Η Μυστική Καββάλα, όπως προφέρεται η ελληνική εκδοχή της λέξης Κabbalah, αποτελεί την καρδιά της Δυτικής Μυστηριακής Παράδοσης. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Δυτική Μυστηριακή Παράδοση είναι το αντίστοιχο αυτού που γενικότερα ονομάζουμε ως Γιόγκα στην Ανατολή.

Το σύστημα της Καββάλα υπήρξε κατά καιρούς και συνεχίζει να είναι, ένα εσωτερικό σύστημα για εκείνους που αναζητούν την Εσωτερική Αλήθεια, στα μοναχικά και πολλές φορές δύσβατα μονοπάτια της αναζήτησης. Ως αντικείμενο μελέτης για τα ζητήματα της εσωτερικής φιλοσοφίας είναι πολύ σημαντική πηγή για κάθε ενδιαφερόμενο.

O Παράκελσος σε κάποιο από τα κείμενά των μελετών του αναφέρει: «Αν θέλουμε να γνωρίσουμε την εσωτερική φύση του ανθρώπου κρίνοντας από την εξωτερική του φύση, αν θέλουμε να κατανοήσουμε τον εσωτερικό του ουρανό κρίνοντας από την εξωτερική του όψη, αν θέλουμε να γνωρίσουμε την εσωτερική φύση των δέντρων, των βοτάνων, των ριζών και των λίθων από την εξωτερική τους μορφή, πρέπει να στηρίξουμε τη διερεύνησή μας για τη φύση πάνω στη βάση της Καββάλα».

Το πεδίο της είναι ευρύτατο και περιλαμβάνει από τα πιο βαθιά οντολογικά μυστήρια ως την απλή καθημερινότητα. Ξεκινώντας από τις πληροφορίες που προέρχονται από την εσωτερική παράδοση, λέγεται ότι αρχικά τη Σοφία κατείχε μονάχα ο Δημιουργός, που τη μεταβίβασε στον Αρχάγγελο Μέτατρον. Αυτός με τη σειρά του, τη μετέδωσε στον Αβραάμ ή κατά άλλους, στον Αδάμ, που σημαίνει στο ανθρώπινο γένος. Μόνο έτσι άλλωστε θα μπορούσε η ανθρωπότητα να ξαναβρεί το δρόμο που οδηγεί πίσω, στο «Χαμένο Παράδεισο». Σε αυτόν το μύθο συνοψίζεται και ο ορισμός της Καββάλα: ότι αποτελεί μια ουράνια, θεϊκή επιστήμη, που σκοπός της είναι η τελειοποίηση της ανθρωπότητας και η ανακάλυψη της ύψιστης πνευματικής κατάστασης συνείδησης που ταυτίζεται με τον πνευματικό Παράδεισο.

Είναι ένα ανοιχτό σύστημα εννοιών και αρχετύπων που σύμφωνα με το χωρόχρονο στον οποίο δρα αποκτά και ανάλογη μορφή, καθώς δέχεται κάθε θετική συνεισφορά των ερευνητών που καταπιάνονται με τη μελέτη της. Η μυθολογία τοποθετεί την καταγωγή της στην Ατλαντίδα. Λέγεται ότι πριν την καταστροφή ορισμένοι μύστες διέσωσαν τις εσωτερικές τους γνώσεις για να τις μεταδώσουν στις νεότερες γενεές. 'Aλλοι πήγαν στην Αμερική, άλλοι στην Ευρώπη και άλλοι στην Ασία. Συνεργάστηκαν με τους ανθρώπους που συνάντησαν και δημιούργησαν κάποιες εσωτερικές ακαδημίες, οι οποίες με τη σειρά τους αποτέλεσαν τον πυρήνα για τη δημιουργία μεγάλων πολιτισμών όπως οι Ίνκας, οι Μάγια κ.ά. Οι γνώσεις των ιερέων από την Ατλαντίδα προφανώς δεν ήταν μόνο αποκρυφιστικές, αλλά διέθεταν και τεράστιο επιστημονικό υπόβαθρο, κάτι που μπορούμε να διακρίνουμε από αρχαία κείμενα του Πλάτωνα (Τίμαιος), αλλά και σε αιγυπτιακά σύμβολα, που θέτουν έντονο προβληματισμό στους επιστήμονες με την εμφάνισή τους. Στη Σουμερία μια από τις Ατλάντιες ομάδες, ίσως αυτή που θεωρείται ο «άγνωστος λαός της Ουρούκ», λέγεται πως μετέδωσε τις γνώσεις της στις νομαδικές φυλές της περιοχής. Καθώς αυτές οι φυλές αφομοίωσαν τούτες τις γνώσεις, κατάφεραν να τις αναπτύξουν με εκπληκτικό τρόπο. 'Aλλωστε οι Σουμέριοι, όπως αργότερα και οι Χαλδαίοι, ήταν εκείνοι που ανέπτυξαν ουσιαστικά την επιστήμη της αστρονομίας, της χημείας και της άλγεβρας. Αν και προϋπήρχαν ως γνώσεις, οι παραπάνω φυλές τις επεξεργάστηκαν ουσιαστικά και στη συνέχεια οι Αιγύπτιοι και κατόπιν οι Έλληνες τις ανέπτυξαν σε τέτοιο βαθμό, ώστε να αποτελέσουν θεμέλιο για τον δυτικό πολιτισμό όπως τον γνωρίζουμε σήμερα.

