Περιβάλλον - Οικολογία
Η Οικολογία ως Στάση Ζωής
Αιώνες τώρα, πάνω στον πλανήτη Γη, άπειρες μορφές εκδήλωσης λες και γνωρίζουν το «μυστικό της ζωής» συμβιώνουν, εξελίσσονται, συμβάλλοντας με τον τρόπο τους στην συμπαντική ισορροπία. Η ζωή αναπαράγεται στους ρυθμούς της, ενισχύοντας κάποια είδη, καταστρέφοντας άλλα, έτοιμη πάντοτε να συνεχίσει να υφίσταται, να εκδηλώνεται, να κάνει εξελικτικούς κύκλους στο πέρασμα του χρόνου.
Και μέσα σε όλο αυτό το μεγαλείο και ο άνθρωπος. Ετούτη η μορφή εκδήλωσης που θεωρείται και ενίοτε είναι η τελειότερη, προσπαθεί να συμπορευτεί, να ενώσει τον εξελικτικό της δρόμο με των υπόλοιπων μορφών. Ή τουλάχιστον αυτό προσπαθούσε για χρόνια από τη στιγμή της εμφάνισής της.
Η πορεία της ήταν άμεσα συνδεδεμένη με το περιβάλλον, η σχέση της με αυτό είχε ένα χαρακτήρα ιερότητας, καθώς προσεγγίζοντάς την από ένα άλλο επίπεδο κι όχι το νοητικό, προσέδιδε στη φύση τον ουσιαστικό της ρόλο, αυτόν του συμπορευτή, του συνοδοιπόρου στο εξελικτικό μονοπάτι. Σε όλες τις φυλές του κόσμου υπήρχαν τελετές όπου τα στοιχεία επικαλούνταν στις ανθρώπινες δραστηριότητες, εξευμενίζονταν, θεωρούνταν ιερά, όχι γιατί αγνοούσαν τις ιδιότητές τους, αλλά γιατί γνώριζαν από ένστικτο τη βαθύτερη σημασία τους, το ρόλο τους στη ζωή, τα μυστικά που έκρυβε το ποτάμι, ο καταρράκτης, το χιονισμένο βουνό, η βουή του ανέμου. Αυτά τα μυστικά τους έφερναν κοντά, τους ένωναν στις προσπάθειές τους για βελτίωση των συνθηκών ζωής, τους έκαναν μέτοχους του θαύματος της ζωής. Ο άνθρωπος μέσα από την κίνηση των στοιχείων, την επανάληψη, τον ρυθμό, άρχισε να γνωρίζει, να εξελίσσει τον νου του, να συλλαμβάνει ιδέες και εφαρμογές που διευκόλυναν την ζωή του.
Πέρασε έτσι σε ένα άλλο στάδιο, σιγά σιγά. Αναπτύσσοντας την επιστήμη, την τεχνολογία, τη βιομηχανία, άρχισε από μέτοχος να γίνεται κυρίαρχος. Η εκπληκτική άνοδος της επιστήμης, η ολοένα ευρύτερη προσέγγιση της γνώσης, η ανάγκη να δημιουργήσει καλύτερες συνθήκες διαβίωσης, τον απομάκρυναν από την πρωταρχική πηγή της Γνώσης, το φυσικό περιβάλλον.
Βρέθηκε λοιπόν σήμερα σε μια σχέση αντιπαράθεσης μαζί του, σε μια καθαρά εξουσιαστική σχέση, όπου πρωταρχικό ενδιαφέρον είναι η πλήρης και ολοκληρωτική αφαίμαξη των φυσικών πόρων, στο όνομα της «ποιότητας ζωής». Ο άνθρωπος λεηλατεί, καταστρέφει, αγνοεί παντελώς τους φυσικούς νόμους, αυτούς που τον οδήγησαν έως εδώ και, το παράλογο, πιστεύει πως εξελίσσεται, πως βελτιώνει την ζωή του, πως δικαιώνει την λέξη που τον χαρακτηρίζει (άνθρωπος=άνω θρώσκω). Εγκλωβίζεται μέσα στα προσωπικά του θέλω, μέσα στις ατομικές του επιθυμίες για εξάπλωση, για κατανάλωση, για κυριαρχία, για δύναμη, αγνοώντας την ουσιαστική ενότητα με τη Μάνα Γη. Θεωρεί χώρο του το σπίτι του, τα κεκτημένα του και αυτοπεριορίζεται μέσα στην «ποιότητα ζωής» που θεωρεί ότι έχει πετύχει. Πού βρίσκεται όμως αυτή η «ποιότητα» όταν το γύρω περιβάλλον εκπνέει σιγά σιγά; Όταν τα ποτάμια ρέουν μολυσμένα, όταν η γη πληγωμένη αιμορραγεί, όταν τα είδη του ζωικού βασίλειου εξαφανίζονται, όταν οι θάλασσες είναι γεμάτες απόβλητα, όταν τα δάση έχουν ερημώσει, όταν ο αέρας που αναπνέουμε μας πνίγει αντί να μας ζωογονεί; Μήπως έχουμε την ψευδαίσθηση ότι μέσα στο «σπίτι» μας όλα είναι γαλήνια και ευτυχισμένα και αυτό μας είναι αρκετό; Μήπως αγνοούμε συνειδητά πώς φτάνουν τα αγαθά στο κατώφλι της ευτυχίας μας; Μήπως κλείνουμε τα μάτια στην πραγματικότητα στο βωμό της ατομικής μας βελτίωσης και ευχαρίστησης; Δυστυχώς αυτή είναι η αλήθεια για ένα μεγάλο μέρος των ανθρώπων αυτού του κόσμου.
