είναι το σολ.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το 1990, στο ετήσιο συνέδριο της «Αμερικανικής Ένωσης για την Προώθηση της Επιστήμης», ανακοινώθηκε η επιτυχής χρήση του μπλε φωτός στη θεραπεία πολλών ψυχολογικών προβλημάτων, μεταξύ των οποίων οι εθισμοί, οι διατροφικές διαταραχές και η κατάθλιψη.

Το ινδικό (λουλακί) είναι, όπως και το πράσινο, σημείο συνάντησης όλων των χρωμάτων. Η δράση του βρίσκεται ανάμεσα σε εκείνη του μπλε και του ιώδους, κατευνάζοντας τόσο τα νεύρα όσο και το αίμα. Εκφράζει την υπηρεσία προς την ανθρωπότητα, τη δύναμη, την αξιοπρέπεια, την ακεραιότητα, τη βαθιά ειλικρίνεια. Ακόμη, τη μεγάλη αφοσίωση, τη σοφία, τη δικαιοσύνη και αμεροληψία, την υπεράσπιση. Είναι το χρώμα της διαίσθησης, της αντίληψης και της υψηλότερης διανόησης. Βοηθά στην εστίαση, στην εσωτερίκευση, στο διαλογισμό, στην πνευματικότητα και στη γρήγορη σκέψη.

Είναι ηλεκτρικό, δροσιστικό, στυπτικό και ισχυρό αναλγητικό. Καθαρίζει το αίμα, είναι αιμοστατικό και θεωρείται αποτελεσματικό ως αναισθητικό, καθώς μπορεί να προκαλέσει ολική αναισθησία. Επηρεάζει, επίσης, την όσφρηση, την όραση και την ακοή. Το ίντιγκο αντιστοιχεί στον πλανήτη Ουρανό. Η δράση του από τα βότανα και τα χημικά στοιχεία κατευνάζουν τόσο τα νεύρα όσο και το αίμα.  

Το ιώδες είναι το έβδομο και τελευταίο της χρωματικής οκτάβας. Περιέχει την ενέργεια και τη δύναμη του κόκκινου, με την πνευματικότητα και την ακεραιότητα του μπλε. Εκφράζει την ένωση του σώματος και της ψυχής δημιουργώντας μια ισορροπία μεταξύ των φυσικών και πνευματικών μας δυνάμεων. Είναι το χρώμα του αναζητητή της αλήθειας ενώ δηλώνει κατανόηση και υπέρβαση των ψευδαισθήσεων και των φαινομενικών καταστάσεων. Αντιπροσωπεύει τα αγαθά κίνητρα και τις υψηλές πνευματικές επιδιώξεις, εκφράζει ηθική, αυτοθυσία και ηρεμία. Συμβολίζει την έβδομη και ανώτερη από τις ιδιότητες που κατακτά ο άνθρωπος -την ευγενή πνευματική έφεση- για αυτό και συνδεόταν ανέκαθεν με τις ιερατικές τελετές. 

Το ιώδες προάγει την αρμονία του μυαλού και των συναισθημάτων, συμβάλλοντας στην ψυχική ισορροπία και σταθερότητα, στην ειρήνη του μυαλού. Έχει μια «καθαριστική» επίδραση στις συναισθηματικές διαταραχές. Η θεραπευτική δράση του καταπραΰνει τα νεύρα, δημιουργεί παραγωγική διάθεση και ενισχύει τον αυτοέλεγχο. Είναι χρώμα αντισηπτικό και κατέχει μαγνητικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. Το νερό που εκτίθεται στον ήλιο μέσα σε δοχείο ιώδους χρώματος δεν αλλοιώνεται ποτέ διατηρώντας τις ευεργετικές του ιδιότητες. Πλανήτης του είναι ο Δίας και αντιστοιχεί στη νότα σι.

Εφαρμογές Χρωματοθεραπείας

Η χρωματοθεραπεία προσεγγίζει τον άνθρωπο ως ένα σύνολο χρωμάτων. Είναι μια εναλλακτική θεραπεία με βαθειά επίδραση στα πολλαπλά επίπεδα ύπαρξης -σωματικό, συναισθηματικό, νοητικό, ψυχικό και πνευματικό. Έχει ως στόχο της την αποκατάσταση της ανθρώπινης ισορροπίας, χορηγώντας τα χρώματα που απουσιάζουν από το ανθρώπινο σύστημα και μειώνοντας εκείνα που πλεονάζουν με τη χορήγηση του συμπληρωματικού του. Με τη σωστή χρωματική αναλογία εκδηλώνεται υγεία, ευεξία και αρμονία. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα χρώματα, ως μέσο θεραπείας και ζωογόνησης, έχουν επιπλέον χρησιμοποιηθεί με επιτυχία σε φυτά, καλλιέργειες και ζώα [3].     