Κάπως έτσι αναφέρει ο θρύλος την καταγωγή της Καββάλα από την Ατλαντίδα. Βέβαια, πολλές έρευνες και μελέτες έφεραν στο φως στοιχεία που αποδεικνύουν ότι ο μύθος μπορεί να διαθέτει και πραγματικά στοιχεία. Οι πιο πρόσφατες, μάλιστα, παρουσιάζουν ότι κάτι ιδιαίτερα σημαντικό συνέβη πριν από μερικές χιλιάδες χρόνια στην περιοχή του Ατλαντικού. Επιστήμονες από όλους τους τομείς, με σύγχρονες μεθόδους, απέδειξαν ότι εκείνη την εποχή υπήρξαν κάποιες πλανητικές μεταβολές. Επί της ουσίας μεταβλήθηκε το μαγνητικό πεδίο της Γης, άλλαξαν οι κλιματολογικές συνθήκες και αυτό είχε ως αποτέλεσμα την διαφοροποίηση στην κατανομή του ζωικού και φυτικού κόσμου, τη μετακίνηση πληθυσμών κ.ά.

Μια από τις επικρατέστερες θεωρίες αναφέρει, ότι ο πολιτισμός που αναπτύχθηκε στην ανατολική Μεσόγειο, προήλθε από τη Δύση και αργότερα, κατά την εποχή του Χαλκού ακολούθησε την αντίστροφη πορεία. Αυτό το συμπέρασμα που συνηγορεί στη θεωρία ότι η κοιτίδα του πολιτισμού ήταν η Ατλαντίδα, προήλθε από τη μελέτη της εξέλιξης των μύθων και των διαφόρων συμβόλων εκείνης της περιόδου. Τα στοιχεία που έρχονται κατά καιρούς στο φως μετά από έρευνες και μελέτες των επιστημόνων και μελετητών, προβάλλουν ότι γύρω από τον Ατλαντικό έχουν διαδραματιστεί γεγονότα που δεν αφορούν μόνο στον τομέα της παράδοσης και της εθνολογίας, αλλά αποτελούν αποδείξεις πραγματικών γεγονότων που διαδραματίστηκαν κάποια συγκεκριμένη εποχή στην περιοχή.