Δεν αντιλαμβανόμαστε ότι κάποιοι άλλοι αποφασίζουν, κρατώντας την δύναμη στα χέρια τους, καταστρέφοντας τον πλανήτη με ποικίλους τρόπους. Έχει διαμορφωθεί μια ισχυρή μειονότητα ανθρώπων, που δεν γνωρίζουν κανένα φραγμό, δεν σέβονται κανένα φυσικό νόμο, αγνοούν παντελώς την έννοια της συνείδησης.
Ταυτόχρονα, όμως, έχει διαμορφωθεί και ένα άλλο ρεύμα που διαρκώς ογκώνεται. Όλο και περισσότεροι άνθρωποι συνειδητά ή ασυνείδητα αγωνίζονται για τη συνέχιση της ζωής όχι στο σπίτι τους, αλλά στον πλανήτη. Παλεύουν με διάφορους τρόπους, ατομικά ή μέσα σε ομάδες, παλεύουν αναγνωρίζοντας πως η συνέχιση της ζωής, για να έχει ουσιαστική ποιότητα, θα πρέπει να ιδωθεί ως μια αδιάσπαστη ενότητα. Όλα τα βασίλεια της φύσης, συμπεριλαμβανομένου και του ανθρώπινου, οφείλουν να λειτουργήσουν συλλογικά και εναρμονισμένα.
Σαν αποτέλεσμα αυτής της στροφής της ανθρώπινης συνείδησης προς την δημιουργική συλλειτουργία με τη φύση ήταν, η εμφάνιση διαφόρων ομάδων που ενεργοποιούνται με σκοπό την προστασία του περιβάλλοντος. Αφού καταστρέψαμε το οικοσύστημα, ψάχνουμε για τρόπους σωτηρίας του, κι έτσι έκανε την εμφάνισή της η «Οικολογία», δηλαδή, το ιδεολογικό ρεύμα που εστιάζεται κύρια και πρωταρχικά στο ενδιαφέρον για την διατήρηση και την εναρμόνιση με την φύση. Οικολόγοι είναι όλοι όσοι αγωνίζονται να βρουν εκείνη την πρωταρχική σχέση με τη Μάνα Γη. Να βρουν τρόπους για να σταματήσει η καταστροφή, για να αντιστραφούν τα πράγματα, για να σωθεί το περιβάλλον, του οποίου εμείς οι άνθρωποι συνιστούμε αναπόσπαστο τμήμα. Αναρωτιέται κανείς αυτή η πανάρχαια σχέση ζωής με τη φύση, που τόσο έχει κλονιστεί τους τελευταίους αιώνες, πόσο και πώς μπορεί να σωθεί; Γιατί θα πρέπει να είναι υπόθεση λίγων κι όχι όλων μας;
Δεν είναι δυνατόν στην εποχή μας, όπου καθημερινά ανατρέπονται οι περιβαλλοντικές ισορροπίες, η Οικολογία να αποτελεί απλώς μια ενασχόληση ή να είναι το χόμπι κάποιων, διότι έτσι δεν υπάρχει περίπτωση να υπάρξουν αποτελέσματα. Είναι υποχρέωση όλων μας να σκύψουμε με ευαισθησία στο πρόβλημα, να αναζητήσουμε τις αιτίες απομάκρυνσης και την σχέση λεηλασίας με το περιβάλλον και σιγά σιγά να οδηγηθούμε σε έναν άλλο τρόπο αντιμετώπισης των πραγμάτων. Οφείλουμε να διακρίνουμε τις αιτίες που μας οδήγησαν εδώ, να συνειδητοποιήσουμε την αναγκαιότητα της εναρμονισμένης σχέσης με το περιβάλλον, να στραφούμε στη δική μας εσωτερική ύπαρξη, να αφουγκραστούμε τους φυσικούς ήχους μέσα μας, να νιώσουμε όπως οι πρόγονοί μας την αμοιβαία σχέση με το περιβάλλον. Προβάλλει επιτακτική πλέον η αναγκαιότητα να επαναπροσδιορίσουμε τις ανάγκες μας, να πετάξουμε την καταναλωτική μανία που μας έχει επιβληθεί, να απαιτήσουμε καθαρό αέρα για το σώμα και την ψυχή, να αρνηθούμε την «ποιότητα ζωής» που σήμερα μας προτάσσεται και που στο όνομά της θυσιάζουμε το φυσικό περιβάλλον και τις ανθρώπινες σχέσεις.