Στην πράξη, η θεραπευτική ενέργεια των χρωμάτων λαμβάνεται μέσω του δέρματος ή των ματιών με ποικίλους τρόπους, όπως είναι: α) η χρήση πολύτιμων λίθων, κρυστάλλων και μετάλλων, φύλλων και ανθέων, υφασμάτων, σε κατάλληλα θεραπευτικά χρώματα, β) η χρωματική διακόσμηση των χώρων, γ) το διαιτολόγιο με τροφές συγκεκριμένων χρωμάτων, δ) η κατάποση πόσιμου νερού, που έχει εκτεθεί στον ήλιο, μέσα σε γυάλινες φιάλες ορισμένου χρώματος, ε) η εστίαση ηλιακού φωτός ή τεχνητού φωτός χρωματισμένου μέσω φίλτρων, στ) η χρήση λαμπτήρων και προβολέων ορισμένου χρώματος.

Μεταξύ των παραπάνω μεθόδων, η εφαρμογή έγχρωμου φωτός είναι περισσότερο διαδεδομένη. Από την πλευρά της, η Ντίον Φόρτσιουν επισημαίνει πως η θεραπευτική δύναμη του έγχρωμου φωτός επηρεάζεται από τον τρόπο παραγωγής του, θεωρώντας ως περισσότερο δυναμικές τις χρωματικές ακτίνες που δημιουργούνται όταν ηλιακό φως ή φως ηλεκτρικού σπινθήρα συγκεντρωθεί μέσω ενός φυσικού κρυστάλλου του ανάλογου χρώματος ή μέσω ενός κατάλληλα κομμένου πολύτιμου λίθου.   

Το επιθυμητό χρώμα εκπέμπεται στην περιοχή που πάσχει, τροφοδοτώντας κατ΄ ουσίαν το αιθερικό σώμα με τα απαραίτητα θεραπευτικά χρώματα. Το αιθερικό, με τη σειρά του, λαμβάνει τη δόνηση του χρώματος και μεταφέρει τη θεραπευτική του ενέργεια στο φυσικό σώμα. Από φυσική-σωματική άποψη, οι χρωματικές ακτίνες επηρεάζουν την κυκλοφορία του αίματος -διαστέλλοντας ή συστέλλοντας τα αιμοφόρα αγγεία (και αυξάνοντας ή ελαττώνοντας αντίστοιχα την πίεση του αίματος)- το νευρικό σύστημα, τους αδένες και τελικά τα όργανα του σώματος, συμβάλλοντας ταυτόχρονα στην αποβολή των τοξινών[4].

Η θεραπευτική ενέργεια των χρωμάτων διοχετεύεται στο φυσικό, συναισθηματικό και νοητικό φορέα του ασθενή, ξεχωριστά ή συνολικά. Συνήθως η αιτία της ασθένειας βρίσκεται στους λεπτότερους φορείς. Σε πολλές περιπτώσεις η θεραπευτική διαδικασία είναι δυνατόν να συμπεριλάβει υλικά αντικείμενα, όπως για παράδειγμα κρυστάλλους, ως εστιακά σημεία της θεραπευτικής δύναμης.

Αξίζει, ωστόσο, να σημειωθεί ότι μέσω της τεχνολογίας Κίρλιαν (Kirlian)[5] η ασθένεια μπορεί να ανιχνευθεί στην αύρα έξι με οκτώ μήνες πριν εκδηλωθεί στο φυσικό σώμα, εξαιτίας των αλλοιώσεων στα χρώματα της αύρας. Επομένως, η χρωματοθεραπεία θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί και προληπτικά.  

Σύγχρονες Προσεγγίσεις

Οι σύγχρονες έρευνες δείχνουν ότι η θεραπεία μέσω συγκεκριμένων χρωματικών παλμών τείνει να επαναφέρει τα βιοχημικά στοιχεία του σώματος στη σωστή τους αναλογία. Μπορεί ακόμα να αποκαταστήσει και τη διαταραχή του νευρικού συστήματος.