Κεντρικό σύμβολο της Μυστηριακής Καββάλα είναι το Δέντρο της Ζωής, το οποίο αποτελεί ένα παγκόσμια γνωστό σχήμα. Καθετί που αφορά στη Καββαλιστική Διδασκαλία, βρίσκεται ενσωματωμένο σε αυτό το σχήμα και στην ουσία εσωτερικά θα μπορούσαμε να το συγκρίνουμε με ένα χάρτη του Σύμπαντος. Το σύμβολο του Δέντρου της Ζωής, ως σύμβολο και ως ιδέα, είναι πανάρχαιο, υπήρχε σε όλες τις ανεπτυγμένες φυλές και το θεωρούσαν άξονα του Σύμπαντος. Ο καθηγητής εθνολογίας και ειδικός σε θέματα μυθολογίας Τζόζεφ Κάμπελ (Joseph Cambell), στο έργο του «Οι Μάσκες των Θεών» αναφέρει: «κατά τη Νεολιθική και Πρώιμη εποχή του Χαλκού, ο συμβολισμός του Δέντρου της Ζωής υπονοούσε, κοσμολογικά και μυστικιστικά, τον παγκόσμιο άξονα όπου εναρμονίζονταν όλα τα ζεύγη των αντιθέτων», κάτι που εναρμονίζεται απόλυτα με τις σύγχρονες αποκρυφιστικές αντιλήψεις για το συγκεκριμένο σύμβολο. Σε πολλές σουμεριακές σφραγίδες παρατηρούμε απεικονίσεις του συμβόλου, όπως επίσης, σε παραστάσεις των ινδιάνων Ναβάχο, αλλά και σε μύθους των Σκανδιναβών και των φυλών της Σιβηρίας. Ο Ντουμούζι για τους Σουμέριους αποτελεί τον «Κύριο του Δέντρου της Ζωής», ενώ οι Ναβάχο λάτρευαν το Δέντρο της Ζωής που είχε στην κορυφή του ένα πουλί, σύμβολο της απόλυτης ελευθερίας. Παρόμοια στοιχεία επαναλαμβάνονται συχνά στους προϊστορικούς μύθους, κύρια των βορείων ευρωπαϊκών φυλών τα οποία συναντάμε σε κατά τόπους μνημεία, (ένα δέντρο με έναν αετό στην κορυφή και ένα φίδι στη βάση) αλλά και σε διάφορες χριστιανικές παραστάσεις.

«…Θυμάμαι τους γίγαντες που γεννήθηκαν στην αυγή του χρόνου,
και εκείνους που μου πρωτόδωσαν ζωή.
Γνωρίζω για εννέα κόσμους, εννέα σφαίρες,
Σκεπασμένους από το παγκόσμιο Δέντρο, εκείνο το Δέντρο
Το οργανωμένο με σοφία
Και μεγαλωμένο μέσα στα στήθια της Γης.
Μια πασχαλιά γνωρίζω, Ιγκντραζίλ το όνομά της.
Με λευκά νερά ποτίζεται το Μεγάλο Δέντρο…»,

αναφωνεί η ιέρεια-οραματίστρια καθώς οραματίζεται τη μοίρα των θεών και το τέλος του κόσμου, στο ποίημα «Βολουμπά» από τα σκανδιναβικά έπη. Ειδικότερα για τις φυλές της Σιβηρίας και το Σαμανισμό, ο εθνολόγος Έλις Ντάβιντσον (Ellis Davidson), λέει: «Το παγκόσμιο Δέντρο ήταν σύμβολο του Σύμπαντος. Απλωνόταν πάνω από κάθε γη και το γεγονός ότι σχημάτιζε ένα δεσμό μεταξύ θεών και ανθρώπων, γιγάντων και νεκρών σημαίνει ότι το φαντάζονταν ως μια σκάλα που επεκτεινόταν από τον Κάτω Κόσμο μέχρι τα Ουράνια. Αυτή η ιδέα, ενός δρόμου μεταξύ των κόσμων είναι κοινή στις σαμανικές δοξασίες».

Στην Αίγυπτο, αλλά και στη Βόρεια Αφρική γενικότερα, υπήρχε η λατρεία του Δέντρου. Συνδεόταν με τον Όσιρι και θεωρείτο ένα είδος ελιξιρίου της αιώνιας ζωής. Ακόμη και στην Κρήτη συναντάμε το Δέντρο της Ζωής, σε ένα αγγείο που βρίσκεται στο μουσείο του Ηρακλείου και αναπαριστά μια θεά που κρατά δυο Δέντρα. Αν και οι διάφορες αναπαραστάσεις ποικίλουν λόγω εποχής, τεχνοτροπίας ή άλλων γηγενών χαρακτηριστικών, η βασική του δομή παραμένει ίδια σε όλες τις εκδοχές. Με κέντρο την Ατλαντίδα, όπως προαναφέραμε, η Μυστική Καββάλα και το κεντρικό σύμβολό της μεταφέρθηκε σε όλα τα μήκη και πλάτη του πλανήτη. Οι αναφορές σε αυτή καλύπτουν σχεδόν το σύνολο της παγκόσμιας μυθολογίας και παράδοσης, ενώ απαντάται σε βιβλικά κείμενα και στην Αποκάλυψη του Ιωάννη. Η Αποκάλυψη, αλλά και η Γένεση μαζί με το 'Aσμα Ασμάτων, αποτελούν ιδιαίτερα εμπνευσμένα καββαλιστικά κείμενα από τη Βίβλο. Κείμενα τέτοιου είδους μπορούν να αποτελέσουν πεδίο για σύγκριση με τις αναφορές του Πλάτωνα στην Ατλαντίδα. Η πόλη του Θεού, η Νέα Ιερουσαλήμ και η πρωτεύουσα της Ατλαντίδας, διαθέτουν πολλά κοινά σημεία όσο αφορά στις πύλες τους, τη διακόσμησή τους και άλλα πολλά χαρακτηριστικά με παρόμοιο συμβολισμό. Ωστόσο, αν και υπάρχουν στοιχεία ομοιότητας, θα μπορούσε κανείς να υποθέσει πως οφείλονται στην εμπορική ή όποια άλλη επικοινωνία υπήρξε μεταξύ των λαών από τόπο σε τόπο.