Ετούτος ο πλανήτης βρίσκεται στα χέρια μας, η σωτηρία του εξαρτάται από τη δική μας συνειδητότητα, αλλά ταυτόχρονα έχει δική του οντότητα, δική του εξελικτική πορεία. Καλούμαστε να επαναπροσδιορίσουμε την σχέση μας μαζί του, όχι μόνο ως προϋπόθεση για τη συνέχιση της ζωής στον πλανήτη, αλλά στο πλαίσιο μιας ολιστικής συνειδητότητας. Έχουμε την ικανότητα να δημιουργήσουμε μοντέλα ζωής, όπου η τεχνολογία μπορεί να συμβαδίζει με την ουσιαστική εξέλιξη, έχοντας ως γνώμονα την δημιουργία και όχι την καταστροφή, και τούτο αφορά ολάκερη την φύση με όλα τα βασίλεια που την απαρτίζουν.
Έχουμε το περιθώριο να αλλάξουμε τη ροή των πραγμάτων. Ο πλανήτης μας έχει απίστευτες αντοχές και παραμένει το πλέον ζωντανό παράδειγμα για το δικό μας τρόπο ζωής. Ετούτη η αμοιβαία σχέση χρειάζεται να παραμείνει λειτουργική, αν θέλουμε όχι μόνο να συνεχιστεί η ζωή επάνω στον πλανήτη, αλλά να χαρακτηρίζεται από αληθινή ποιότητα που θα επιτρέπει σε όλα τα όντα να συλλειτουργούν αρμονικά και ισορροπημένα. Ας πάψουμε να λειτουργούμε σαν κατακτητές κι ας λειτουργήσουμε σαν φιλοξενούμενοι. Ας σεβαστούμε το σπίτι της Γης, γιατί είναι το αληθινό μας σπίτι που ανοίγει την αγκαλιά του για να μας δεχτεί κι ας ξεκινήσουμε σήμερα κιόλας να εργαζόμαστε για την αντιστροφή της υπάρχουσας κατάστασης.
Όλα είναι αναστρέψιμα. Η Γη, μας δίνει αυτό το περιθώριο γιατί είναι αληθινή Μάνα που προσφέρει χωρίς ανταλλάγματα. Ας σκεφτούμε τον τρόπο ζωής μας, την σχέση μας με το περιβάλλον, την καταστροφή που επιφέρουμε με τα μικρά, καθημερινά, φαινομενικά ασήμαντα βήματά μας, κι ας στρέψουμε την συνείδησή μας σε μια σχέση ενότητας με το περιβάλλον, σε μια σχέση ανταλλαγής. Ας δώσουμε ομορφιά στην ομορφιά που μας προσφέρεται απλόχερα, ας δώσουμε δημιουργία στην δημιουργία που μας περιβάλλει, ας δώσουμε ζωή στην ζωή που μας γέννησε. Ας δούμε την ενότητα των πραγμάτων κι ας λειτουργήσουμε μέσα από αυτήν σαν ένα ζωντανό, δημιουργικό κομμάτι, προκειμένου να δικαιώσουμε την ύπαρξή μας σε αυτόν τον πλανήτη.
Σύνδεσμοι
• Οικοπόλεις, μια Ελπίδα για τον Πλανήτη
• Ανακύκλωση και η Σημασία της
Β.Α.