Το έγχρωμο φως, εισερχόμενο στον οργανισμό μέσω των ματιών και του δέρματος επηρεάζει τη λειτουργία του εγκεφάλου και μέσω αυτού ολόκληρο τον ανθρώπινο μηχανισμό.

Στον εγκέφαλο τα χρώματα επηρεάζουν τον υποθάλαμο, και μέσω αυτού το βιολογικό ρολόι του οργανισμού, που ρυθμίζει όλες τις σωματικές λειτουργίες: το αυτόνομο νευρικό σύστημα, το ενδοκρινικό σύστημα και την υπόφυση -τον κύριο αδένα του σώματος.  

Ειδικότερα, μέσω του υποθαλάμου οι χρωματικές ακτίνες επηρεάζουν τον αδένα της επίφυσης, που εκκρίνει την ορμόνη μελατονίνη. Η μελατονίνη επιδρά στα κύτταρα του σώματος και ενεργοποιεί τις εσωτερικές τους δραστηριότητες, εναρμονίζοντάς τα αφενός μεταξύ τους αφετέρου με το φυσικό κόσμο.

Ο αδένας της επίφυσης καθορίζει τη σχέση ανάμεσα στην εσωτερική ανθρώπινη ύπαρξη και το περιβάλλον της, θεωρείται δε υπεύθυνος για το αίσθημα της ενότητας του ανθρώπου με το Σύμπαν. Εάν η σχέση αυτή είναι αρμονική τότε εκδηλώνεται υγεία, χαρά και αίσθηση ευημερίας. Μια διατάραξη, ωστόσο, σε αυτή την εσωτερική σχέση γίνεται αντιληπτή με τη μορφή διαταραχών ή ασθενειών, σωματικής, συναισθηματικής και ψυχικής φύσης. 

Οι σύγχρονες έρευνες οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η χρωματοθεραπεία, τροφοδοτώντας το ανθρώπινο σύστημα με τις κατάλληλες ακτίνες φωτός, είναι δυνατόν να επηρεάσει τον τρόπο λειτουργίας του, αποκαθιστώντας τις ισορροπίες του. Μια τέλεια ισορροπία είναι απαραίτητη για τη διατήρηση της υγείας και την εναρμόνιση με το περιβάλλον[6].

Είναι γεγονός ότι η έκταση των ερευνών σε σχέση με τις θεραπευτικές ιδιότητες των χρωμάτων είναι μεγάλη. Το χρώμα γίνεται όλο και περισσότερο αποδεκτό ως θεραπευτικό μέσο σε διάφορες ιατρικές εφαρμογές. Μια νέα γενιά ερευνητών, διανοίγοντας νέους τομείς μελέτης, τείνει προς εκείνο που είναι ευρέως γνωστό ως ενεργειακή θεραπεία, αναζητώντας την αλληλεπίδραση μεταξύ ζωντανών οργανισμών και ενεργειακών πεδίων.

Ο βιολόγος Τζέιμς Λ. Όσμαν (James L. Oschman), συγγραφέας του έργου «Energy Medicine: The Scientific Basis» (2000), αναφέρει εύγλωττα ότι «η ενεργητική επίδραση του χρώματος προορίζεται να λάβει μια θέση αυξανόμενης σημασίας στο άμεσο μέλλον». «Η έρευνα σχετικά με τις ενεργειακές ιδιότητες της ζωής έχει λάβει τέτοιες διαστάσεις που καθίσταται πλέον αδύνατο να παραβλέψει κανείς αυτό το πεδίο έρευνας».

Και είναι γεγονός ότι η ανθρώπινη ύπαρξη και η κατάσταση της υγείας της συνδέονται με τις εσωτερικές ενέργειες των χρωμάτων, που διαπερνούν τους φορείς και εκδηλώνονται ως ομορφιά στην καθημερινή ζωή μας, ακολουθώντας το παράδειγμα της Φύσης. Έργο των ανθρώπων είναι η ανεμπόδιστη κυκλοφορία αυτών των ενεργειών και η αρμονική τους έκφραση στον κόσμο της καθημερινής ζωής, συνθέτοντας τον δικό τους χρωματικό καμβά με τρόπο υγιή, ώστε «η αρμονία του ανθρώπου να είναι αρμονία χρωμάτων»

Οι χρωματικές επιρροές μπορούν να χρησιμοποιηθούν με έναν βαθύ και ουσιαστικό θεραπευτικό τρόπο, αποκαθιστώντας την ισορροπία του ανθρώπινου ενεργειακού δυναμικού. Η εναρμόνιση των χρωμάτων στην ανθρώπινη ύπαρξη, σημαίνει την βαθύτερη εναρμόνιση του «επάνω με το κάτω», του «Μικρόκοσμου με τον Μακρόκοσμο», μέσα στην ανθρώπινη φύση.