Σε κάθε περίπτωση τα πρώτα ιστορικά στοιχεία που παρουσιάζονται για τη Μυστική Καββάλα, τα βρίσκουμε στη Μεσοποταμία, από τους Σουμέριους και τους Χαλδαίους, οι οποίοι με έναν ιδιαίτερο και πρωτοφανή τρόπο διατήρησαν αλλά και ενσωμάτωσαν σε όλο το φάσμα της ζωής τους αυτή τη γνώση, φτάνοντας τα όρια της δεισιδαιμονίας από τη σημασία που της προσέδωσαν. Ακόμα και τότε όμως η ουσιαστική δομή της και γνώση παρέμενε όμοια όσο αφορά στις τεχνικές της λεπτομέρειες. Αποτελούσε, παράλληλα, υπόθεση μιας μικρής ομάδας ανθρώπων. Φαίνεται ότι οι Φύλακες της Σοφίας της Ατλαντίδας, είχαν την πρόνοια να μη μεταδώσουν την καββαλιστική γνώση αυτούσια στους μαθητές τους αλλά τμηματικά. Αυτό βοήθησε στην ασφαλή και ισορροπημένη μετάδοση μιας ιδιαίτερα μαγικής όσο και υπεύθυνης γνώσης και της προστασίας της από άτομα που δεν διέθεταν την κατάλληλη συνείδηση για να κατέχουν αυτή τη γνώση. Λέγεται ότι μετά το διασκορπισμό της γνώσης των Ατλάντων, συναντήθηκαν στην περιοχή της Μεσοποταμίας 7 σοφοί και ανέλαβαν να ενώσουν τα κομμάτια της διασκορπισμένης γνώσης. Μετά από πολλά χρόνια και αφού ολοκλήρωσαν τη συλλογή τους, δημιούργησαν έναν πυρήνα απίστευτης δύναμης όπου ούτε οι ίδιοι μπορούσαν να ελέγξουν. Το αποτέλεσμα ήταν να χαθούν και μόνο ο τελευταίος να καταφέρει να αφήσει μερικές σημειώσεις σε έναν έμπιστο μαθητή του, ώστε να τις κρατήσει μακριά από «ακατάλληλα χέρια».

Μετά από χρόνια άλλοι μελετητές βρίσκουν τα διάσπαρτα κομμάτια και ανακαλύπτουν ότι μόνο με κάποιο ειδικό σχηματισμό μπορούν να ελέγξουν, να χαλιναγωγήσουν και να μελετήσουν τούτη την ισχυρή γνώση. Ήταν ο δεκαδικός σχηματισμός (οι δέκα Σφαίρες του Δέντρου της Ζωής) και πάνω σε αυτό το σχηματισμό βασίστηκαν οι μετέπειτα αναλύσεις και προεκτάσεις του καββαλιστικού συμβολισμού. Με αυτή τη μορφή πέρασε από τους Χαλδαίους και τους Βαβυλώνιους στο νομαδικό λαό των Εβραίων. Εκεί κάποιοι την ενστερνίστηκαν και την καλλιέργησαν ως μυστική διδασκαλία τους, αλλά ποτέ δεν έγινε κτήμα του ιουδαϊκού λαού. Ωστόσο, υπήρξαν κάποιοι εμπνευσμένοι Ιουδαίοι που εργάστηκαν με την Καββάλα, ενεργοποίησαν τις δυνάμεις της και διαμόρφωσαν ένα ιδιαίτερο φιλοσοφικό πλαίσιο, το οποίο με τη σειρά του πέρασε στη Δύση, για να συνεχίσει την εξελικτική πορεία. Επειδή ακριβώς υπήρξε αυτή η διαμόρφωση με το πέρασμα της Καββάλα από την Ιουδαία, συχνά επικρατεί η λαθεμένη άποψη ότι πρόκειται για εβραϊκό σύστημα εσωτερικής ανάπτυξης, ενώ ήδη αναλύσαμε τη μακρινή της προέλευση. Η Ε.Π. Μπλαβάτσκι (H.P. Blavatsky), όχι μόνο αναφέρει πως την παρέλαβαν από τους Χαλδαίους, αλλά ανάγει την ύπαρξή της σε τουλάχιστον 70.000 χρόνια πριν. Συνεπώς, έχοντας ξεκάθαρη την ύπαρξη ενός αδιάσπαστου νήματος που συνδέει το μακρινό παρελθόν με τη σύγχρονη εσωτερική πορεία, ας συνεχίσουμε την ιστορική αναδρομή αναφέροντας τα γραπτά καββαλιστικά κείμενα. Εμφάνιση κειμένων έχουμε κατά το 350 π.Χ. και συγκεκριμένα το «Σέφερ Γετζιρά», όπως και το «Σέφερ Ενώχ», δηλ. τη Βίβλο της Δημιουργίας και τη Βίβλο του Μυημένου. Αποτελούν βιβλία κωδικοποιημένης μελέτης, κάτι που διαφαίνεται από την ιδιαίτερη δυσκολία στην κατανόησή τους. Ωστόσο, κατόπιν έρευνας, παρατηρήθηκαν αναλογίες που συναντώνται στις διδασκαλίες του Ζωροάστρη όπως και στη θεωρητική αριθμητική του Πυθαγόρα. Τα βιβλία που προαναφέρθηκαν βοήθησαν στην καταγραφή του καββαλιστικού συστήματος, για να εξασφαλιστεί η ύπαρξή του και στους επόμενους αιώνες, μέχρι να φτάσει στις κοινότητες των Εσσαίων και τις πρώτες μυστικές χριστιανικές ομάδες έως τον 1ο αι. μ.Χ. Τη συγκεκριμένη εποχή έζησε ένας θρυλικός Καββαλιστής, ο Συμεών Μπεν Γιοχάι (Simeon ben Yochai). Η παράδοση αναφέρει πως όταν μιλούσε για καββαλιστικά θέματα «η φύση γύρω του γαλήνευε και στοιχειακά ως άγγελοι τον πλησίαζαν». Όταν δε συναντιόταν με άλλους εννέα σοφούς «άνοιγαν οι ουρανοί και η γη έτρεμε».

Η διαδρομή της Καββάλα συνεχίστηκε και στο μεγάλο πνευματικό κέντρο, της Αλεξάνδρειας. Το ενδιαφέρον φιλοσόφων από διάφορα φιλοσοφικά ρεύματα, διαμόρφωσε νέο ύφος και νέους ορίζοντες για τις κοσμολογικές θεωρίες αλλά και για τα εσωτερικά μονοπάτια των αναζητητών. Αυτό ήταν λογικό καθώς πνευματικές οντότητες όπως ο Ιάμβλιχος ή ο Πορφύριος συνέδεσαν τις γνώσεις τους με τη μυστηριακή μαγεία της καββαλιστικής γνώσης. Όλη αυτή η ανάμιξη βοήθησε και στη μεταφορά ενός συστήματος, κατανοητού και οικείου ταυτόχρονα προς την Ευρώπη, που να αναδεικνύει τη σύνδεση της ανθρώπινης ψυχής με τα στοιχεία τα οποία αποτελείται το σύμπαν. Η επίτευξη αυτού του στόχου πραγματοποιήθηκε με το τέλειο ιδεόγραμμα συμβολισμού της σχέσης μικρόκοσμου-μακρόκοσμου που δεν ήταν άλλο από το Δέντρο της Ζωής.