Σημειώσεις

[1]. Ο Γιόχαν Βόλφγκανγκ φον Γκαίτε (1749–1832) ήταν παγκοσμίου φήμης Γερμανός ποιητής, μυθιστοριογράφος, δραματουργός, θεωρητικός της Τέχνης και επιστήμονας.
[2]. Pardes Rimonim, Gate of Colors, ch.1.
[3]. Augustus James Pleasonton, The Influence of the Blue Ray of the Sunlight and of the Blue Colour of the Sky (Η Επιρροή της Μπλε Ακτίνας του Ηλιακού Φωτός και του Μπλε Χρώματος του Ουρανού), 1876.
[4]. Edwin Dwight Babbitt, Οι Αρχές του Φωτός και του Χρώματος, 1878.
[5]. Η μέθοδος Κίρλιαν αναπτύχθηκε το 1930 από το ζεύγος Semyan D. και Valentina K. Kirlian. Πρόκειται για μια μέθοδο φωτογράφησης του ηλεκτρομαγνητικού πεδίου, ή αύρας, που περιβάλλει καθετί ζωντανό.  
[6]. Dr Jacob Liberman, Light: Medicine of the Future, 1990.

Βιβλιογραφία

• Fortune, Dion, Αρχές Εσωτερικής Θεραπευτικής, Εκδόσεις Ιάμβλιχος, Αθήνα, 2008.
• Fortune, Dion & Knight, Gareth, Ο Κύκλος της Δύναμης, Εκδόσεις Ιάμβλιχος, Αθήνα 2005.
• Regardie, Israel, Η Τέχνη της Χαλάρωσης, Η Τέχνη της Αληθινής Θεραπείας, Εκδόσεις Ιάμβλιχος, Αθήνα 1997.
• Μπέϊλη, Α. Αλίκη, Επιστολές για τον Αποκρυφιστικό Διαλογισμό, Copyright για την έκδοση στα ελληνικά, Lucis
  Trust Ltd, 2010.
• Ρούμπεν, Άμπερ, Χρωματοθεραπεία: Θεραπεία με Χρώματα, Εκδόσεις Κέδρος, Αθήνα 1997.
• Alder, V., S., Η Ανακάλυψη του Τρίτου Ματιού, Εκδόσεις Ιάμβλιχος, Αθήνα 2002.
• Ίττεν, Γιοχάννες, Τέχνη του Χρώματος, Κείμενα Εικαστικών Καλλιτεχνών, 1998.
• Ott, J., Health and Light: The Effects of Natural and Artificial Light on Man and Other Living Things, Devin-Adair
   Pub, USA, 1972.
• Klotsche, C., Colour Medicine, Light Technology Publishing, Arizona, 1993.
• Azeemi, Khawaja Shamsuddin, Colour Therapy, Al-Kitab Publications, Karachi, 1999.
• Ghadiali, D., Spectrochrome Metery Encyclopedia, Dinshah Health Society, USA, 1997.
• Babbitt, E., Principles of Light and Colour, Kessinger Publishing, USA, 1942.
• Schauss, A. G., Tranquilizing effect of color reduces aggressive behavior and potential violence, J. Orthomol
  Psych, 1979.
• Pleasanton, A., Blue and Sun Light, Claxton, Reuser & Haffelfinger, Philadelphia, 1876.
• Samina Azeemi & Mohsin Raza, Critical Analysis of Chromotherapy.
• Martel Anadi, Light Therapies: A Complete Guide to the Healing Power of Light.
• Karl Ryberg, Living Light: On the Origin of Colours, Pb. Typografia Olsén, 2010.
• Collins, Paul, Banvard's Folly: Tales of Renowned Obscurity, Famous Anonymity, and Rotten Luck,
   Picador, 2001.
• Parker, D., Color Decoder, Barron's, 2001.

Σύνδεσμοι

www.psychotherapeia.net.gr: Οι Θεραπευτικές Ιδιότητες των Χρωμάτων, Π.Δ. Κυπραίου, Ανάκτηση: 21.3.2019

Α.Μ.