Η άφιξη της Καββάλα στην Ευρώπη συνδέθηκε με τους μύθους των Ιπποτών της Στρογγυλής τράπεζας και τα τραγούδια των τροβαδούρων. Η αρχιτεκτονική των ναών όσο και η κατασκευή των λατρευτικών σκευών ('Aγιο Δισκοπότηρο), είναι άμεσα συνδεδεμένα με τον καββαλιστικό συμβολισμό. Την ίδια εποχή, κυκλοφορεί και το Βιβλίο της Λαμπρότητας (το βιβλίο Ζοχάρ Ισπανία 1273), κείμενο που βασιζόταν στις μελέτες του μεγάλου Συμεών Μπεν Γιοχάι. Θα πρέπει να αναφερθεί ότι το συγκεκριμένο βιβλίο αποτέλεσε σημείο αναφοράς και μελέτης για όλη την Ευρώπη. 'Aλλωστε, οι περισσότεροι πρωτεργάτες της Αναγέννησης είναι φανερό, μέσα από τα πνευματικά έργα και κείμενά τους, ότι είχαν καββαλιστική μόρφωση.

Ο Μέγας Αλβέρτος (Albertus Magnus) ή ο Ρογήρος Βάκων (Roger Bacon) στις αλχημικές πραγματείες τους παρουσιάζουν τις καββαλιστικές αρχές. Ο Θωμάς ο Ακινάτης (Thomas Aquinas) ίδρυσε καββαλιστική σχολή στη Νάπολη. Ο κόμης Πίκο ντε Μιραντόλα (Giovanni Pico della Mirandola) σπουδαίος μελετητής της Καββάλα, στα εικοσιτέσσερα χρόνια του δημοσίευσε τις «900 Θέσεις», ένα πολύ πρωτότυπο έργο. Ένας κύκλος τριών αιώνων δημιουργικότητας θα ολοκληρωθεί με το έργο του Κορνήλιου Αγρίπα (Cornelius Agrippa) «Περί της αποκρυφιστικής φιλοσοφίας». Πρόκειται για ένα τρίτομο έργο που παρουσιάζει με αναλυτικό τρόπο την Καββάλα.

Από το 1200, λοιπόν, έως το 1500 η παρουσία της καββαλιστικής φιλοσοφίας γίνεται ιδιαίτερα έντονη σε πολλούς τομείς της ανθρώπινης σκέψης μέσα από πνευματικές οντότητες όπως ο Παράκελσος (Paracelsos) ή ο Τόμας Μουρ (Thomas More), αλλά και καλλιτέχνες όπως ο Μπλέϊκ (William Blake) ή ο Δάντης (Dante Alighieri) με τη «Θεία Κωμωδία». Τη συγκεκριμένη εποχή σε ένα μικρό χωριό της Παλαιστίνης, δημιουργήθηκε μια μικρή κοινότητα μυστικιστών βασισμένη στα πρότυπα των Εσσαίων. Περί το 1500 άρχισαν να συγκεντρώνονται εκεί Καββαλιστές από όλα τα μέρη του κόσμου με αποτέλεσμα να δημιουργήσουν ένα αντίστοιχο της Σάνγκρι Λα. Η εκπαίδευση των μελών της κοινότητας είχε να κάνει με την εμβάθυνση στα καββαλιστικά μυστήρια, αλλά και την ταυτόχρονη πειραματική έρευνα για την εξέλιξη της μυστικής γνώσης. Ο Ισαάκ Λούρια (Isaak Luria), ολοκλήρωσε το στόχο της πειραματικής ομάδας που αναζητούσε ουσιαστικά ένα ευαίσθητο ψυχικά άτομο, ένα «αβατάρ», για να μεταφέρει από τα εσωτερικά πεδία τη γνώση που ήταν ακόμη ανεκδήλωτη. Νέες μέθοδοι διαλογισμού εφαρμόστηκαν και όλο το σύστημα απέκτησε νέα διάσταση.

Από το 1500 μέχρι το 1800 ακολουθεί μια περίοδος συστολής για την καββαλιστική φιλοσοφία, εξαιτίας των αφορισμών του Βατικανού, όσο και του φανατισμού των Εβραίων που αποκαλούσαν τις θεωρητικές τοποθετήσεις των Καββαλιστών για την κοσμογονία ως «αιρετικές». Ένα τρίτο λόγο αποτέλεσε η αδυναμία των νέων μελετητών να κατανοήσουν τα ουσιαστικά νοήματα της εσωτερικής αυτής φιλοσοφίας, όσο και να τη μετατρέψουν σε πνευματικό υλικό για τις ανάγκες της εποχής.

Ακολούθησε η παρουσία της Έλενα Πέτροβνα Μπλαβάτσκι ώστε να αναζωπυρωθεί το ενδιαφέρον προς την εσωτερική παράδοση. Αν και ασχολήθηκε με την ανάδειξη της ανατολικής φιλοσοφίας, στην ουσία εφάρμοσε μια συγκριτική μελέτη λαμβάνοντας κείμενα όπως η Μυστική Δοξασία, αλλά και καββαλιστικά κείμενα από τη δυτική εσωτερική φιλοσοφία. Αυτή η προσπάθεια άνοιξε το δρόμο και τα σύνορα σε νέους αναζητητές και τη δημιουργία σχολών και ομάδων που έφεραν τη γνώση στη διάθεση κάθε ενδιαφερόμενου. Ο Ελιφάς Λεβί (Eliphas Lévi), ο Γουίλιαμς Γέιτς (William Butler Yeats), ο ΜακΓκρέγκορ Μάδερς (McGregor Mathers), όπως και ο Ίσραελ Ρεγκάρντιε (Israel Regardie), είναι κλασικοί εκπρόσωποι εκείνων που έφεραν ξανά στο φως τους χαμένους εσωτερικούς θησαυρούς. Στην συνέχεια, μια άλλη γυναικεία δυναμική παρουσία η Ντίον Φόρτσιουν (Dion Fortune), διαμορφώνει την πολυπόθητη σύγχρονη μορφή του συστήματος της Καββάλα, διατηρώντας τις παρακαταθήκες του παρελθόντος αλλά, ως θεμέλιο για τα νέα μονοπάτια της εσωτερικής αναζήτησης. Σε αυτή τη φάση δομήθηκε ένα σύστημα με σύγχρονη γλώσσα και εμπλουτισμένο με μυθολογικά στοιχεία από την ελληνική και ευρωπαϊκή μυθολογία. Επίσης, προστέθηκαν στοιχεία από τη φυσιολατρική παράδοση των Δρυίδων και τον ιρλανδικό μυστικισμό, ως φυσική προέκταση της Στρογγυλής Τράπεζας και του 'Aγιου Δισκοπότηρου.

Συνοψίζοντας, παρατηρούμε ότι τόσο στους Χαλδαίους οι τέσσερεις πρίγκιπες ή το Τετραγράμματο στους Εβραίους, αλλά και οι αναφορές των Ελλήνων και των Αλεξανδρινών φιλοσόφων στα τέσσερα στοιχεία, όπως και τα τέσσερα ιερά ζώα που περιβάλλουν κατά τον Ιωάννη το θρόνο του Θεού, είναι έκφραση της ίδιας αναλλοίωτης μέσα στους αιώνες αλήθειας. Είναι, επί της ουσίας, η καταγραφή της ίδιας περιπέτειας, του ίδιου δρόμου αναζήτησης μέσα από το Καββαλιστικό πρότυπο. Προφανώς πρόκειται για έναν αέναο εσωτερικό κύκλο που ακολουθεί μια από αιώνες πριν χαραγμένη διαδρομή, ακολουθώντας κάθε φορά τα σημάδια της εποχής. 'Aλλοτε σε ναούς, άλλοτε σε αλχημικά εργαστήρια και άλλοτε μέσα σε κάποιο χώρο μελέτης ή διαλογισμού, μα με τον ίδιο πάντα στόχο: να μπορέσει κάθε ψυχή που αναζητά την Αλήθεια, να βρει το δρόμο της, έχοντας ως οδηγό το Φώς που ακτινοβολεί από το Δέντρο της Ζωής.

Βιβλιογραφία

    • Φωτεινά Μονοπάτια, Εκδόσεις Ιάμβλιχος,1993.
    •  Gareth Knight, Οι Σφαίρες του Δέντρου της Ζωής, Εκδόσεις Ιάμβλιχος, 2016.

Σύνδεση με σχετικά άρθρα

• Η Μυστηριακή Καββάλα και το Σύστημά της.
• Το Ουράνιο Τρίγωνο - (Κέτερ, Χόχμα, Μπίνα).
• Ντάατ-Η Αόρατη Σεφίρα.

Δ.Δ.